• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مواقِعوها (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مُواقِعوها:(فَظَنّوا أَنَّهُم مُّواقِعوها)
«مُواقِعوها» اسم فاعل از باب مفاعلة (مواقعة) به معنى «سقوطكنندگان» و افتادگان در آتش است يا به معنى وقوع بر يک‌ديگر است.
در مورد گنهكاران، اشاره به اين است كه هم آن‌ها بر آتش مى‌افتند و هم آتش بر آن‌ها، هم آتش در آن‌ها نفوذ مى‌كند و هم آن‌ها در آتش (مراد وقوع از دو طرف است)، چرا كه در آيات ديگر قرآن خوانده‌ايم كه «گنهكاران خود آتشگيرۀ آتشند.»



به موردی از کاربرد «مُواقِعوها» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - مُواقِعوها (آیه ۵۳ سوره کهف)

(وَ رَأَى الْمُجْرِمونَ النّارَ فَظَنّوا أَنَّهُم مُّواقِعوها وَ لَمْ يَجِدوا عَنْها مَصْرِفًا)
«و گنهكاران، آتش دوزخ را مى‌بينند؛ و یقین مى‌كنند كه در آن گرفتار مى‌شوند؛ و هيچ‌گونه راه گريزى از آن نخواهند يافت.»


۱.۲ - مُواقِعوها - در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ رَأَى الْمُجْرِمونَ النّارَ فَظَنّوا أَنَّهُم مُّواقِعوها وَ لَمْ يَجِدوا عَنْها مَصْرِفًا) در اين‌كه از مشركين به مجرمين تعبير فرموده فهميده مى‌شود كه حكم عام است و همه صاحبان گناهان و جرائم را شامل مى‌شود و مراد از ظن به طورى كه گفته‌اند علم‌ است.
جمله (وَ لَمْ يَجِدوا عَنْها مَصْرِفاً) و از آن مفرى نمى‌يابند به اين گفته شهادت مى‌دهد.
و مقصود از مواقعه نار - به طورى كه گفته شده- واقع شدن در آتش است.
و بعيد نيست كه مراد وقوع از دو طرف باشد يعنى وقوع مجرمين در آتش و وقوع آتش در مجرمين و آتش زدن آنان.
كلمه مصرف - به كسر راء- اسم مکان از صرف است، يعنى نمى‌يابند محلى كه به سويش منصرف شوند، و از آتش به سوى آن فرار كنند.



۱. کهف/سوره۱۸، آیه۵۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۸۰.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۴۰۷.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۱۲، ص۴۶۵.    
۵. کهف/سوره۱۸، آیه۵۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ج۱، ص۲۹۹.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۴۶۰-۴۶۱.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۳، ص۳۳۱-۳۳۲.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۸۵.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۳۷.    



• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مواقعوها»، ج۴، ص ۷۰۹.


رده‌های این صفحه : لغات سوره کهف | لغات قرآن




جعبه ابزار