مفسران طبقه چهارم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مفسران طبقه چهارم به مفسران طبقه چهارم نزد
شیعه و
اهل سنت اطلاق می‌شود.
مفسران طبقه چهارم شیعه، به لحاظ تقسیم بندی کتاب مبانی و روشهای
تفسیر قرآن کسانی هستند که نزدیک به زمان
ائمه علیه‌السّلام می‌زیستند. آنان
احادیث مربوط به تفسیر قرآن را جمع آوری کرده‌اند و تالیفاتشان نخستین منابع تفسیری شیعه به شمار می‌آید؛ مانند:
۱.
علی بن ابراهیم قمی (زنده تا سال ۳۰۷ ق)، صاحب تفسیر قمی؛
۲.
ابن عقده (معروف است که ایشان سیصد هزار حدیث از حفظ بوده است)؛
۳.
ابوالقاسم فرات بن ابراهیم بن فرات کوفی (زنده تا سال ۳۰۷ ق)، صاحب تفسیر فرات کوفی؛
۴. محمد بن مسعود بن عیاش سلمی سمرقندی، صاحب
تفسیر عیاشی ؛
۵. احمد بن حسن معروف به
ابوالعباس ؛
۶. محمد بن ابراهیم بن جعفر الکاتب النعمانی (م ۳۶۰ ق)، صاحب
تفسیر نعمانی . وی اهل منطقه نعمانیه
عراق (بین واسط و بغداد) و کاتب
شیخ کلینی بود که بخش زیادی از کتاب کافی را نوشته است؛
۷.
ابومحمد جرجانی ؛
۸. محمد بن احمد صابونی، مؤلف کتاب تفسیر معانی القرآن و تسمیة اصناف کلامه المجید؛
۹.
محمد بن حسن شیبانی ، صاحب تفسیر نهج البیان عن کشف معانی القرآن.
این طبقه، اقوال
صحابه و
تابعان را به صورت روایت‌های معنعن در تالیفات تفسیری خود وارد می‌کردند.
اما طبقه چهارم مفسران
اهل سنت طبق تقسیم بندی
علامه طباطبایی رحمة‌الله‌علیه نخستین مؤلفان تفسیرند؛ مانند
سفیان بن عیینه ، وکیع بن جراح، شعبة بن حجاج، عبد بن حمید و
ابن جریر طبری صاحب تفسیر جامع البیان فی تفسیر القرآن معروف به «تفسیر طبری». ایشان درباره این طبقه می‌افزاید: این طبقه، اقوال صحابه و تابعان را به صورت روایت‌های معنعن در تالیفات تفسیری خود وارد و از اظهار نظر استقلالی خودداری می‌کردند؛ مگر ابن جریر طبری که در تفسیر خود گاهی در ترجیح میان اقوال، اظهارنظر کرده است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآن، برگرفته از مقاله«مفسران طبقه چهارم».
