معتصم الشیعة فی احکام الشریعة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«معتصم الشیعة فی احکام الشریعة» از تالیفات فقهی عالم فرزان
ه ملا محسن فیض کاشانی است که در سه جلد، درقطع وزیری توسط مدرسه عالی
شهید مطهری منتشر شده است.
مدارک
و مستندات فقهی مؤلف در پاورقی آمده
و فهرستی تفصیلی از مباحث کتاب نیز در پایان هر جلد ارائه شده است.
کتاب به زبان
عربی نگاشته شده
و تحت نظر آیت‌الله
محمد امامی کاشانی و توسط مسیح توحیدی مورد تحقیق
و تصحیح قرار گرفته است.
مباحث فقهی کتاب عمدتا درباره
نماز ، وضو، تیمم
و غسل می‌باشد. پایان جلد سوم، آدرس منابع
و مصادر نیز ارائه شده است.
به روش
فقه استدلالی نگاشته شده
و با استناد به
ادله اربعه (
کتاب و سنت ،
عقل و اجماع )
و با استفاده از اقوال فقها به نگارش درآمده است.
در ابتدای کتاب نگارنده مباحثی درباره
وجوب نمازهای یومیه و استحباب نوافل و شرایط آنها
و تعداد رکعات
نمازهای واجب و مستحب و برخی از آداب
و متعلقات مربوط به آنها بیان کرده است.
تبیین احکام
و فروعات فقهی مربوط به
نمازهای یومیه،
نمازجمعه ،
نماز عید فطر و قربان ،
نماز آیات ،
نماز طواف ،
نمازهای واجب شده به واسطه
نذر و قسم و عهد ، نوافل
نمازهای یومیه
و غیریومیه مانند
نماز استسقاء ،
نماز جعفر طیار و سایر
نمازهای مستحبی، احکام مقدمات
نماز مانند
وضو و ازاله
نجاست از لباس
و مکان
نمازگزار ،
احکام قبله ، احکام
اوقات نماز و احکام
غسل‌های واجب ، از مهم‌ترین مباحث مربوط به جلد اول از این مجموعه فقهی است.
در جلد دوم نیز به بحث درباره احکام
تیمم و کیفیت
و شرایط انجام آن اشاره شده
و حکم
نماز خواندن با تیمم همراه با احراز شرایط آن، ذکر گردیده است. نگارنده پس از آن به بحث درباره نجاسات
و کیفیت پاک کردن نجاسات پرداخته
و احکام مربوط به
طهارت و نجاست
بول و غائط ،
منی و خون انسان و حیوان دارای
روح ،
سگ ،
خوک ،
مردار از انسان
و غیرانسان، [[|کفار]] ،
شراب ،
آب جو و آب انگور را به صورت مبسوط بیان کرده است. احکام اشیاء
نجس و کیفیت ازاله نجاست از آنها از مباحث بعدی کتاب است که نگارنده در آن کیفیت
تطهیر زمین ، اجسام صیقلی،
و سایر اشیاء با
آب قلیل را بیان می‌دارد.
مبحث بعدی مربوط به احکام آب‌ها
و مطهر بودن
و پاک بودن آن
و کیفیت پاک کردن نجاسات با
آب است. پس از آن به چگونگی شناخت وقت
نمازهای یومیه اشاره نموده
و احکام مکان نمازگزار
و شرایط آن از جمله غصبی نبودن
و پاک بودن آن از نجاسات
و مستحبات مربوط به مساجد
و کیفیت تطهیر مساجد از نجاسات
و احکام مربوط به
طهارت و نجاست
لباس نمازگزار و احکام
قبله نیز در ادامه مباحث بیان شده است.
کیفیت
تشخیص قبله، و مباحث افعال
نماز و اذکار
نماز اعم از
واجبات و مستحبات آن، آخرین مباحث جلد دوم است. که در آن به تحلیل احکام
اذان و اقامه و مستحبات آنها، احکام مربوط به
قیام و احکام مربوط به
نیت پرداخته شده است.
در جلد سوم احکام دیگر
نماز مانند:
تکبیره الاحرام ،
قرائت ،
رکوع ،
سجود ،
قنوت ،
تشهد ،
سلام ،
سجده سهو ،
تعقیبات نماز ،
سجده شکر بیان شده
و در ادامه
مبطلات نماز مانند: وقوع
حدث در
نماز ، انجام اعمال زیاده
و کم، کم
و زیاد کردن
ارکان نماز ، احکام
شکیات نماز و زیاده
و کم کردن رکعات
نماز تبیین شده؛ سپس به بحث درباره احکام
نماز جماعت و سایر آداب
نماز از جمله داشتن توجه
و حضور قلب در نماز پرداخته شده است.
در پایان، احکام
نماز قضا و ترک نماز به صورت عمدی
و حرمت این کار ذکر شده است.
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
