ماء (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ماء (به فتح میم) از
واژگان نهج‌البلاغه، بمعنای آب است. اصل آن «موه» است به دليل آنكه جمعش امواه و مياه آيد، مواردی متعدد در «
نهج‌البلاغه» آمده است.
ماء بمعنای آب است.
موارد زيادى از آن به طور حقيقى يا كنايه‌اى در «نهج‌البلاغه» آمده است براى نمونه یک مورد را ذکر می‌کنیم.
امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در
حکمت ۳۴۶ «نهج‌البلاغه» می‌فرمایند :
«مَاءُ وَجْهِكَ جَامِدٌ يُقْطِرُهُ السُّؤَالُ، فَانْظُرْ عِنْدَ مَنْ تُقْطِرُهُ.» «آبرويت جامد است، درخواست و تقاضا، آن را (آب كرده) مى‌چكاند، ببين نزد كه آن را مى‌ريزى.»
(شرح های خطبه:
)
یکی از مشتقات مَاء «اماهة» است که معنی‌اش رسیدن به آب است.
امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در ملامت یارانش فرموده است:
«مَا زِلتُ أَنْتَظِرُ بِكُمْ عَوَاقِبَ الغَدْرِ، وَأَتَوَسَّمُكُمْ بِحِلْيَةِ الـمُغْتَرِّينَ، سَتَرَني عَنْكُمْ جِلْبَابُ الدِّينِ، وَبَصَّرَنِيكُمْ صِدْقُ النِّيَّةِ، أَقَمْتُ لَكُمْ عَلَى سَنَنِ الحَقِّ في جَوَادِّ الـمَضَلَّةِ، حيْثُ تَلْتَقُونَ وَلا دَلِيلَ، وَتَحْتَفِرُونَ وَلا تُميهُونَ.»«من همواره منتظر عواقب مكر و خدعه شما بودم، و نشانه‌هاى فريب‌خوردگان را در شما مشاهده مى‌كردم. تنها به خاطر استتار شما در پرده دين بود كه من از شما چشم پوشيدم، امّا صفاى دل، مرا از درون شما آگاهى مى‌داد. آن هنگام كه در جاده‌هاى ضلالت سرگردان بوديد، راهنما و دليلى نمى‌يافتيد، شما را به جاده‌هاى حق رهبرى كردم؛ تشنه رهبر بوديد و او را نمى‌يافتيد، من شما را به سرچشمه حقيقى رهنمون شدم.»
(شرح های خطبه:
)
کلمه ماء در مواردی زیاد در «نهج‌البلاغه» استفاده شده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ماء»، ج۲، ص۱۰۰۱.
