قَنْص (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَنْص (به فتح قاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای شکار کردن است.
دو مورد از این ماده در
نهج البلاغه آمده است.
قَنْص به معنای شکار کردن آمده است.
«قَنَصَ الظَبيَ قَنْصاً: صادهُ»
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (علیهالسلام) درباره دنیا فرموده است:
«حَتَّی إِذا أَنِسَ نافِرُها وَ اطْمَأَنَّ ناکِرُها قَمَصَتْ بِأَرْجُلِها وَ قَنَصَتْ بِأَحْبُلِها... و أَعْلَقَتِ الْمَرْءَ أَوْهَاقَ الْمَنِيَّةِ» «تا چون نفرت کننده با او
انس گرفت و مکروه دارنده به آن اطمینان پیدا کرد با هر چهار پای خودش برخیزد و بر گردن
انسان ریسمانهای
مرگ را میبندد...»
(شرحهای خطبه:
)
«قنصت باحبلها» یعنی شکار کرد با حبلها و دامهای خود. معنای آن در «قمص» گذشت.
درباره حیلههای شیطان فرموده است:
«وَ أَجْلَبَ بِخَيْلِهِ عَلَيْكُمْ، وَ قَصَدَ بِرَجِلِهِ سَبِيلَكُمْ، يَقْتَنِصُونَكُمْ بِكُلِّ مَكَان» یعنی سواران خویش را بر شما حملهور کرده و با پیادههای خود شما را قصد نموده، در هر مکان شکارتان میکنند.
(شرحهای خطبه:
)
این ماده دو بار در
نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قنص»، ج۲، ص۸۸۰.