• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَفْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَفْو (به فتح قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای آمدن در پى است.
تَقْفیه (به فتح تاء) به معنای تابع كردن و در پى قرار دادن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و اهل صفّین از این واژه استفاده نموده است.



قَفْو (مثل عقل) به معنای آمدن در پى است. «قفا اثرَهُ‌ قُفوّاً: تبعهُ‌».
تَقْفیه به معنای تابع كردن و در پى قرار دادن است.


به مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فَقَفَّى - خطبه ۱۳۳ (درباره پیامبر)

امام علی (علیه‌السلام) درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرموده است:
«فَقَفَّى بِهِ الرُّسُلَ، وَ خَتَمَ بِهِ الْوَحْيَ»؛
«خداوند به وسيله او پیامبران را تعقیب كرد و او را در پى رسولان آورد و وحی را با او تمام كرد..» (شرح‌های خطبه:

۲.۲ - تَقْفُوهَا - خطبه ۱۲۴ (درباره اهل صفّين)

ظاهرا درباره اهل صفّين فرموده است:
«اللَّهُمَّ فَإِنْ رَدُّوا الْحَقَّ فَافْضُضْ جَمَاعَتَهُمْ، وَ شَتِّتْ كَلِمَتَهُمْ ... وَ حَتَّى يُرْمَوْا بِالمَنَاسِرِ تَتْبَعُهَا الْمَنَاسَرُ، وَ يُرْجَمُوا بِالْكَتَائِبِ، تَقْفُوهَا الْحَلاَئِبُ»؛
«... تا آن‌گاه كه گروه‌ها پشت سر هم آنان را تير باران كنند و گروهى به يارى گروه ديگر با آنها به نبرد پردازن».«حلبه» لشكرى است كه از هر طرف براى نصرت كسى گرد آمده است يعنى كتائبى كه در پى آنها حلائب آيد معناى كلمات در «حلب» گذشت.


این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۷۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۴۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۳۹۲.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۹۶، خطبه ۱۳۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامه، ج۲، ص۲۲، خطبه ۱۲۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۹۱، خطبه ۱۳۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۷، خطبه ۱۳۳.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۸۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۸۴-۲۸۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۵، ص۴۶۰.    
۱۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۳۱۰.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۷۴.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص، خطبه ۱۲۴.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۶، خطبه ۱۲۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۱، خطبه ۱۲۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۵.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۹.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۲۷۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۶۴.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قفو»، ج۲، ص۸۷۲.    






جعبه ابزار