قَفَّینا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قَفَّینا: (ثُمَّ قَفَّیْنا عَلی آثارِهِم) «قَفَّینا» از مادّه «
قفا»
به معنای پشت است و «قافیه» را از این رو قافیه می‌گویند که قسمت‌های آخر شعر «مشابه یکدیگر و پشت سر هم» قرار می‌گیرد و در جمله فوق، منظور این است که:
پیامبران با آهنگی یکسان و یکنواخت و اهدافی هماهنگ، یکی بعد از دیگری، قدم به عرصه وجود گذاشتند و تعلیمات یکدیگر را تایید و تکمیل کردند و در حقیقت این تعبیر، اشاره زیبایی به «توحید نبوت» است.
(ثُمَّ قَفَّیْنَا عَلَی آثَارِهِم بِرُسُلِنَا وَقَفَّیْنَا بِعِیسَی ابْنِ مَرْیَمَ وَ آتَیْنَاهُ الْاِنجِیلَ وَ جَعَلْنَا فِی قُلُوبِ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ رَاْفَةً وَ رَحْمَةً وَ رَهْبَانِیَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا کَتَبْنَاهَا عَلَیْهِمْ اِلَّا ابْتِغَاء رِضْوَانِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَایَتِهَا فَآتَیْنَا الَّذِینَ آمَنُوا مِنْهُمْ اَجْرَهُمْ وَ کَثِیرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ) (سپس در پی آنان پیامبران دیگر خود را فرستادیم و به دنبال آنان
عیسی بن مریم را مبعوث کردیم و به او
انجیل عطا کردیم و در دل‌های کسانی که از او پیروی کردند رافت و
رحمت قرار دادیم و رهبانیّتی را که ابداع کرده بودند، ما بر آنان مقرّر نداشته بودیم؛ گرچه هدفشان جلب خشنودی
خدا بود، ولی حق آن را رعایت نکردند؛ از این رو ما به کسانی از آن‌ها که
ایمان آوردند پاداششان را دادیم و بسیاری از آن‌ها گنهکارند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در
مجمع البیان می‌گوید: کلمه تقفیه که مصدر فعل قفینا است، به معنای این است که چیزی را به طور
مستمر دنبال چیزی دیگر قرار دهی و به همین جهت آخرهای شعر را قافیه شعر می‌گویند، چون همه شعرها به دنبال شعر اول و از نظر قیافه و وزن تابع آن هستند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قَفَّینا»، ص۴۴۵.
