فَوْز (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَوْز (به فتح فاء و سکون واو) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
نجات و رستگارى است.
مواردى از این واژه در «
نهج البلاغه» آمده است.
فَوْز به معنای نجات و رستگارى است.
فَوْز و
فَلاح و
نَجاح نظير هماند.
فائِز (به کسر همزه) به معنای رستگار است.
مَفازة (به فتح میم)، مصدر ميمى و اسم مكان هر دو آمده است، به معنای نجات و محل رستگارى است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (علیهالسلام) در
ملامت يارانش فرموده اند:
«مَنْ فَازَ بِکُمْ فَقَدْ فَازَ وَ اللَّهِ بِالسَّهْمِ الْأَخْیَبِ وَ مَنْ رَمَی بِکُمْ فَقَدْ رَمَی بِأَفْوَقَ نَاصِلٍ.» «هر كه غلبه كند به وسيله شما، غلبه كرده با تير قرعهاي كه سهم و نصيب ندارد و هر كه به وسيله شما تيراندازى كند، تيراندازى كرده با تيري كه پيكان و نوک ندارد.»
(شرحهای خطبه:
)
«سَّهْمِ الْأَخْیَب» تير قرعه است كه نصيب هر كس شود سهمى از جايزه مسابقه ندارد، «أَفْوَق» تير نوك شكسته است «نَاصِل» تير عارى از نوك و عارى از پيكان است.
«مَفَاوِزِ» «صحراها»
(شرحهای خطبه:
)
«فَوْزَةٍ مِنْ قِداحِه» در «
فلج»
گذشت.
از این ماده چند مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
•
بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فوز »، ج۲، ص۸۳۳.