• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَنَد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَنَد (به فتح فاء و نون) از واژگان قرآن کریم به معنای كم عقلى است. از مشتقات این واژه در آیات قرآن تَفْنيد (به فتح تاء و سکون فاء) آن است كه كم عقلى و ضعف رأى را به كسى نسبت دهى‌؛ اين لفظ در قرآن مجيد فقط يكبار آمده است. در نهج البلاغه فِنْد (به كسر فاء و سكون نون) به معنای كوه بزرگ به کار رفته است.



فَنَد: (بر وزن فَرَس) كم عقلى و ضعف رأى است. «فَنِدَ الرّجل‌ فَنَداً: خرف».
تَفْنيد آن است كه كم عقلى و ضعف رأى را به كسى نسبت دهى‌.


(قالَ أَبُوهُمْ إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ لَوْ لا أَنْ‌ تُفَنِّدُونِ‌) «پدرشان (یعقوب (علیه‌السّلام)) گفت: من بوى یوسف را استشمام می‌كنم، اگر در اشتباهم نشماريد، و سفيهم ندانيد». يعنى اگر نگوئيد كه سفیه شده و كم عقل گرديده است.

۲.۱ - نهج البلاغه

فِنْد (به كسر فاء و سكون نون) كوه بزرگ است.
امیر المؤمنین (علیه‌السّلام) در نهج البلاغه حکمت ۴۴۳ درباره مالک اشتر (رحمه‌اللّه) فرموده: «مَالِكٌ وَ مَا مَالِكٌ (وَ اللَّهِ) لَوْ كَانَ جَبَلًا لَكَانَ‌ فِنْداً ...»، «مالك كيست مالك؟ اگر كوه بود، كوه بزرگى بود».


اين لفظ در قرآن مجید فقط يكبار آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۰۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۶.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۲۲.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۶.    
۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۹۴.    
۶. نهج‌البلاغه، ترجمه فیض‌الاسلام، حکمت۴۳۵، ج۶، ص۱۲۹۲.    
۷. نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، حکمت۴۴۳، ص۵۵۴.    
۸. نهج البلاغه، تصحیح الحسون، حکمت۴۳۳، ص۸۸۶.    
۹. نهج البلاغه، ترجمه مکارم شیرازی، حکمت، ص۴۴۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فند"، ج۵، ص۲۰۴-۲۰۵.    






جعبه ابزار