فَلْق (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَلْق (به فتح فاء و سکون لام) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
شکافتن است.
هشت مورد از آن در «
نهجالبلاغه» آمده است.
فَلْق شكافتن است.
«
فَلَقَ الشّىء فَلْقاً: شقّه».
فالِق: شكافنده است.
فَلَق: (به فتح فاء و لام)
اسم مصدر، به معنى شكافته شده است.
و به معنى «
الخلق كلّه» آمده است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
امیرالمومنین (علیهالسلام) در خطبه ای در مورد قبول
خلافت می فرماید:
«أَما وَ الَّذي فَلَقَ الْحَبَّةَ، وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ.» «
قسم به خدایی كه دانه را شكافته و
انسان را آفريده است.»
حضرت (علیهالسلام) در وصف خودشان هم میفرمايند:
«فَاسْتَمِعوا مِنْ رَبّانیِّکُمْ ... فَلَقَدْ فَلَقَ لَكُمُ الاَْمْرَ فَلْقَ الْخَرَزَةِ، وَ قَرَفَهُ قَرْفَ الصَّمْغَةِ.» «از پيشواى ربانى خود بشنويد، كار را براى شما شكافت مانند شكافتن مهره و تراشيد آنرا مانند تراشيدن
صمغ»
امیرالمومنین علی (علیهالسلام) در در مورد جنگیدن با دشمنان به یارانش میفرمایند:
«ضَرْبٍ یَفْلِقُ الْهامَ.» «ضربتى كه استخوانهاى سر را بشكافد.»
امام علی (علیهالسلام) درباره اختلاف
طبایع مردم فرمودهاند:
«إِنّما فَرّقَ بَینَهُم مبادئُ طینِهِم وَ ذَلِکَ أَنّهُم کانوا فِلقَة مِنْ سَبَخِ أَرْضٍ وَ عَذْبِها.» يعنى «
فرق طبايع انسانها در
اثر اختلاف
طینت و گلهاى آنهاست كه در اوّل قطعهاى بودند از شور و شيرين
زمین.»
فِلْقَه (به كسر فاء و سکون لام): قطعه شكافته شده.
از این ماده هشت مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
•
بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فلق »، ج۲، ص۸۲۸.