• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَقیر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: فقیر (ابهام‌زدایی).


فَقير (به فتح فاء) از واژگان قرآن کریم به معنای حاجتمند است.
یا به معنای حاجت یا حاجت ذاتى است و یا به معنای نادارى و بى‌چيزى است.
مشتقات فَقْر که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
الْفُقَراءُ (به ضم فاء و فتح قاف) به معنای محتاجيد؛
فَقِيراً (به فتح فاء و کسر قاف) به معنای نيازمند؛
الْفَقِيرَ (به فتح فاء و کسر قاف) به معنای فقير؛
لِلْفُقَراءِ (به ضم فاء و فتح قاف) به معنای نيازمندان است.


فَقير به معنای حاجتمند است.


به مواردی از فَقير که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الْفُقَراءُ (آیه ۱۵ سوره فاطر)

(يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ‌ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ)
«اى مردم شما به خدا محتاجيد و خدا اوست بى‌نياز ستوده.»


۲.۲ - فَقِيراً (آیه ۶ سوره نساء)

اين شامل حال همه است، حتى ميلياردرها و يک دفعه به معنى نادارى و بى‌چيزى است، مثل‌:
(وَ مَنْ كانَ‌ فَقِيراً فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ‌)
(و آن كس كه نيازمند است، به طور شايسته و مطابق زحمتى كه مى‌كشد، از آن مصرف كند.)


۲.۳ - الْفَقِيرَ (آیه ۲۸ سوره حج)

(فَكُلُوا مِنْها وَ أَطْعِمُوا الْبائِسَ‌ الْفَقِيرَ)
(پس از گوشت آن‌ها بخوريد و بينواى فقیر را نيز اطعام نماييد.)


۲.۴ - لِلْفُقَراءِ (آیه ۶۰ سوره توبه)

(إِنَّمَا الصَّدَقاتُ‌ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساكِينِ وَ الْعامِلِينَ عَلَيْها.)
(صدقات (زکات‌) مخصوص نيازمندان و مستمندان و مأموران جمع آورى آن.)
راجع به فرق مسکین و فقير به «سكن» رجوع شود.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۹۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۴۱.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۴۱.    
۴. فاطر/سوره۳۵، آیه۱۵.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۳.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۳۱۹.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۶۳۱.    
۹. نساء/سوره۴، آیه۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۷۷.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۲۷۷.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۱۷۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۵، ص۳۰.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۱۷.    
۱۵. حج/سوره۲۲، آیه۲۸.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۵۲۴.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۷۱.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۰۶.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۳۰.    
۲۱. توبه/سوره۹، آیه۶۰.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۹۶.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۱۶.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۱۰.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۱۳۰.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۶۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فقیر»، ج۵، ص۱۹۷.    






جعبه ابزار