• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فِطْرَت (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فِطْرَت (به کسر فاء و سکون طاء و فتح راء) از واژگان قرآن کریم به معنای نهاد و سرشت است.



فِطْرَت به معنای نهاد و سرشت است.


به موردی از فِطْرَت که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - فِطْرَتَ‌ (آیه ۳۰ سوره روم)

(فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً فِطْرَتَ‌ اللَّهِ الَّتِي‌ فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ‌)
يعنى: «توجّهت را به دین پيوسته كن، در حالی‌كه بدان مايلى، پيروى كن از فطرت خدایى كه بشر را بر آن آفريده، تبديلى بر دين خدا نيست، ليكن بيشتر مردم نمی‌دانند.»
طبرسی فرموده‌: (فِطْرَتَ اللَّهِ) مفعول فعل محذوف است، يعنى: «اتّبع فطرت اللّه» و آن بدل است از (فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ) و شايد تقدير آن «اعنى فطرت اللّه» باشد.
آيه صريح است در اينكه دين جزو نهاد بشر و خميره ذات او است، مثل خوردن، خوابيدن و غيره، به عبارت ديگر: دين فطرت خدا و مخلوق خداست، كه بشر را توأم با آن آفريده و از بشر قابل انفكاک نيست.
ناگفته نماند: دين به‌ ماهو دين فطرى بشر است، ولى بشر فقط كليات آن را از قبيل توحید و پى‌بردن از علت به معلول و شکر منعم، درک می‌كند، درک جزئيات آن احتياج به آمدن پیامبران دارد و با توضيح آن‌ها انسان به فطرى بودن دين بيش از پيش متوجه می‌شود.
خداوند در آیه فوق فرموده: «پيوسته به دين توجّه كن (و بدان كه تو به دينى می‌خوانى كه بر فطرت بشر استوار است و فطرت بشر جواب‌گوى آن می‌باشد).»


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۹۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۳۸.    
۴. روم/سوره۳۰، آیه۳۰.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۵۸۶.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۳۸۹.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۹، ص۱۲۶.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۴۷۴.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۸، ص۴۷۲.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۳۸۹.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۵۸۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فِطْرَت»، ج۵، ص۱۹۵.    






جعبه ابزار