• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غِلّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: غل (ابهام‌زدایی).


غِلّ (به کسر غین و تشدید لام) از واژگان قرآن کریم به معنای عداوت و کینه است.
از مشتقات این واژه در آیات قرآن، غَليل (به فتح غین) به همین معناست.



غِلّ و غَليل به معنای عداوت و كينه است.
مجمع در وجه تسميه آن گفته كه: در سينه می‌گردد، مثل آب در ميان درختان.


به مواردی از غِلّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - غِلّ (آیه ۱۰ سوره حشر)

(وَ لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا ...)
«در دل‌هاى ما براى مؤمنان كينه قرار مده.»


۲.۲ - غِلّ (آیه ۱۶۱ سوره آل عمران)

اينک چند آیه را بررسى می‌كنيم:
(وَ ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ‌ يَغُلَ‌ وَ مَنْ‌ يَغْلُلْ‌ يَأْتِ بِما غَلَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ‌) «حاشا كه پيغمبرى خيانت كند، حال‌ آنكه هر كه خيانت كند، روز قیامت خيانت خويش را به همراه آورد (و خدا را با آن خيانت ملاقات كند) سپس به هر كس آنچه كرده تمام داده شود و آنان مظلوم نشوند.»

به نظر می‌آيد كه بعضى به رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) نسبت خيانت داده‌اند و آيه در جواب آن آمده و يا براى دفع توهّم خيانت است. ملاحظه آيات ما قبل نشان ميدهد كه اين توهّم درباره ارسال مردم به جنگ و كشته شدن آن‌ها بوجود آمده و آيه در جواب فرمايد: پیامبر به كسى خيانت نمی‌كند و شهادت به نفع شماست، نه اينكه به شما خيانتى شده باشد.
به هر حال آيه صريح است در عدم خيانت پیامبران مطلقا، خواه خيانت به خدا باشد در اداى وحی و يا خيانت به ديگران و نيز صريح است كه شخص همراه خيانت خويش در حساب حاضر خواهد شد.
در مجمع ذيل آيه روایت شده كه آن حضرت فرمود: «آگاه باشيد كسى شترى را به خيانت نبرد كه آن را روز قيامت در كول خويش كشد و آن فرياد می‌كشد. آگاه باشيد كسى اسبى را به خيانت نبرد كه آن را روز قيامت در پشت خويش كشد و آن شيهه می‌زند، خائن می‌گويد: يا محمد يا محمد، ميگويم، در دنيا به تو گفتم، اكنون كارى از من ساخته نيست، لا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً



۲.۳ - غِلّ (آیه ۴۳ سوره اعراف)

(وَ نَزَعْنا ما فِي صُدُورِهِمْ مِنْ‌ غِلٍ‌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ ...)
يعنى: «آنچه از حقد و كينه‌ در قلوبشان بود كنده‌ايم.»

آيه روشن می‌كند كه قلوب اهل بهشت از عواطف منفى پاک خواهد بود. اللهم اجعلنا منهم بحق محمد و آله صلواتك عليهم اجمعين.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۱۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۱۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۳۶.    
۴. حشر/سوره۵۹، آیه۱۰.    
۵. آل عمران/سوره۳، آیه۱۶۱.    
۶. طبرسی، مجمع البیان، ج۲، ص۸۷۳.    
۷. اعراف/سوره۷، آیه۴۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «غِل»، ج۵، ص۱۱۶.    






جعبه ابزار