• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَلیظ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





غَلیظ و غَلَظ (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای شدید است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
غِلْظَه (به کسر غین) به معنای خشونت و سختی است.
مُغَالَظه (به ضم میم و فتح غین و لام) به معنای معاداة و دشمن داشتن.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه به بعضی از فرمانداران و... از این واژه استفاده نموده است.



غَلَظ و غَلیظ به معنای سخت و شدید، غِلْظَه به معنای خشونت و سختی، مُغَالَظه به معنای معاداة و دشمن داشتن آمده است.


یکی از مواردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، به شر ذیل می باشد:

۲.۱ - غِلْظَةً - نامه ۱۹ (توصیه به فرمانداران)

امام (صلوات‌الله‌علیه) به بعضی از فرمانداران نوشته است:
«أَمّا بَعْدُ، فَإِنَّ دَهاقينَ أهْلِ بَلَدِكَ شَكَوْا مِنْكَ غِلْظَةً وَ قَسْوَةً، وَ احْتِقاراً وَ جَفْوَةً.»
«امّا بعد! دهقانان محلّ فرمانداريت از خشونت، قساوت، تحقیر و سنگ‌دلى تو شکایت آورده‌اند.»
که در «حقر» گذشت.



این ماده چند بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۲۸۸.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۵۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص، نامه ۱۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، نامه ۱۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۶، نامه ۱۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۳.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۴۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۲۸.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۳۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غلظ»، ج۲، ص۷۸۶.    






جعبه ابزار