عَوْر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَوْر (به فتح عین و سکون واو) از
واژگان قرآن کریم به معنای هر چيزى است كه
انسان از ظاهر شدن آن شرم دارد.
یا هر چيزی‌كه انسان از آن می‌ترسد.
مشتقات
عَوْر که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
عَوْرَةٌ (به فتح عین و سکون واو) به معنای بى‌حفاظ بودن،
عَوْرات (به فتح عین و سکون واو) به معنای چيزهاى پوشاندنى و نگفتنى زنان است.
عَوْر به معنای هر چيزى است كه انسان از ظاهر شدن آن شرم دارد. مثل
آلت تناسلییا هر چيزی‌كه انسان از آن می‌ترسد مثل شكاف و محل عبور در مرزها.
راغب گويد: عورة سوأه انسان است (آلت تناسل) و آن كنايه و اصلش از عار است زيرا در ظاهر شدن آن عار هست، از اين جهت زنان عورت ناميده شده‌اند.
به مواردی از
عَوْر که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنا عَوْرَةٌ وَ ما هِيَ بِعَوْرَةٍ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِراراً) در
جنگ خندق عدّه‌اى از
رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) اجازه می‌خواستند به شهر برگردند و «می‌گفتند خانه‌هاى ما بى‌حفاظ است مى‌ترسيم تاراج كنند خدا فرمود: خانه‌ها بى‌حفاظ نيستند اينها جز فرار قصدى ندارند.»
مراد از عورة در
آیه بى‌حفاظ بودن است، كه بيم حمله و تاراج هست.
يعنى: «جايز است زينت خود را به اطفالی كه به نگفتنى‌ها و پوشاندنی‌هاى زنان واقف نيستند اظهار كنند.»
آيه درباره جواز اظهار
زینت زن است، مراد از عورات چيزهاى پوشاندنى و نگفتنى زنان است.
يعنى: «
غلامان و كنيزان و
بچه‌هاى نابالغ سه بار در آمدن پيش شما اجازه بخواهند: پيش از
نماز فجر و آنگاه كه از گرماى ظهر لباس خويش را می كنيد و پس از
نماز عشاء كه سه وقت خلوت است براى شما»
در اين آيه سه وقت خلوت عورت ناميده شده كه انسان لباس خويش را می‌كند و عورتش ظاهر می‌شود.
چنان‌كه در
مجمع فرموده: از آن جهت كه شخص شرم دارد در آن حالات كسى جز زنش در پيشش باشد.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عور»، ج۵، ص۶۸.
