• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَلا (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَلا و عَلاء (به فتح عین) از واژگان قرآن کریم به معنای بلندى، برترى و رفعت شأن است.



عَلا عُلْو (بر وزن قُفْل) بلندى است.
عَلاء: برترى و رفعت شأن است.
عَلا، از نَصَرَ يَنْصُرُ آيد مثل «عَلَا الشَّىْ‌ءُ وَ النَّهارُ يَعْلُوا عُلُوّاً: ارْتَفَعَ.»
عَلاء، از باب عَلِمَ يَعْلَمُ آيد «عَلى‌ فُلَانٌ فِى المَكارِمِ‌ يَعْلى‌ عَلاءً: شَرُفَ.»
اين خلاصه فرق آن دو است و گرنه در جاى همديگر نيز به كار می‌روند.
علو به مناسبت معنى اولى در قهر ، غلبه و تكبّر نيز استعمال می‌شود.


به مواردی از عَلا که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - لَعَلا (آیه ۹۱ سوره مؤمنون)

(إِذاً لَذَهَبَ كُلُّ إِلهٍ بِما خَلَقَ وَ لَعَلا بَعْضُهُمْ عَلى‌ بَعْضٍ‌)
«آن‌گاه هر خدا مخلوق خويش تصاحب می‌كرد و يكى بر ديگرى غلبه و برترى می‌كرد.»


۲.۲ - عَلا (آیه ۴ سوره قصص)

(إِنَّ فِرْعَوْنَ‌ عَلا فِي الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِيَعاً)
«فرعون در زمين طغيان كرد و ظلم پيشه گرفت و مردم آن‌را فرقه‌ها كرد.»


۲.۳ - عَلَوْا (آیه ۷ سوره اسراء)

(وَ لِيُتَبِّرُوا ما عَلَوْا تَتْبِيراً)
«و تا هلاک كنند آن‌چه را كه غلبه كردند هلاک وحشتناكى‌.»


۲.۴ - عُلُوًّا (آیه ۴ سوره اسراء)

(لَتُفْسِدُنَّ فِي الْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَ لَتَعْلُنَ‌ عُلُوًّا كَبِيراً)
«حتما حتما دوبار در زمين فساد و طغيان بزرگ می‌كنيد.»


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۳۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۸۲.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۰۴.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۳۴.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۳۴.    
۶. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۹۱.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۸۶.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۶۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۷۶.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۸۵.    
۱۱. قصص/سوره۲۸، آیه۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۷.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۸.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۵۶.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۷۴.    
۱۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۷.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۴.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۴۱.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۹۲.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۱۶.    
۲۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۴.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۰.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۸.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۸۹.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۱۴-۶۱۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «علا»، ج۵، ص۳۶.    






جعبه ابزار