عمی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَمی:
(وَ هُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی) عَمی: به معنی «نابینا و کوردل شدن» است.
این آیه، خطاب به
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است که می‌افزاید: بگو این
کتاب آسمانی برای کسانی که
ایمان آورده‌اند مایه
هدایت و درمان است؛
«امّا کسانی که ایمان نمی‌آورند گوشهایشان سنگین است و بر اثر نابینایی آن را نمی‌بینند...»
(وَ هُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی) درست مثل کسانی هستند که آن‌ها را از راه دور صدا می‌زنند و معلوم است چنین کسانی نه می‌شنوند و نه می‌بینند! آری، برای پیدا کردن راه و رسیدن به مقصد، تنها وجود نور کافی نیست، چشم بینا نیز لازم است. همچنین برای
تعلیم یافتن، وجود مبلغ دانشمند و
فصیح کفایت نمی‌کند، گوش شنوایی نیز باید باشد.
به موردی از کاربرد
عَمی در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ لَوْ جَعَلْناهُ قُرْآنًا اَعْجَمِیًّا لَّقالوا لَوْلا فُصِّلَتْ آیاتُهُ اَ اَعْجَمیٌّ وَ عَرَبیٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذینَ آمَنوا هُدًی وَ شِفاء وَ الَّذینَ لا یؤْمِنونَ فی آذانِهِمْ وَقْرٌ وَ هُوَ عَلَیْهِمْ عَمًی اوْلَئِکَ یُنادَوْنَ مِن مَّکانٍ بَعیدٍ) (اگر آن را قرآنی عجمی قرار می‌دادیم به
یقین می‌گفتند: «چرا آیاتش به روشنی بیان نشده؟! قرآن
عجمی از پیغمبری
عربی؟! » بگو: «این کتاب برای کسانی که ایمان آورده‌اند هدایت و شفاست؛ ولی کسانی که ایمان نمی‌آورند، در گوشهایشان سنگینی است و از مشاهده آن نابینا هستند؛ آن‌ها همچون کسانی هستند که گویی از راه دور صدا زده می‌شوند.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
برای کسانی که ایمان نمی‌آورند
ضلالت و کوری است، و باعث آن است که
حق و راه رشاد را تشخیص ندهند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَمی»، ج۳، ص۲۵۱-۲۵۲.
