عمارة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عِمارَة:
(وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ) عِمارَة: به معنی «آباد کردن» است.
این
آیه از مقام «
سقایة» (آب دادن به حجاج) و عمران و آبادی
مسجد الحرام سخن می‌گوید و آن را با کسی که
ایمان به
خدا و
روز رستاخیز آورده مقایسه می‌کند و می‌فرماید:
«آیا سیراب کردن حجاج و آباد ساختن مسجد الحرام را همانند (عمل) کسی قرار دادید که ایمان به خدا و روز قیامت آورده و در راه او
جهاد کرده است...»
با توجه به این که منصب «سقایة الحاج» (قبل از اسلام) در ردیف منصب
کلیدداری خانه کعبه و از مهم‌ترین مناصب محسوب می‌شد و کسی که سرپرست این
مقام بوده، از موقعیت ویژه‌ای برخوردار بود و همچنین مقام «
کلیدداری» و عمران و آبادی مسجد الحرام از مقدس‌ترین و بزرگ‌ترین کانون مذهبی، حتی در زمان
جاهلیت به شمار می‌رفت، با همه این‌ها قرآن مجید می‌گوید ایمان به خدا و جهاد در راه او از تمام این کارها برتر و بالاتر است.
به موردی از کاربرد
عِمارَة در
قرآن، اشاره می‌شود:
(اَ جَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ جاهَدَ فی سَبیلِ اللّهِ لا یَسْتَوونَ عِندَ اللّهِ وَ اللّهُ لا یَهْدی الْقَوْمَ الظّالِمینَ) (آیا آب دادن به حاجیان و آباد ساختن مسجدالحرام را، همانند
عمل کسی قرار دادید که به خدا و روز بازپسین ایمان آورده و در راه او جهاد کرده است؟! این دو، نزد خدا یکسان نیستند و خداوند گروه
ستمکاران را
هدایت نمی‌کند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
منظور از سقایت در این آیه معنای مصدری آن (آب دادن) است و قرار گرفتن
(سِقایَةَ الْحاجِّ) در مقابل
(عِمارَةَ الْمَسْجِدِ) نیز مؤید همین احتمال است، چون در دومی به طور قطع، مقصود معنای مصدری عمارت است، که همان کار
تعمیر است.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عمارة»، ج۳، ص۲۴۳-۲۴۴.
