اعجمی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غیر
عرب را
اَعجَمی می‌گویند که از این عنوان در باب‌های
طهارت،
صلات،
حج،
نکاح،
اقرار و
کفارات سخن رفته است.
«عجمی» نیز به همین معنا است؛ لیکن در
فقه، اعجمی بیشتر استعمال شده است.
عجمی اگر بتواند
شهادتین را به زبان عربی اظهار کند و به معنای آن التفات داشته باشد و یا کسی از مسلمانان اقرار او به زبان عجمی را بفهمد، حکم به اسلام او می‌شود وگرنه اشاره‌ای که فهماننده اقرار به شهادتین باشد کفایت می‌کند.
اگر عجمی نتواند تکبیرةالاحرام را به عربی ـ هرچند به شکل غلط ـ تلفّظ کند و امکان یاد گرفتن آن را نیز نداشته باشد تا وقت نماز تنگ شود، گفتن ترجمه آن کفایت می‌کند.
در حمد نیز اگر بتواند حتّی قسمتی از آن را به عربی بخواند، خواندن
ترجمه آن
جایز نیست، ولی اگر نتواند،
واجب است یا حمد را به عربی یاد بگیرد و یا به کسی که عربی می‌خواند اقتدا کند و یا از کسی که به عربی برای او می‌خواند تبعیت کند و با او بخواند.
و اگر این نیز ممکن نباشد و نتواند بخشی از حمد یا به جای آن، قسمت دیگری از قرآن را بخواند، به قول مشهور باید به اندازه قرائت حمد، ذکر «سبحان اللّه»، «الحمد للّه»، «اللّه اکبر» یا «لااله الاّ اللّه» بگوید.
قرائت سوره در نماز ـ بنابر وجوب آن ـ بر شخصی که توانایی عربی خواندن آن را ندارد واجب نیست.
خواندن ذکرهای واجب نماز، مانند ذکر
رکوع و
سجود به غیر عربی صحیح نیست. بنابر این، بر عجمی واجب است اذکار واجب را به عربی یاد بگیرد. در جواز خواندن
قنوت به غیر عربی اختلاف است.
امامت غیر عرب در صورتی که عربی بداند جایز است؛ لیکن اگر فصیح نباشد امامت او کراهت دارد.
در کفایت ایراد خطبه
نماز جمعه به غیر عربی اختلاف‌است.
تلبیه در
احرام حج به غیر عربی با امکان تلفّظ آن به عربی صحیح نیست؛ لیکن اگر عجمی از گفتن آن به عربی، حتّی با
تلقین دیگری یا یاد گرفتن، هرچند به صورت غلط عاجز باشد، در وجوب گفتن ترجمه تلبیه و یا گرفتن نایب و یا وجوب هر دو(گفتن ترجمه و گرفتن نایب) اختلاف است.
اگر عجمی از ایراد
عقود و
ایقاعاتی که عربی بودن در آنها
شرط است، مانند
عقد ازدواج و
طلاق عاجز باشد، ایراد آنها به غیر عربی نیز صحیح است.
رطانه اعجمی در
مساجد مکروه است
و مراد از آن سخن گفتن به کلام قراردادی بین دو یا چند نفر است که برای عموم مفهوم نیست و عرب غالباً از آن به کلام عجم تعبیر می‌کند
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۰۰-۶۰۲.
