• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَلْی‌ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَلْی (به فتح صاد و سکون لام) از واژگان قرآن کریم به معنای ملازمت است.
همچنین به معانی بریان کردن، دخول، سوختن، چشیدن عذاب آتش نیز گفته‌اند.
مشتقات صَلْی که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
یَصْلی‌ (به فتح یاء و صاد) به معنای مشتعل گردد؛
سَیَصْلی‌ (به فتح سین، یاء و سکون صاد) به معنای ملازم می‌شود؛
اصْلَوْهَا (به کسر الف، سکون صاد و فتح لام) به معنای ملازم شوید؛
صَلُّوهُ‌ (به فتح صاد و تشدید لام) به معنای ملازم کنید؛
صالِ‌ به معنای وارد می‌شوند؛
تَصْطَلُونَ‌ به فتح تاء، طاء و سکون صاد) به معنای گرم شوید، است.


صَلْی به معانی ملازمت است.
«صَلَی‌ الرَّجُلُ النَّارَ: لَزِمَهَا» بریان کردن نیز گفته‌اند: «صَلَی‌ اللَّحْمَ: شَوَاهُ.»
دخول، سوختن، چشیدن عذاب آتش نیز گفته‌اند. ملازمت و دخول با آیات قرآن مناسب است‌.
صال اسم فاعل به معنای ملازم و داخل‌ است.
اِصْطلاء به معنای گرم شدن با آتش‌ است.


به مواردی از صَلْی که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - یَصْلی‌ (آیه ۱۲ سوره انشقاق)

(فَسَوْفَ یَدْعُوا ثُبُوراً • وَ یَصْلی‌ سَعِیراً)
«به زودی وا هلاکا گوید و ملازم آتش مشتعل گردد.»


۲.۲ - سَیَصْلی‌ (آیه ۳ سوره مسد)

(سَیَصْلی‌ ناراً ذاتَ لَهَبٍ)
«به آتش شعله‌دار ملازم می‌شود.»


۲.۳ - اصْلَوْهَا (آیه ۶۴ سوره یس)

(اصْلَوْهَا الْیَوْمَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ)
«در اثر کفرتان ملازم جهنّم شوید.»


۲.۴ - صَلُّوهُ‌ (آیه ۳۱ سوره حاقه)

(ثُمَّ الْجَحِیمَ‌ صَلُّوهُ‌)
«سپس او را ملازم جحیم کنید.»


۲.۵ - صالِ‌ (آیه ۱۶۳ سوره صافات)

(اِلَّا مَنْ هُوَ صالِ‌ الْجَحِیمِ)
(مگر آن‌ها كه در آتش دوزخ وارد مى‌شوند.)


۲.۶ - تَصْطَلُونَ‌ (آیه ۲۹ سوره قصص)

(لَعَلِّی آتِیکُمْ مِنْها بِخَبَرٍ اَوْ جَذْوَةٍ مِنَ النَّارِ لَعَلَّکُمْ‌ تَصْطَلُونَ‌)
«شاید از آن خبری بیاورم یا تکه‌ای از آتش که شاید گرم شوید.»


۲.۷ - تَصْطَلُونَ‌ (آیه ۷ سوره نمل)

(إِذْ قَالَ مُوسَى لِأَهْلِهِ إِنِّي آنَسْتُ نَارًا سَآتِيكُم مِّنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ آتِيكُم بِشِهَابٍ قَبَسٍ لَّعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ)
(به خاطر بياور هنگامى را كه موسی به خانواده خود گفت: «من آتشى از دور ديدم؛ همين‌جا توقف كنيد؛ بزودى خبرى از آن براى شما مى‌آورم، يا شعله آتشى تا گرم شويد.»)



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۵۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۹۰.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۶۹.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۲۴.    
۵. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۲۲۹.    
۶. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۵۰.    
۷. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۴، ص۱۵۰.    
۸. انشقاق/سوره۸۴، آیه۱۱ و ۱۲.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۰۳.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۴۳.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۹۷.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۰۰.    
۱۳. مسد/سوره۱۱۱، آیه۳.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۶۵.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۸۵.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۳۵۰.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۵۳.    
۱۸. یس/سوره۳۶، آیه۶۴.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۱۵۳.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۰۳.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۴۲۸.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۶۷۳.    
۲۳. حاقه/سوره۶۹، آیه۳۱.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۶۸.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۴۰۰.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۷۹.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۲۲.    
۲۸. صافات/سوره۳۷، آیه۱۶۳.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۲.    
۳۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۶۶.    
۳۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۷۴.    
۳۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۵۷.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۱۹.    
۳۴. قصص/سوره۲۸، آیه۲۹.    
۳۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۴۳.    
۳۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۳۱.    
۳۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۸۹.    
۳۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۹۲.    
۳۹. نمل/سوره۲۷، آیه۷.    
۴۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۷۷.    
۴۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۸۶.    
۴۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۴۲.    
۴۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۸۰.    
۴۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۶۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «صلی»، ج۴، ص۱۵۰.    






جعبه ابزار