• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَلاة (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: صَلاة (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: صلاة (مفردات‌قرآن)، یُصَلِّی (لغات‌قرآن)، نماز.


صَلوة (به فتح صاد) یا صَلاة از واژگان نهج البلاغه به معنای دعا، تبریک و تمجید است. این واژه در قرآن مجید به معنای دعا و نماز و در نهج البلاغه به معنای برکات و نماز معمولی آمده است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره نماز، مسلمان و اهل ذمه از این واژه استفاده نموده است.


صَلوة
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۴۵.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۲۶۶.    
از دیدگاه طبرسی به معنای دعا آمده است.
[۳] فیروز آبادی، مجد‌الدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۳۵۳.    
[۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۱۲۶.    
راغب اصفهانی می‌گوید اکثر اهل لغت معتقداند: صلوة به معنای دعا و تبریک و تمجید است.
[۵] راغب اصفهانی، المفردات-دار القلم، ج۱، ص۴۹۰.    
بعضی توجه و انعطاف گفته‌اند و نیز گویند: آن از خدا رحمت و از ملائکه استغفار و از بنده دعاست به‌هر‌حال در قرآن مجید هم به معنی دعا آمده و هم به معنای نماز که مجعول اسلامی است.
[۶] راغب اصفهانی، المفردات-دار القلم، ج۱، ص۴۹۱.    
و در نهج البلاغه به معنی برکات و توجهات و نماز معمولی آمده است.

• امام (صلوات‌الله‌علیه) واژه صلاة را به معنای برکات و توجهات و نماز معمولی بکار برده‌اند:«تَعَاهَدُوا أَمْرَ الصَّلاَةِ، وَحَافِظُوا عَلَيْهَا، وَاسْتَكْثِرُوا مِنْهَا، وَتَقَرَّبُوا بِهَا، فَإِنَّهَا (كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَاباً مَوْقُوتاً)»
[۷] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۴، خطبه ۱۹۹.    
[۸] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۰۴، خطبه ۱۹۴.    
[۹] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۶، خطبه ۱۹۹.    
[۱۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰۲.    
(موضوع نماز را به خوبى مراعات كنيد محافظت آن را بر عهده گيريد، زياد به آن توجّه كنيد و فراوان نماز بخوانيد و به وسيله آن به خدا تقرّب جوييد، زيرا نماز «به عنوان فريضه واجب در اوقات مختلف شبانه روز بر مؤمنان مقرّر شده است.»)
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۳، خطبه ۱۹۹.    

• امام (صلوات‌الله‌علیه) در هنگام فرستادن درود و بركات بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرموده است: «اجْعَلْ شَرَائِفَ صَلَوَاتِكَ، وَنَوَامِيَ بَرَكَاتِكَ، عَلَى مُحَمَّد عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۳۲، خطبه ۷۱.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۱۷، خطبه ۷۰.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص، خطبه ۷۲.    
[۱۵] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۱۳۸.    
(گرامى‌ترين درودها و افزون‌ترين بركات خود را بر محمّد (صلى‌الله‌عليه‌و‌آله) بنده، و فرستاده‌ات قرار ده.)
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه ۷۲.    

• مقصود امام (صلوات‌الله‌علیه) از واژه مصل در نامه ۵۱ مسلمان و اهل ذمه است: «وَلاَ تَمَسُّنَّ مَالَ أَحَد مِنَ النَّاسِ، مُصَلٍّ وَلاَ مُعَاهَد»
[۱۷] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۹۳، نامه ۵۱.    
[۱۸] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۹۰، نامه ۵۱.    
[۱۹] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۵، نامه ۵۱.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۹.    
(همچنين براى جمع‌آورى بیت‌المال، به مال احدى چه مسلمان و چه غير مسلمانى كه در پناه اسلام است دست نزنيد.)
[۲۱] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۶۴، نامه ۵۱.    


این ماده بارها در «نهج البلاغه» آمده است. مانند:
«بِالصَّلاَةِ بَعْدَ التَّبْشِيرِ لَهُ بِالْجَنَّةِ»
[۲۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۵، خطبه ۱۹۹.    
[۲۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۰۵، خطبه ۱۹۴.    
[۲۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۷، خطبه ۱۹۹.    
[۲۵] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰۲.    
(لذا آن حضرت پى‌در‌پى اهل‌بيت خود را به نماز امر مى‌كرد و خود نيز در انجام آن شکیبایی داشت.)
[۲۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۳، خطبه ۱۹۹.    

«لَمْ يَسْبِقْنِي إِلاَّ رَسُولُ اللهِ(صلى‌الله‌عليه‌وآله) بِالصَّلاَةِ.»
[۲۷] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۹۳، خطبه ۱۳۱.    
[۲۸] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۹، خطبه ۱۲۷.    
[۲۹] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۹، خطبه ۱۳۱.    
[۳۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۲۶۳.    
(هيچ‌كس جز پيامبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله) در نماز بر من سبقت نگرفت.)
[۳۱] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۳، خطبه ۱۳۱.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۴۵.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۲۶۶.    
۳. ↑ فیروز آبادی، مجد‌الدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۳۵۳.    
۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۱۲۶.    
۵. ↑ راغب اصفهانی، المفردات-دار القلم، ج۱، ص۴۹۰.    
۶. ↑ راغب اصفهانی، المفردات-دار القلم، ج۱، ص۴۹۱.    
۷. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۴، خطبه ۱۹۹.    
۸. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۰۴، خطبه ۱۹۴.    
۹. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۶، خطبه ۱۹۹.    
۱۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰۲.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۳، خطبه ۱۹۹.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۳۲، خطبه ۷۱.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۱۱۷، خطبه ۷۰.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص، خطبه ۷۲.    
۱۵. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۱۳۸.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۳۷، خطبه ۷۲.    
۱۷. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۹۳، نامه ۵۱.    
۱۸. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۹۰، نامه ۵۱.    
۱۹. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۵، نامه ۵۱.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۹.    
۲۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۶۴، نامه ۵۱.    
۲۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۵، خطبه ۱۹۹.    
۲۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۰۵، خطبه ۱۹۴.    
۲۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۷، خطبه ۱۹۹.    
۲۵. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰۲.    
۲۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۳، خطبه ۱۹۹.    
۲۷. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۹۳، خطبه ۱۳۱.    
۲۸. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۹، خطبه ۱۲۷.    
۲۹. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۹، خطبه ۱۳۱.    
۳۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۲۶۳.    
۳۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۸۳، خطبه ۱۳۱.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صلوة»، ج۲، ص۶۴۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 131 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 199 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 71 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 51 نهج البلاغه
جعبه ابزار