• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صَفّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





صَفّ (به فتح صاد و فاء مشدد) از واژگان نهج البلاغه به معنای صف کشیدن و صف کردن است.
صُفوف (به ضم صاد) به معنی صف‌ها است.
شش مورد از آن در «نهج البلاغه» آمده است.



صَفّ به معنای صف کشیدن و صف کردن، لازم و متعدی هر دو آمده است.
صُفوف به معنی صف‌ها است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - صافّونَ - خطبه ۱ (ملائکه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف ملائکه فرموده:
«وَ صافّونَ لا يَتَزايَلونَ.»
«صف کشیده‌اند پیوسته.»


۲.۲ - صَفّاً - حکمت ۲۱۸ (مجاهدین فی سبیل الله)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره مجاهدین فی سبیل الله فرموده:
«أَيْنَ الْقَوْمُ الَّذينَ... وَ أَخَذوا بِأَطْرافِ الاَْرْضِ زَحْفاً زَحْفاً وَ صَفّاً صَفّاً؟! بَعْضٌ هَلَکَ وَ بَعْصٌ نَجا.»
(كجايند آن قومى كه... و گرداگرد زمین را گروه گروه و صف به صف احاطه كردند؟ بعضى شهید گشتند و برخى نجات يافتند.)



این ماده شش بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۶۴۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۸۱.    
۳. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۷، ص۸۸.    
۴. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح‌، ج۴، ص۱۳۸۷.    
۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰-۳۱، خطبه ۱.    
۶. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۳، خطبه ۱.    
۷. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱، خطبه ۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷، خطبه ۱.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۰.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۶-۳۳۹.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱، ص۱۵۴.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۹-۱۰.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۹۱.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۲۳۴، خطبه ۱۱۹.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۷، خطبه ۱۲۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۳، خطبه ۱۲۱.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۰۸.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۲.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۲۱۹.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۳۶.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۹۱.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۰، خطبه ۱.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۷۶، خطبه ۱۲۰.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۴۷، خطبه ۸۲.    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۷۷، خطبه ۱۹۳.    
۲۷. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۹، خطبه ۹۰.    
۲۸. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۲۸، حکمت ۲۲۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صف»، ج۲، ص۶۴۰.    






جعبه ابزار