صَخْر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَخْر:
(الصَّخْرَ بِالْوَادِ) صَخْر: جمع
«صخرة» به معنى «سنگ‌هاى سخت بزرگ» است.
به موردی از کاربرد
صَخْر در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ ثَمُودَ الَّذِينَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ) (و قوم «ثمود» كه صخره‌هاى عظيم را از كنار دره مى‌بريدند و از آن خانه و كاخ مى‌ساختند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: ماده جوب به معناى قطع كردن است، مى‌فرمايد مردم عاد صخره‌هاى عظيم دامنه كوه‌ها را قطع كردند و به صورت خانه در آوردند.
آيه مورد بحث به سراغ اقوام طغيانگر پيشين مى‌رود، مى‌فرمايد: «آيا نديدى پروردگارت با قوم ثمود چه كرد، همان قومى كه صخره‌هاى عظيم را در وادى مى‌بريدند» و از آن خانه‌ها و كاخ‌ها مى‌ساختند.
به هر حال منظور در اين جا بريدن قطعات كوه‌ها و ايجاد خانه‌هاى مطمئن است، همان گونه كه در آيه ۸۲
سوره حجر درباره همين
قوم ثمود مى‌خوانيم:
(وَ كٰانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبٰالِ بُيُوتاً آمِنِينَ) «آن‌ها در دل كوه‌ها خانه‌هاى امن مى‌تراشيدند»
نظير همين معنى در آيه ۱۴۹
سوره شعراء نيز آمده و در آن‌جا تعبير به بيوتا فارهين شده كه دليل بر آن است آن‌ها در اين خانه‌ها به عيش، نوش و هوسرانى مى‌پرداختند.
بعضى گفته‌اند قوم ثمود نخستين قومى بودند كه به بريدن سنگ‌ها از
کوه و به ايجاد خانه‌هاى محكم در دل كوه‌ها اقدام كردند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «صَخْر»، ج۲، ص۵۷۸.
