• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شیرخوار

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کودکی که تنها از شیر تغذیه می‌کند را شیرخوار گویند. از این عنوان در باب طهارت و زکات سخن گفته‌اند.



مراد از شیرخوار، کودکی است که غذای او شیر است و با میل و اراده خود غذای دیگری نمی‌خورد. بنابر این، خوردن غذایی دیگر به صورت نادر یا خوردن دارو، ضرری به صدق عنوان شیرخوارگی ندارد.
[۱] مصباح الفقیه، ج۸، ص۱۵۵-۱۵۶.

برخی، کودک شیرخوار را به کودکی که غذایی دیگر، همپای شیر یا بیشتر از آن نمی‌خورد، تعریف کرده‌اند.
[۳] المقاصد العلیة (الحاشیة الأولی‌ علی الألفیة)، ص۴۷۱.



ادرار دختر شیرخوار و نیز بنابر قول مشهور، بلکه بنابر اجماع ادعا شده، ادرار پسر شیرخوار، نجس است.
[۴] المسائل الناصریات، ص۸۸-۹۰.

از برخی قدما قول به طهارت ادرار پسر بچه نقل شده است.


بنابر قول مشهور، اگر چیزی مانند لباس و بدن با ادرار پسر شیرخوار نجس شود، با یک بار ریختن آب به محل نجس شده، به گونه‌ای که آن را فرا بگیرد، پاک می‌گردد، بدون آنکه نیاز به فشردن لباس و جدا شدن آب از آن و جریان بر نجاست باشد.
برخی، حکم یاد شده را نسبت به دختر شیر خوار نیز جاری دانسته‌اند.
چنان که بعضی، جریان آب بر موضع نجس را لازم دانسته‌اند.
برخی نیز احتیاط را در دو بار آب ریختن بر موضع نجس دانسته‌اند.
[۱۳] کشف الغطاء، ج۲، ص۳۷۰.

در اینکه حکم یاد شده اختصاص به کودک زیر دو سال دارد یا شامل پس از آن نیز تا زمانی که غذای او شیر است، می‌شود، اختلاف است.
[۱۶] مسالک الأفهام، ج۱، ص۱۲۶.

چنان که در اختصاص حکم یاد شده به کودک مسلمانی که از شیر زن مسلمان تغذیه می‌کند یا شمول آن نسبت به کودکی که از شیر زن کافر یا حیوان نجس العین، همچون خوک و سگ نیز تغذیه می‌کند، اختلاف است.
[۲۰] العروة الوثقی‌، ج۱، ص۲۲۸-۲۲۹.



برای پاک شدن چاه آب نجس شده با بول کودک شیرخوار- بنابر قول به نجس شدن آب چاه با ملاقات نجاست- یک سطل آب کشیده می‌شود. مشهور میان متأخران استحباب آن است.


زکات فطره کودک شیرخوار، بر عهده کسی است که نفقه زن شیر دهنده کودک، اعم از مادر و غیر مادر را می‌پردازد؛ خواه پدر او باشد یا غیر پدر، و اگر نفقه او از مال کودک پرداخت می‌شود زکات فطره او بر کسی واجب نیست.
[۲۳] مستمسک العروة، ج۹، ص۴۰۹.

برخی در صورت نخست گفته‌اند: اگر زن رایگان شیر دهد، احتیاط این است که هم نفقه دهنده و هم شیر دهنده، زکات فطره کودک را بپردازند.


۱. مصباح الفقیه، ج۸، ص۱۵۵-۱۵۶.
۲. جامع المقاصد، ج۱، ص۱۷۳.    
۳. المقاصد العلیة (الحاشیة الأولی‌ علی الألفیة)، ص۴۷۱.
۴. المسائل الناصریات، ص۸۸-۹۰.
۵. مستند الشیعة، ج۱، ص۱۴۵.    
۶. جواهرالکلام، ج۵، ص۲۷۴.    
۷. مختلف الشیعة، ج۱، ص۴۵۹.    
۸. جامع المقاصد، ج۱، ص۱۷۳.    
۹. ذخیرة المعاد، ص۱۶۴.    
۱۰. جواهر الکلام، ج۶، ص۱۶۰-۱۶۸.    
۱۱. الحدائق الناضرة، ج۵، ص۳۸۵-۳۸۷.    
۱۲. جواهر الکلام، ج۶، ص۱۶۴.    
۱۳. کشف الغطاء، ج۲، ص۳۷۰.
۱۴. کتاب السرائر، ج۱، ص۱۸۷.    
۱۵. جامع المقاصد، ج۱، ص۱۷۳.    
۱۶. مسالک الأفهام، ج۱، ص۱۲۶.
۱۷. الحدائق الناضرة، ج۵، ص۳۸۷.    
۱۸. جواهر الکلام، ج۶، ص۱۶۷-۱۶۸.    
۱۹. جواهر الکلام، ج۶، ص۱۶۶-۱۶۷.    
۲۰. العروة الوثقی‌، ج۱، ص۲۲۸-۲۲۹.
۲۱. جواهر الکلام، ج۱، ص۲۵۸.    
۲۲. العروة الوثقی‌، ج۴، ص۲۱۵.    
۲۳. مستمسک العروة، ج۹، ص۴۰۹.
۲۴. مستندالشیعة، ج۹، ص۴۰۴.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۷۶-۷۷۸.    
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    






جعبه ابزار