• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَتّان (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَتّان (به فتح شین) یکی از مفردات نهج البلاغه و اسم فعل به معنای دور شد و به معنای بعد است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره‌ تفاوت میان عمل خیر و شر از این واژه استفاده نموده است.



شَتّان (به فتح شین) اسم فعل است به معنای دور شد و همچنین به معنای بعد نیز آمده است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - شَتّانَ - حکمت ۱۱۶ (خیر و شر)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص تفاوت میان عمل خیر و شر در حکمت ۱۲۱ فرموده:
«شَتّانَ بَيْنَ عَمَلَيْنِ: عَمَل تَذْهَبُ لَذَّتُهُ وَ تَبْقَى تَبِعَتُهُ، وَ عَمَل تَذْهَبُ مَؤونَتُهُ وَ يَبْقَى أَجْرُهُ.»
«ميان دو عمل فاصله زياد هست: عملى كه اذيتش می‌رود و عذابش مى‌ماند و عملى كه رنجش مى‌رود و اجرش باقى مى‌ماند.» بزرگترین فرق ما بین اعمال خوب و بد همین است.


۲.۲ - شَتّانَ - خطبه ۳ (شعر اعشی قیس)

همچنین امام (صلوات‌الله‌علیه) در خطبه شِقشِقیّه شعر اعشی را نقل کرده و فرموده است:
شَتّانَ ما یَوْمی عَلَی کورِهاوَ یَوْمُ حَیّانَ أَخی جابِرِ

«كه بس فرق است تا ديروزم امروز كنون مغموم و دى شادان و پيروز»


این واژه فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخر الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۲۰۷.    
۲. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۴۴۵.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۰۰، حکمت۱۱۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۷۹، حکمت۱۲۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹۰، حکمت۱۲۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۳، حکمت۱۲۱.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۱۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۱۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۱۸۶.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۱۰.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۱، خطبه ۳.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۶، خطبه ۳.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸، خطبه ۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹، خطبه ۳.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱، ص۳۳۹.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۵.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۱۶۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شتّان»، ج۲، ص۵۷۵.    






جعبه ابزار