• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شلی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



از کار افتادگی عضوی، همچون دست ‏و پا را شَلی گویند.از احکام آن در بابهای حدود، قصاص و دیات سخن گفته‏اند.







در کیفر دزد، با داشتن دست راست، هرچند شل باشد، دست چپ قطع نمی‏شود؛ بلکه بنابر قول مشهور، حتی در صورت شل بودن دست چپ یا هر دو دست، دست راست او قطع می‏شود. از برخی قدما نقل شده: کسی که دست چپ او شل است، دست راستش قطع نمی‏گردد، بلکه به زندان افکنده می‏شود.



از شرایط قصاص اعضا، همسانی عضو فرد آسیب دیده (مجنی علیه) با عضو فرد آسیب زننده (جانی) از جهت شل نبودن است. بنابر این، عضو سالم در برابر عضو شل قصاص نمی‏شود؛ هرچند جانی آن را برای قصاص بذل کند؛ لیکن عضو شل در برابر عضو سالم قصاص می‏شود. بر این قول، ادعای اجماع شده است.
لیکن برخی معاصران، عدم اشتراط همسانی دو عضو در سلامت را بعید ندانسته‏اند.

۳.۱ - ثبوت دیه در صورت خطر جانی داشتن قصاص عضو شل


البته قصاص عضو شل در برابر عضو سالم در صورتی است که اهل خبره قصاص عضو شل را برای جانی بی خطر بدانند و چنانچه آن را خطرناک بدانند، مثلا نظر دهند که باقطع عضو شل، بند آمدن خون رگها امکان پذیر نیست، و در نتیجه بیم مرگ جانی می‏رود، قصاص نمی‏شود، بلکه دیه ثابت می‏گردد.

۳.۲ - حکم اختلاف در سلامت عضو آسیب دیده


اگر جانی مدعی شلی عضو فرد آسیب دیده، و او مدعی سلامت آن باشد، برخی قول جانی را مقدم دانسته‏اند، مگر آنکه مجنی علیه بر سلامت خود بینه اقامه کند. از برخی دیگر، تقدیم قول مجنی علیه نقل شده است.



دیه جنایت موجب شلی عضو، دو سوم دیه تعیین شده برای آن عضو است و دیه قطع عضو شل، یک سوم دیه آن عضو می‏باشد. مگر آلت تناسلی مرد که دیه جنایت موجب شلی آن بنابر قول برخی، دیه کامل است.
هرچند مشهور تفاوتی میان آلت تناسلی و غیر آن قائل نشده‏اند.


 
۱. جواهر الکلام ج۴۱، ص۵۳۵-۵۳۶.    
۲. جواهر الکلام ج۴۲، ص۳۴۸-۳۴۹.    
۳. مبانی تکملة المنهاج ج۲، ص۱۵۲-۱۵۴.    
۴. جواهر الکلام ج۴۲، ص۳۴۹.    
۵. جواهر الکلام ج۴۲، ص۴۲۰-۴۲۱.    
۶. جواهر الکلام ج۴۳، ص۳۴۸.    
۷. مبانی تکملة المنهاج ج۲، ص۳۷۵-۳۷۶.    
۸. جواهر الکلام ج۴۳، ص۲۶۸.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۲۱-۷۲۲.    


رده‌های این صفحه : حدود | دیات | فقه | قصاص




جعبه ابزار