• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شفق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَفَق (به فتح شین و فاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای مغرب پس از غروب آفتاب که حضرت علی (علیه‌السلام) درباره حضرت موسی (علیه‌السّلام) از این واژه استفاده نموده است.



شَفَق (مانند شرف) به معنای سرخی مغرب پس از غروب آفتاب آمده است.
واژه اشفاق خوف از وقوع مکروه با احتمال عدم وقوع است. «اشفق منه: خاف» و شفق به معنی حریص بودن نیز آمده که توأم با مهربانی است و شفقّت از آن می‌باشد.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حضرت موسی (علیه‌السّلام) که از سحر ساحران ترسیده فرموده است: ««لَمْ يُوجِسْ مُوسَى خِيفَةً عَلَى نَفْسِهِ، أَشْفَقَ مِنْ غَلَبَةِ الجُهَّالِ وَدُوَلِ الضَّلالِ»؛ موسى (علیه‌السّلام) هرگز احساس ترس نسبت به خودش نكرد بلكه از اين مى‌ترسيد كه جاهلان و دولت‌هاى ضلالت غلبه كنند و مردم را به گمراهى كشند.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) در حکمت ۳۱ فرموده است: ««فَمَنِ اشْتَاقَ إِلَى الْجَنَّةِ سَلاَ عَنِ الشَّهَوَاتِ، وَمَنْ أشْفَقَ مِنَ النَّارِ اجْتَنَبَ الْـمُحَرَّمَاتِ»؛ آن‌کس که مشتاق بهشت باشد، شهوات و تمایلات سرکش را به فراموشی می‌سپارد و آن‌کس که از آتش جهنم بیمناک شد از گناهان دوری می‌گزیند.» («سلا» به معناى فراموش كردن چيزى است.)


این ماده بیست مورد با معانی مختلف در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. حسون، نهج البلاغه، ص۵۰، خطبه۲.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۱، ص۴۲۷.    
۳. حسون، نهج البلاغه، ص۱، خطبه۷۷۴.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۱۲، ص۱۹۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شفق»، ج۲، ص۶۰۵.    






جعبه ابزار