سَمّ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَمّ (به فتح سین) و
سُمّ (به ضم سین) از
واژگان قرآن کریم به معنای سوراخ است. از مشتقات سمّ که در آیات
قرآن ذکر شده
سموم است.
سَموم باد گرمى است كه مانند سمّ نفوذ می‌كند.
سَمّ و
سُمّ به معنى سوراخ است.
راغب تنگ بودن آن را نيز قيد كرده مثل سوراخ
سوزن و
بینی.
زهر را از آن سمّ گويند كه در سوراخ‌هاى بدن نفوذ می‌كند و هر سوراخ كوچک در بدن را سمّ (به فتح و ضم) گويند. جمع آن
سُموم است.
سموم (به فتح س)
باد گرمى است كه مانند سمّ نفوذ می‌كند.
(وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِ الْخِياطِ ...) «داخل
بهشت نشوند تا ريسمان
کشتی در سوراخ سوزن وارد شود.» معنى آيه در «جمل» گذشت.
سَموم،
باد گرمى است كه مانند سمّ نفوذ می‌كند.
(فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْنا وَ وَقانا عَذابَ السَّمُومِ) (امّا خداوند بر ما
منّت نهاد و از
عذاب سخت و نافذ
دوزخ ما را حفظ كرد.)
(وَ أَصْحابُ الشِّمالِ ما أَصْحابُ الشِّمالِ • فِي سَمُومٍ وَ حَمِيمٍ) (و
اصحاب شمال، چه اصحاب شمالى كه نامه اعمالشان به نشانه جرمشان به دست چپ آنها داده شده. آنها در ميان بادهاى كُشنده و آب سوزان قرار دارند.)
مراد از
سموم در هر دو آيه عذاب نافذ است.
(وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نارِ السَّمُومِ) (و جنّ را پيش از آن، از آتش گرم و سوزان
خلق كرديم.)
نار
سموم،
آتش نافذ ظاهرا حرارت و يا نيروى مخصوصى است كه
جنّ از آن آفريده شده و در «جنّ» گذشت.
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سمم»، ج۳، ص۳۲۷.
