سَراب (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سَراب (به فتح سین) از
واژگان قرآن کریم به معنای شى‌ء بى حقيقت و چيز كاذب است و به شعاعى كه در وقت ظهر آب جارى به نظر می‌آيد، سراب می‌گویند. این واژه دو بار در آیات قرآن به کار رفته است.
سَراب به معنای شى‌ء بى حقيقت و چيز كاذب است. اهل لغت گويند:
زمین شوره‌زار كه در
آفتاب می‌درخشد و از دور به
آب مى‌ماند.
راغب گويد: آن است كه در
بیابان می‌درخشد ... و سراب در بى حقيقت بودن مثل
شراب است در آنچه حقيقت دارد.
طبرسی فرموده: سراب شعاعى است كه در وقت
ظهر آب جارى به نظر می‌آيد. و چون در نظر بيننده مثل آب، جارى می‌شود لذا سراب گفته شده.
راغب علت تسميه را مرور در نظر
انسان دانسته است.
•
(وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمالُهُمْ كَسَرابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ ماءً ...) «آنان كه
کافر شدند اعمالشان مانند سرابى است در بيابانى كه
تشنه آن را آب پندارد.»
•
(وَ سُيِّرَتِ الْجِبالُ فَكانَتْ سَراباً) (و كوه‌ها به حركت درمى‌آيد و متلاشى مى‌شود و به صورت سرابى خواهد شد.)
از اين آيه به دست می‌آيد كه
روز قیامت كوه‌ها در نظر بيننده كوه‌اند ولى اگر به نزديک آن‌ها رود مى‌بيند غباراند كه
کوه مى‌نمايند كه به حكم
(وَ تَكُونُ الْجِبالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ) ريز ريز شده و بصورت پشم رنگين حلّاجى شده در آمده‌اند.
اين كلمه فقط دو بار در قرآن آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سراب»، ج۳، ص۲۴۸.
