• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَجْو (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: سَجْو (قاموس قرآن (جلد ۳))
مقالات مرتبط: سَجی‌ (لغات‌قرآن)، سُجُوّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)، سجو (مقالات مرتبط).


سَجْو از واژگان قرآن کریم به معنای سکون است.


سَجْو
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۳۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۹.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۱۳.    
به معنای سکون است.
سجو را سكون گفته‌اند «سَجَى‌ سَجْواً: سَكَن و دَامَ»
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۶۲۹.    

طبرسی و زمخشری و راغب نيز آن را سكون گفته‌اند.
[۵] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۷۶۳.    
[۶] زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۴، ص۷۶۵.    
[۷] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۹.    


به مواردی از سَجْو که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - سَجى‌ (آیه ۲ سوره ضحی)

(وَ الضُّحى‌ • وَ اللَّيْلِ إِذا سَجى‌)
[۸] ضحی/سوره۹۳، آیات۱ - ۲.    

معنى آيه: «قسم به روشنى روز و قسم به شب آنگاه كه آرام شود.»
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۶.    
[۱۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۲۲.    
[۱۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۱۰.    
[۱۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۴۰.    
[۱۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۶۴.    

اين آيه نظير آیات ذیل است:
(وَ اللَّيْلِ إِذا عَسْعَسَ)
[۱۴] تکویر/سوره۸۱، آیه۱۷.    

(و سوگند به شب، هنگامى كه پشت كند و به آخر رسد.)
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۶.    
[۱۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۵۶.    
[۱۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۱۷.    
[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۳۷.    
[۱۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۷۷.    

(وَ اللَّيْلِ إِذا يَغْشى‌)
[۲۰] لیل/سوره۹۲، آیه۱.    

(سوگند به شب در آن هنگام كه جهان را بپوشاند.)
[۲۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۵.    
[۲۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۰۷.    
[۲۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۰۲.    
[۲۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۲۵.    
[۲۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۵۹.    

در اول شب نور با ظلمت به هم آميخته است و چون مقدارى از شب گذشت تاریکی مطلق است كه گوئى ظلمت ساكن شده و آرام گرفته است.


۲.۲ - کاربرد در نهج الیلاغه

در نهج البلاغه خطبه ۱۶۳ آمده‌ :
«وَ لاَ لَيْلٌ دَاج وَ لاَ بَحْرٌ سَاج»
[۲۶] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۷، خطبه ۸۹.    
[۲۷] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۷، ج۱، خطبه ۸۸.    
[۲۸] صالح، صبحی نهج البلاغه، ص۱۲۳، خطبه ۹۰.    

يعنى «در شب تار و در ظلمت ساكن و آرام.»
[۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۷۵، خطبه ۹۰.    
[۳۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۳.    
(شرح‌های خطبه:
[۳۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۳.    
[۳۲] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۶۳۷.    
[۳۳] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۵.    
[۳۴] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۹۲.    
)
۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۳۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۹.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۱۳.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۶۲۹.    
۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۷۶۳.    
۶. ↑ زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۴، ص۷۶۵.    
۷. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۹.    
۸. ↑ ضحی/سوره۹۳، آیات۱ - ۲.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۶.    
۱۰. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۲۲.    
۱۱. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۱۰.    
۱۲. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۴۰.    
۱۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۶۴.    
۱۴. ↑ تکویر/سوره۸۱، آیه۱۷.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۶.    
۱۶. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۵۶.    
۱۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۱۷.    
۱۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۳۷.    
۱۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۷۷.    
۲۰. ↑ لیل/سوره۹۲، آیه۱.    
۲۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۵.    
۲۲. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۰۷.    
۲۳. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۰۲.    
۲۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۲۵.    
۲۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۵۹.    
۲۶. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۷۷، خطبه ۸۹.    
۲۷. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵۷، ج۱، خطبه ۸۸.    
۲۸. ↑ صالح، صبحی نهج البلاغه، ص۱۲۳، خطبه ۹۰.    
۲۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۷۵، خطبه ۹۰.    
۳۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۳.    
۳۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۶۳.    
۳۲. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۶۳۷.    
۳۳. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۵.    
۳۴. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۹۲.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سجو»، ج۳، ص۲۳۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره تکویر | واژه شناسی واژگان سوره ضحی | واژه شناسی واژگان سوره لیل
جعبه ابزار