• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زنان بهشتی (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: حورالعین.

زنان بهشتی از موضوعات مطرح شده در بعضی از آيات قرآن است.



در بعضى از آيات قرآن از زنان بهشتی سخن رفته است؛ نظير:
(کَذلِکَ وَزَوَّجْناهُمْ‌ بِحُورٍ عِینٍ‌) (اين‌چنين‌اند بهشتيان و آن‌ها را با «حورالعین» تزويج مى‌كنيم.)
(حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ‌) (حوريانى كه در خيمه‌هاى بهشتى مستورند.) حور جمع حَوْرَاء و آن به معنی زن سفید بدن و سیمین تن است عین جمع عَیْنَاء و آن زنی است که حدقه چشمش بزرگ باشد که سبب مزید زیبایی است.
قرآن کریم درباره زنان بهشتی توصیف به خصوصی دارد که ذیلاً اشاره می‌شود:

۱.۱ - همسرانی پاکیزه

(وَلَهُمْ فِیها اَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِیها خالِدُونَ‌) (و براى آنان همسرانى پاكيزه است و جاودانه در آن خواهند بود.)
(وَاَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَرِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ‌) (و همسرانى پاكيزه و خشنودى خداوند نصيب آن‌هاست.)
(لَهُمْ فِیها اَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ...) (و در آن‌جا همسرانى پاكيزه براى آن‌ها خواهد بود.)

۱.۲ - همسرانی چشم درشت

(کَذلِکَ وَ زَوَّجْناهُمْ‌ بِحُورٍ عِینٍ‌) (اين‌چنين‌اند بهشتيان و آن‌ها را با «حورالعين» تزويج مى‌كنيم.)
(وَزَوَّجْناهُمْ‌ بِحُورٍ عِینٍ‌) (و «حورالعين» را به همسرىِ آن‌ها در مى‌آوريم.)
(وَحُورٌ عِینٌ)(کَاَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ‌) (و همسرانى از حورالعين دارند.)

۱.۳ - یاقوت و مرجان صفتان

(فِیهِنَّ قاصِراتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ اِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌ‌...)(کَاَنَّهُنَّ الْیاقُوتُ وَ الْمَرْجانُ‌) (در آن باغ‌هاى بهشتى زنانى هستند كه جز به همسران خود عشق نمى‌ورزند و هيچ انس و جنّى پيش از ايشان با آنان تماس نداشته است... آن‌ها هم‌چون ياقوت و مرجانند.)

۱.۴ - نیکو خلق و زیبارو

(فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ‌...)(حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ‌...)(لَمْ یَطْمِثْهُنَّ اِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌ‌) (و در آن باغ‌هاى بهشتى زنانى نيكو خلق و زيبايند... حوريانى كه در خيمه‌هاى بهشتى مستورند... هيچ انس و جنّى پيش از ايشان با آن‌ها تماس نداشته است.)

۱.۵ - نگاه کنندگان با ناز و کرشمه

(وَعِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ عِینٌ)(کَاَنَّهُنَّ بَیْضٌ مَکْنُونٌ‌) (و نزد آن‌ها همسرانى زيبا چشم است كه جز به شوهران خود عشق نمى‌ورزند. گويى از لطافت و سفيدى هم‌چون تخم‌مرغ‌هايى هستند كه در زير بال و پر مرغ پنهان مانده.)
(وَعِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ اَتْرابٌ‌) (و نزد آنان همسرانى است كه تنها چشم به شوهرانشان دوخته‌اند و همسن و سالند.)
(اِنَّا اَنْشَاْناهُنَّ اِنْشاءً)(فَجَعَلْناهُنَّ اَبْکاراً)(عُرُباً اَتْراباً) (ما آن‌ها را آفرينش نوينى بخشيديم، و همه را دوشیزه قرارداديم، زنانى كه تنها به همسرشان عشق مى‌ورزند و خوش زبان و فصيح و همسن و سالند.)
(وَکَواعِبَ اَتْراباً) (و حوريانى بسيار جوان و همسن و سال.)

۱.۶ - تفسیر لغات

طهارت در آیات‌ اَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ مطلق و شامل همه نوع پاکی است؛ یعنی آن‌ها در ظاهر و باطن از حیث اخلاق و خلقت و کثافات و پلیدی‌ها و چیزهای تنفّرآور به تمام معنی پاک و مطهّراند و جمله‌ کَاَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ‌ نیز مؤیّد این مطلب است؛ زیرا مروارید نهفته از کهنه شدن و تغییر رنگ مصون است و صفا و طراوت خود را از دست نمی‌دهد.
قاصِراتُ الطَّرْفِ‌ قاصر لازم و متعدی هر دو آمده است. به نظر می‌آید که در اینجا لازم به کار رفته است؛ یعنی زنانی که نگاهشان کوتاه و منحصر به شوهرانشان است و احتمال دارد که قدرت نگاه به دیگران ندارند و اگر متعدی باشد معنی این است زنانی که نگاه خود را منحصر به شوهران خود کرده‌اند و لازمه‌اش آن است که به غیر شوهران خود علاقه و محبّت ندارند. به عقیده المیزان قصر عین کنایه از نگاه کردن با ناز و کرشمه است که حوریان بهشتی به شوهران خویش با ناز و عشوه نگاه می‌کنند. این مطلب در مجمع به صورت قول نقل شده است.
کَاَنَّهُنَّ الْیاقُوتُ وَ الْمَرْجانُ‌ گویا مراد آن است که قیافه آن‌ها صفا و طراوت یاقوت و مرجان را دارد و شاید مراد از «بَیْضٌ مَکْنُونٌ‌-... لُؤْلُؤٌ مَکْنُونٌ‌» نیز صفا و زیبایی و پاکی آن‌هاست.
خَیْراتٌ حِسانٌ‌ شاید مراد از خیرات اخلاق خوب باشد یعنی نیک خویان خوب رویان.
لَمْ یَطْمِثْهُنَّ اِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌ‌ طمث به معنی خون حیض و بکارت است؛ چون زن قاعده و یا ازاله بکارت شود گویند «طمثت المرئة» یعنی: پیش از شوهران نه انسی و نه جنّی با آن‌ها نزدیکی نکرده و ازاله بکارت ننموده است.
«اَتْرابٌ» جمع ترب به معنی هم‌سال است. ظاهراً مراد آن است که با شوهرانشان همسال‌اند و احتمال دارد که مراد از آن همتایی باشد یعنی از حیث سنّ و سال و قیافه و زیبایی و غیره با شوهران خود همتا هستند. رجوع شود به «ترب».
«اَبْکاراً...، عُرُباً، ... کَواعِبَ‌» گفته‌اند مراد از ابکار آن است که همیشه باکره‌اند در صافی روایتی به این مضمون از امام صادق (علیه‌السّلام) نقل است.
«عرب» «مثل عنق» جمع عروبة و آن زنی است که الفت و عشق و محبت خود را به شوهر اظهار می‌دارد پس عرب یعنی مهربانان نسبت به شوهران. «کَواعِبَ» جمع کاعب و آن دختری است که پستان‌هایش بر آمده باشد یعنی: نار پستان‌ها.

۱.۷ - توصیف همسران بهشتی

خلاصه آنچه در وصف ازواج بهشتی گفته شد به این قرار است:

۱- پاکان و پاک نهادان.
۲- سیمین تنان.
۳- بزرگ چشمان.
۴- یاقوت و مرجان و مروارید صفتان.
۵- نیکو خویان و زیبا رویان.
۶- همسالان با شوهران.
۷- نگاه دوختگان به شوهران خود یا نگاه‌کنندگان با ناز و کرشمه.
۸- همیشه دوشیزگان.
۹- مهربانان به شوهران خود.
۱۰- نار پستان‌ها.
۱۱- زنانی که احدی به آن‌ها دست نزده است.

در روایات اهل بیت ‌(علیهم‌السّلام) در وصف حوریان بهشتی اوصاف و احوال دیگری هست که از بحث این کتاب خارج است.


۱. دخان/سوره۴۴، آیه۵۴.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۹۸.    
۳. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۸، ص۱۴۹.    
۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۲۸.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۲۵.    
۷. رحمن/سوره۵۵، آیه۷۲.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۴.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۱۱۱.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۸۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۵۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۲۳.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۱۱۵.    
۱۴. بقره/سوره۲، آیه۲۵.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱، ص۹۰.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۱۳۹.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱، ص۱۳۲.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۱۰۰.    
۲۰. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۱.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۳، ص۱۰۶.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۳، ص۱۶۵.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۲، ص۲۵۴.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۲۶۱.    
۲۶. نساء/سوره۴، آیه۵۷.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۸۷.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۳، ص۱۱۱.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۵، ص۱۹۶.    
۳۰. دخان/سوره۴۴، آیه۵۴.    
۳۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۹۸.    
۳۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۸، ص۱۴۹.    
۳۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۲۸.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۹، ص۱۱۶.    
۳۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۲۵.    
۳۶. طور/سوره۵۲، آیه۲۰.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۲۴.    
۳۸. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۱۲.    
۳۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۶.    
۴۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۲۷۵.    
۴۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۴۹.    
۴۲. واقعه/سوره۵۶، آیه۲۲-۲۳.    
۴۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۵.    
۴۴. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۱۲۲.    
۴۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۱۰.    
۴۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۶۱.    
۴۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۴۵.    
۴۸. رحمن/سوره۵۵، آیه۵۶-۵۸.    
۴۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۳.    
۵۰. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۱۱۰.    
۵۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۸۵.    
۵۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۴۷.    
۵۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۱۰-۱۱۱.    
۵۴. رحمن/سوره۵۵، آیه۷۰-۷۴.    
۵۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۴.    
۵۶. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۱۱۱.    
۵۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۱۸۷.    
۵۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۵۲.    
۵۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۲۱.    
۶۰. صافات/سوره۳۷، آیه۴۸-۴۹.    
۶۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۴۷.    
۶۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۷، ص۱۳۷.    
۶۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۰۷.    
۶۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۸، ص۳۰۵.    
۶۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۴۸۲.    
۶۶. ص/سوره۳۸، آیه۵۲.    
۶۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۶.    
۶۸. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۷، ص۲۱۸.    
۶۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۳۳.    
۷۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۸، ص۳۷۰.    
۷۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۰، ص۴۸۲.    
۷۲. واقعه/سوره۵۶، آیه۳۵-۳۷.    
۷۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۵.    
۷۴. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۹، ص۱۲۴.    
۷۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۱۳.    
۷۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۶۵.    
۷۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۵۳.    
۷۸. نبا/سوره۷۸، آیه۳۳.    
۷۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۳.    
۸۰. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۲۰، ص۱۶۹.    
۸۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۷۴.    
۸۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۲۴۶-۲۴۷.    
۸۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۴۹.    
۸۴. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۷، ص۲۱۸.    
۸۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۸، ص۳۰۵.    
۸۶. فیض کاشانی، ملامحسن، التفسیر الصافی، ج۷، ص۹۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زنان بهشتی»، ج۲، ص۱۹۲-۱۹۵.    






جعبه ابزار