• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَتْراب (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: أَتْراب (لغات‌قرآن).


أَتْراب (به فتح الف و سکون تاء) از واژگان قرآن کریم که در اصل به معنای هم‌سال است.
در قرآن وصف حوریان بهشتی به معنای این‌که از حیث زیبایی، قدّ، قامت، حسن منظر و... با شوهران خود هم‌سال و برابراند.
كلمه اتراب سه بار در قرآن مجید آمده است‌.



أَتْراب در اصل به معنای هم‌سال است.
در قرآن وصف حوریان بهشتی به معنای این‌که از حیث زیبائی، قدّ، قامت، حسن منظر و... با شوهران خود هم‌سال و برابراند.


به مواردی از أَتْراب که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - اَتْرابٌ‌ (آیه ۵۲ سوره ص)

(وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ‌ اَتْرابٌ‌)
(و نزد آنان همسرانى است كه تنها چشم به شوهرانشان دوخته‌اند و همسن و سالند.)


۲.۲ - اَتْراباً (آیه ۳۶ سوره واقعه)

(فَجَعَلْناهُنَّ اَبْکاراً عُرُباً اَتْراباً)
(و همه را دوشيزه قرارداديم، زنانى كه تنها به همسرشان عشق مى‌ورزند و خوش زبان و فصيح و همسن و سالند.)


۲.۳ - اَتْراباً (آیه ۳۲ سوره نبأ)

(... حَدائِقَ وَ اَعْناباً وَ کَواعِبَ‌ اَتْراباً)
(باغ‌هايى سرسبز، انواع انگورها و حوريانى بسيار جوان و همسن و سال.)
تِرْب (بر وزن حِبْر) به معنی هم‌سال است که در یک زمان به دنیا آمده باشند، بر خلاف دو قلو که در بطن واحد، از مادر واحد متولد می‌شوند و آن‌ها را توامان گویند.
در اقرب الموارد هست: «التِّرْبُ‌ من ولد معک و اکثر ما یستعمل فی المؤنث یقال: هذه‌ تِرْبُ‌ فلانة اذا کانت علی سنّها»: ترب کسی است که با تو به دنیا آمده و بیشتر در مؤنث به کار می‌رود، گویند این دختر، ترب فلان دختر است در صورتی که هم‌سال باشند؛ و در مادّه «تام» آمده: توام از تمام حیوان آن است که با دیگری در یک دفعه به دنیا آید، دو فرد باشند یا بیشتر، «اتامت المرئة وضعت اثنین فی بطن.»
گویند: دو هم‌سال را از آن ترب گفته‌اند که با هم خاک‌بازی می‌کنند که اصل ترب به معنی خاک است. به نظر می‌آید: حوریان بهشتی با هم‌دیگر هم‌سال و هم قد نیستند بلکه مراد تناسب آن‌ها با شوهرانشان است، یعنی حوریان از حیث زیبائی، قدّ، قامت، حسن منظر و... با شوهران خود هم‌سال و برابراند.


كلمه اتراب سه بار در قرآن مجید آمده است‌.


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۲۶۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۶۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۱۲.    
۴. ص/سوره۳۸، آیه۵۲.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۶.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۳۳.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۱۸.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۲۰.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۵۰.    
۱۰. واقعه/سوره۵۶، آیه۳۶.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۵.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۱۳.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۲۴.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۵۴.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۱.    
۱۶. نبأ/سوره۷۸، آیه۳۲.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۳.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۷۴.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۶۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۴۹.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۴۶.    
۲۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج، ص۲۹۶.    
۲۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۲۹۱.    
۲۴. ص/سوره۳۸، آیه۵۲.    
۲۵. واقعه/سوره۵۶، آیه۳۶.    
۲۶. نبأ/سوره۷۸، آیه۳۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اتراب»، ج۱، ص۲۶۸.    






جعبه ابزار