زمینه حجاب (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عفت و پاکی، زمینه
حجاب و پوشش زنان است.
در آیاتی از قرآن
عفت و
نجابت را خواستگاه حجاب دانسته است.
والقوعد من النساء... فلیس علیهن جناح ان یضعن ثیابهن... وان یستعففن خیر لهن..
و زنان از کارافتاده‌ای که
امید به
ازدواج ندارند، گناهی بر آنان نیست که لباسهای (رویین) خود را بر زمین بگذارند، بشرط اینکه در برابر مردم خودآرایی نکنند و اگر خود را بپوشانند برای آنان بهتر است و خداوند شنوا و داناست.
کلمه" قواعد"، جمع
قاعده است، که به معنای زنی است که از
نکاح بازنشسته باشد، یعنی دیگر کسی به خاطر پیری اش میل به او نمی‌کند، بنا بر این جمله" اللاتی لا یرجون نکاحا" وصفی توضیحی برای کلمه قواعد است، و بعضی گفته‌اند: کلمه مذکور به معنای زنی است که از
حیضیائسه شده باشد، و وصف بعد از آن صرفا برای رفع اشتباه است.
و در
مجمع البیان گفته: کلمه" تبرج" به معنای این است که زن محاسن و زیبایی‌های خود را که باید بپوشاند
اظهار کند، و این کلمه در اصل به معنای
ظهور بوده، برج را هم به همین جهت برج نامیده‌اند، که بنایی است ظاهر و پیدا.
این آیه در معنای استثنایی است از
عموم حکم حجاب، و معنایش این است که بر هر زنی حجاب
واجب است الا زنان مسن، که می‌توانند بی حجاب باشند، البته در صورتی که کرشمه و
تبرج نداشته باشند.
و جمله" و ان یستعففن خیر لهن"
کنایه است از خودپوشی، یعنی همین زنان سالخورده نیز اگر خود را بپوشانند بهتر از برهنه بودن است.
یـایها النبی قل لازوجک وبناتک ونساء المؤمنین یدنین علیهن من جلـبیبهن ذلک ادنی ان یعرفن..
ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: «جلبابها
بلند خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است (و اگر تا کنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده توبه کنند) خداوند همواره آمرزنده رحیم است.
احتمال داده شده که متعلق «یعرفن»، «من الاماء» باشد.
ابن عباس و مجاهد گویند: جلباب
مقنعه و روسری زنست یعنی با آن بپوشند سر و گردنشان را هر گاه برای حاجتی بیرون روند بخلاف کنیزهایی که با سر و گردن باز بیرون میروند.
جبائی و ابی مسلم گویند: مقصود از جلباب پیراهن و لباس و روسری و هر چیزیست که زن با او پوشیده میشود.
ذلک ادنی ان یعرفن فلا یؤذین یعنی این نزدیکتر است به اینکه شناخته شوند بزی خودشان که اینها زنان آزاد و نجیبه هستند و
کنیز نیستند پس اهل هوا و شهوات ایشان را با
مزاح و شوخی و
متلک گفتن خود
اذیت- نکنند، چون آنها با کنیزان شوخی میکردند، و چه بسا بود که
منافقین از شوخی با کنیزان تجاوز کرده و سربسر زنان آزاد و نجیبه هم میگذاشتند، پس وقتی به ایشان میگفتند چرا این کار را کردی، میگفتند ما خیال میکردیم کنیز و
برده هستند، پس خدا عذر ایشان را قطع نمود.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۳۵۵، برگرفته از مقاله «زمینه حجاب».
