• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَكْض (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَكْض ( به فتح راء و سکون کاف) از واژگان قرآن کریم به معنای پا به زمین زدن است.
مشتقات رَكْض که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
ارْكُضْ‌ (به كسر همزء و سکون راء) به معنی پاى خود را به زمين زن،
يَرْكُضُ (به فتح یاء و به سکون راء ) به معنی فرار كردن و گريختن است.


رَكْض به معنای پا به زمین زدن است.
راغب گويد: آن زدن پا به زمين است هرگاه به سوار نسبت داده شود منظور دواندن اسب است مثل رَكَضْتُ الفرسَ. و چون به راه رونده نسبت داده شود منظور راه رفتن است‌.


به مواردی از رَكْض که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - ارْكُضْ‌ (آیه ۴۲ سوره ص)

(ارْكُضْ‌ بِرِجْلِكَ هذا مُغْتَسَلٌ بارِدٌ وَ شَرابٌ)
«پاى خود را به زمين زن و با پايت راه برو اين (چشمه) شستشوگاه است و خنک و آشامیدنی است.»
به نظر می‌آيد كه ایّوب طاقت راه رفتن نداشت و خدا به وى توجّه فرموده و نيرو داد و فرمود پا به زمين زن.

۲.۲ - يَرْكُضُونَ‌ (آیه ۱۳-۱۲ سوره انبیاء)

(فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنا إِذا هُمْ مِنْها يَرْكُضُونَ‌- لا تَرْكُضُوا ...)
يعنى «چون عذاب ما را احساس كردند آنگاه از ديارشان می‌گريختند. نگريزيد....»
مراد از ركض در آیه فرار كردن و گريختن است.

۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۲۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۶۴.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۲۰۷.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۶۴.    
۵. ص/سوره۳۸، آیه۴۲.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۲۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۱۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۱۲.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۳۶۴.    
۱۰. انبیاء/سوره۲۱، آیات۱۳-۱۲.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۵۷.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۵۵.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۰۵.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۷۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رکض»، ج۳، ص۱۲۰.    






جعبه ابزار