رهن (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَهْن (به فتح راء و سکون هاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای گرو و وثیقه است. همچنین
رِهان به معنای رهن و
رَهين به معناى
مرهون است.
رَهْن به معنای گرو و وثيقه است؛ همچنين است رِهان.
(وَ إِنْ كُنْتُمْ عَلى سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ ...) (اگر در
سفر بوديد، و نويسنده‌اى نيافتيد، طلبكار، چيزى را گروگان بگيرد....)
بعضى احتمال داده‌اند كه رهن به معنى
مرهون است كه به وثيقه
اطلاق می‌شود و گرنه آن
مصدر است.
(وَ إِنْ كُنْتُمْ عَلى سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ ...) (اگر در
سفر بوديد، و نويسنده‌اى نيافتيد، طلبكار، چيزى را گروگان بگيرد....)
جوهری رِهان را جمع رَهْن گفته مثل حَبْل و حِبال
ولى در آيه آن را مفرد گفته‌اند.
(كُلُّ امْرِئٍ بِما كَسَبَ رَهِينٌ) (هر كس در گروى اعمال خويش است.)
رَهين به معنى
مرهون است.
راغب گويد: چون از رهن حبس آن در نزد مرتهن به نظر آمده لذا به طور استعاره به حبس هر چيز رهن گفته شده است.
در
المیزان فرموده: هر شخصى در نزد خدا رهن و مقبوض و محفوظ است در مقابل آنچه از
خیر و
شر به جاى آورده تا به جزاى عملش از حيث
ثواب و
عقاب برسد.
(كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ • إِلَّا أَصْحابَ الْيَمِينِ) ( آرى هركس در گرو اعمال خويش است، مگر «
اصحاب یمین» (كه نامه اعمالشان را به دست راستشان مى‌دهند)!)
در الميزان گفته مراد از اين آيه رهين
عذاب بودن هر
نفس است چنانكه سياق ما بعد آيه روشن می‌كند.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رهن»، ج۳، ص۱۲۹.
