• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رسالت محمد (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله علاوه بر مقام نبوت دارای مقام رسالت نیز بودند. در این مقاله آیات مرتبط با رسالت حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ - فرستاده خداوند
۲ - مقام رسالت پیامبر
۳ - رسولی از جنس مردم
۴ - آثار رسالت پیامبر
۵ - منت خدا به وسیله رسالت پیامبر
۶ - تداوم رسالت انبیاء پیشین
۷ - فاصله طولانی با رسالت انبیاء پیشین
۸ - انتظار اهل کتاب
۹ - گواهان حقانیت رسالت پیامبر
۱۰ - اعلام امامت امام علی
۱۱ - اولین رسول برای مشرکان مکه
۱۲ - حضرت ابراهيم و رسالت پیامبر
۱۳ - اجر رسالت پیامبر
       ۱۳.۱ - ایمان به خدا
       ۱۳.۲ - حب اهل‌بیت
       ۱۳.۳ - سود بردن مردم
       ۱۳.۴ - پاداش دهنده رسالت
۱۴ - اعراض از رسالت پیامبر
۱۵ - انبيا و رسالت پیامبر
۱۶ - انتظار رسالت پیامبر
۱۷ - انكار رسالت پیامبر
       ۱۷.۱ - انکار از سوی یهودیان
       ۱۷.۲ - انکار از سوی رفاه‌زدگان
       ۱۷.۳ - انکار از سوی کافران
       ۱۷.۴ - انگیزه منکران رسالت
              ۱۷.۴.۱ - ناخوشايندى از حق
              ۱۷.۴.۲ - حسادت
              ۱۷.۴.۳ - بشر بودن پیامبر
              ۱۷.۴.۴ - عدم اشرافیت و ثروت پیامبر
              ۱۷.۴.۵ - زندگی معمولی پیامبر
۱۸ - اهل كتاب و رسالت پیامبر
       ۱۸.۱ - شناخت و آگاهی به پیامبر
       ۱۸.۲ - در انتظار بعثت پیامبر
       ۱۸.۳ - پیروی از پیامبر
       ۱۸.۴ - کتمان نبوت پیامبر
       ۱۸.۵ - ایمان به پیامبر
       ۱۸.۶ - جدال با پیامبر
       ۱۸.۷ - حسادت به پیامبر
       ۱۸.۸ - خواسته‌های بیهوده از پیامبر
       ۱۸.۹ - اتمام حجت بر اهل‌کتاب
       ۱۸.۱۰ - دشمنی با پیامبر
۱۹ - ايمان به رسالت پیامبر
۲۰ - بشارت به رسالت پیامبر
۲۱ - تكذيب رسالت پیامبر
۲۲ - جاودانگى رسالت پیامبر
۲۳ - جهانشمولى رسالت پیامبر
۲۴ - جهل به رسالت پیامبر
۲۵ - حقّانيّت رسالت پیامبر
۲۶ - خاتميّت رسالت پیامبر
۲۷ - دوران رسالت پیامبر
۲۸ - رسالت پیامبر و تغيير قبله‌
۲۹ - رسالت پیامبر و قيامت‌
۳۰ - فلسفه رسالت پیامبر
       ۳۰.۱ - ابلاغ پيام خدا
       ۳۰.۲ - اتمام‌حجّت‌
       ۳۰.۳ - اطاعت مردم‌
       ۳۰.۴ - امر به معروف‌
       ۳۰.۵ - انذار
       ۳۰.۶ - ايمان مردم‌
       ۳۰.۷ - بشارت‌
       ۳۰.۸ - پيروزى بر اديان‌
       ۳۰.۹ - تبيين احكام‌
       ۳۰.۱۰ - تبيين حقايق‌
       ۳۰.۱۱ - تزكيه‌
       ۳۰.۱۲ - تسبيح‌
       ۳۰.۱۳ - تضرّع‌
       ۳۰.۱۴ - تعليم حكمت‌
       ۳۰.۱۵ - تعليم كتاب‌
       ۳۰.۱۶ - تعليم معارف‌
       ۳۰.۱۷ - تكريم خدا
       ۳۰.۱۸ - تلاوت آيات خدا
       ۳۰.۱۹ - دعوت به خدا
       ۳۰.۲۰ - قضاوت‌
       ۳۰.۲۱ - گواهى بر امّت اسلام‌
       ۳۰.۲۲ - نهى از منكر
       ۳۰.۲۳ - هدايت‌
۳۱ - كتمان رسالت پیامبر
۳۲ - كفر به رسالت پیامبر
       ۳۲.۱ - آثار كفر به رسالت پیامبر
              ۳۲.۱.۱ - عذاب ذلت‌بار
              ۳۲.۱.۲ - لعن خداوند
              ۳۲.۱.۳ - غضب خداوند
              ۳۲.۱.۴ - عذاب دردناک
       ۳۲.۲ - بی‌تأثیری کفر به رسالت پيامبر
۳۳ - گواهى بر رسالت پیامبر
       ۳۳.۱ - گواهی خداوند
       ۳۳.۲ - گواهی تورات و انجیل
       ۳۳.۳ - گواهی امام علی علیه‌السلام
۳۴ - مبارزه با رسالت پیامبر
۳۵ - محدوده رسالت پیامبر
       ۳۵.۱ - اهل کتاب
       ۳۵.۲ - مردم مکه
       ۳۵.۳ - کافران
۳۶ - محور رسالت پیامبر
۳۷ - مخالفت با رسالت پیامبر
۳۸ - منافقان و رسالت پیامبر
۳۹ - منشأ رسالت پیامبر
       ۳۹.۱ - حاكميّت خدا
       ۳۹.۲ - حكمت خدا
       ۳۹.۳ - ربوبيّت خدا
       ۳۹.۴ - عزّت خدا
       ۳۹.۵ - فضل خدا
       ۳۹.۶ - قدرت خدا
       ۳۹.۷ - مشيّت خدا
۴۰ - ميثاق الهى بر رسالت پیامبر
۴۱ - ناخشنودى از رسالت پیامبر
۴۲ - نعمت رسالت پیامبر
۴۳ - هدايتگرى در رسالت پیامبر
۴۴ - عناوین مرتبط
۴۵ - پانویس
۴۶ - منبع


محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، فرستاده خداوند:
۱. وَ لَمَّا جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ كِتابَ اللَّهِ وَراءَ ظُهُورِهِمْ‌ ....
۲. أَمْ تُرِيدُونَ أَنْ تَسْئَلُوا رَسُولَكُمْ كَما سُئِلَ مُوسى‌ مِنْ قَبْلُ‌ ....
۳. إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً ....
۴. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِكَ‌ ... بنا بر روايتى كه از آن حضرت نقل شده كه من اجابت شده دعای ابراهیم علیه‌السلام هستم، مراد از «رسولًا منهم» پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله است، ابراهیم علیه‌السلام در حالى كه پايه‌هاى خانه کعبه را بالا مى‌برد. گفت: پروردگارا، در ميان آنان پيامبرى از خودشان مبعوث كن. و من دعوت ابراهيم عليه‌السلام هستم.
[۶] سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدّرّ المنثور، ج ۱، ص ۳۳۴.

۵. وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيداً وَ ما جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْها إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ يَنْقَلِبُ عَلى‌ عَقِبَيْهِ‌ ....
۶. ... وَ إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ.
۷. فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ‌ ....
۸. آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ‌ ....
نيز---)


محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، داراى مقام رسالت، علاوه بر مقام نبوّت:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ‌ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌ ....


پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله رسولى از جنس مردم:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ....
۲. كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ‌ ....
۳. لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ‌ ....
۴. لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ‌ ....
۵. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرى‌ ....
۶. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ‌ ....
۷. وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كانَتْ آمِنَةً ... وَ لَقَدْ جاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْهُمْ‌ ... گفته شده كه مراد از «قريه» مکّه و مقصود از «رسول» پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله است.
۸. ... قُلْ سُبْحانَ رَبِّي هَلْ كُنْتُ إِلَّا بَشَراً رَسُولًا وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى‌ إِلَّا أَنْ قالُوا أَ بَعَثَ اللَّهُ بَشَراً رَسُولًا.
۹. ... هَلْ هذا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ‌ ....
۱۰. وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ.
۱۱. وَ قالُوا ما لِهذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعامَ وَ يَمْشِي فِي الْأَسْواقِ لَوْ لا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيراً أَوْ يُلْقى‌ إِلَيْهِ كَنْزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْها وَ قالَ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُوراً انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثالَ فَضَلُّوا فَلا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعامَ وَ يَمْشُونَ فِي الْأَسْواقِ وَ جَعَلْنا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبِرُونَ وَ كانَ رَبُّكَ بَصِيراً.
۱۲. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ....


حق ولایت و اطاعت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، ناشى از مقام رسالت آن حضرت:
قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ.نيز---)


امتنان خداوند بر مردم، به سبب رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و انتخاب آن حضرت از ميان آنها:
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ.


رسالت پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، در تداوم رسالت انبياى پيشين:
۱. وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ‌ الرُّسُلُ‌ ....
۲. الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّى يَأْتِيَنا بِقُرْبانٍ تَأْكُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِي بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذِي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ.
۳. إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى‌ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَيْنا إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عِيسى‌ وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَيْمانَ وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً وَ رُسُلًا قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللَّهُ مُوسى‌ تَكْلِيماً.
۴. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‌ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْناهُمْ بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ.
۵. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ الْقُرى‌ ....
۶. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ وَ جَعَلْنا لَهُمْ أَزْواجاً وَ ذُرِّيَّةً ....
۷. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ فِي شِيَعِ الْأَوَّلِينَ.
۸. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ.
۹. سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنا وَ لا تَجِدُ لِسُنَّتِنا تَحْوِيلًا.
۱۰. وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ.
۱۱. وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ‌ ... إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ وَ بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنِيرِ.
۱۲. وَ كَذلِكَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قالَ مُتْرَفُوها إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى‌ أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى‌ آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ‌ وَ سْئَلْ مَنْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رُسُلِنا ....
۱۳. قُلْ ما كُنْتُ بِدْعاً مِنَ الرُّسُلِ‌ ....
۱۴. وَ إِذْ قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَنِي إِسْرائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ ....


وجود فاصله طولانى بين رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، با رسالت انبياى پيشين:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ‌... «فترة من الرّسل» به معناى انقطاع رسالت و مندرس شدن دین و کتب آسمانی است و اين جمله دلالت دارد كه در دوران فترت و فاصله زمانى بين حضرت عیسی علیه‌السلام و حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله پيامبرى وجود نداشته است. درباره مدّت فترت و فاصله بين آن دو پيامبر، ششصد سال، پانصد و شصت سال، چهار صد و شصت سال و اندى و پانصد سال و اندى گفته شده است -كه بيانگر فاصله طولانى بين رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با پيامبر گذشته است‌-.


رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مورد انتظار اهل‌کتاب:
وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ‌ ....


خداوند و فرشتگان او، گواه بر حقانيت رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى‌ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ‌ ... لكِنِ اللَّهُ يَشْهَدُ بِما أَنْزَلَ إِلَيْكَ أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَ الْمَلائِكَةُ يَشْهَدُونَ وَ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً.


••• اعلام امامت علی علیه‌السلام، از جمله رسالتهاى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ‌ ...رِسالَتَهُ‌ ... براساس شأن نزول وارد شده در ذيل آيه مزبور، برداشت ياد شده صورت گرفته است.

••• ابلاغ نشدن امامت علی علیه‌السلام از سوى محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، به منزله عدم انجام وظيفه رسالت الهى:
يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ‌ ....


نبود رسولى براى مشرکان مکّه، پيش از رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ إِذا تُتْلى‌ عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ قالُوا ما هذا إِلَّا رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كانَ يَعْبُدُ آباؤُكُمْ‌ ...وَ ما آتَيْناهُمْ مِنْ كُتُبٍ يَدْرُسُونَها وَ ما أَرْسَلْنا إِلَيْهِمْ قَبْلَكَ مِنْ نَذِيرٍ.
۲. لِتُنْذِرَ قَوْماً ما أُنْذِرَ آباؤُهُمْ فَهُمْ غافِلُونَ.


رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله از دعاها و خواسته‌هاى ابراهيم و اسماعیل عليهماالسلام:
وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ‌ رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِكَ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.


پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله موظّف به طلب نكردن هيچ مزدى از مردم، در قبال انجام دادن رسالت خويش:
۱. ... قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً ....
۲. وَ ما تَسْئَلُهُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ....
۳. أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجاً ....
۴. قُلْ ما أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ....
۵. قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ‌ ....
۶. قُلْ ما أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ ....
۷. ... قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً ....
۸. أَمْ تَسْئَلُهُمْ أَجْراً ....

۱۳.۱ - ایمان به خدا

ایمان و راهيابى مردم به خدا، اجر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در انجام دادن رسالت خويش:
۱. قُلْ ما أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَنْ شاءَ أَنْ يَتَّخِذَ إِلى‌ رَبِّهِ سَبِيلًا.

۱۳.۲ - حب اهل‌بیت

دوستی اهل‌بیت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله تنها اجر مورد انتظار آن حضرت از مردم، در برابر رسالت خويش:
... قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى‌ ....

۱۳.۳ - سود بردن مردم

مزد رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به سود خود مردم:
قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ‌ ....

۱۳.۴ - پاداش دهنده رسالت

خداوند، تنها پاداش دهنده رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ‌ ....


[۲۸۲] رجوع شود به مقاله اعراض از محمد (قرآن).



••• ایمان به پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله و يارى كردن او، میثاقی الهی از انبياى گذشته و پيروان آنان:
وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلى‌ ذلِكُمْ إِصْرِي قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ‌ الشَّاهِدِينَ.براساس يكى از احتمالات، مقصود از «رسول»، پيامبرخاتم صلی‌الله‌علیه‌وآله است و براساس روايت امیرمؤمنان و امام صادق عليهماالسلام مقصود از «ميثاق النبييّن» پيمانى است كه خداوند ازپيامبران پيشين گرفته است كه آنان امّت خويش را از بعثت پيامبر اكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله و ايمان به وى آگاه كنند.

••• اعتراف و اقرار انبياى پيشين نسبت به ميثاق الهى، درباره ايمان به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلى‌ ذلِكُمْ إِصْرِي قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ.


رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مورد انتظار یهود:
وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ.




۱۷.۱ - انکار از سوی یهودیان

••• انكار رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى يهوديان، به‌رغم مطابق يافتن ويژگيهاى کتاب و پيامبر موعود بر قرآن و رسول اكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ‌ .مقصود آيه يهوديان هستند كه انكار رسالت پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله كردند با وجود اين كه اوصاف آن حضرت را از تورات مى‌دانستند.

••• يهوديان انكار كننده رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله مورد لعنت الهی:
وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ.

۱۷.۲ - انکار از سوی رفاه‌زدگان

انكار رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى رفاه زدگان:
حَتَّى إِذا أَخَذْنا مُتْرَفِيهِمْ بِالْعَذابِ إِذا هُمْ يَجْأَرُونَ‌ أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ.

۱۷.۳ - انکار از سوی کافران

سرزنش خداوند از کافران، به جهت انكار رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله به رغم آگاهى آنان از شخصيت ارزشى و اخلاقى آن حضرت:
أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَ أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ.

۱۷.۴ - انگیزه منکران رسالت



۱۷.۴.۱ - ناخوشايندى از حق

ناخوشايندى از حق، انگيزه اصلى بيشتر منکران قرآن و پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ‌ أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَ أَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كارِهُونَ.

۱۷.۴.۲ - حسادت

حسادت یهود به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله از ريشه‌هاى انكار و كفرورزى آنان:
وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ‌ بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْياً أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ فَباؤُ بِغَضَبٍ عَلى‌ غَضَبٍ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ مُهِينٌ‌. «بغى» در احتمالى به معناى حسادت است.

۱۷.۴.۳ - بشر بودن پیامبر

بشر بودن رسولان الهى و پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله تنها دستاويز عمده براى بهانه جوييهاى مخالفان کافر و مشرک، جهت ايمان نياوردن به آنان:
۱. أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ قالَ الْكافِرُونَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِينٌ.
۲. أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقى‌ فِي السَّماءِ وَ لَنْ نُؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنا كِتاباً نَقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحانَ رَبِّي هَلْ كُنْتُ إِلَّا بَشَراً رَسُولًا وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى‌ إِلَّا أَنْ قالُوا أَ بَعَثَ اللَّهُ بَشَراً رَسُولًا.
۳. وَ عَجِبُوا أَنْ جاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ وَ قالَ الْكافِرُونَ هذا ساحِرٌ كَذَّابٌ.

۱۷.۴.۴ - عدم اشرافیت و ثروت پیامبر

••• منوط دانستن نبوت و رسالت به اشرافيّت و توانمنديهاى مادى، از عوامل انكار رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله به وسيله مشرکان مکه:
وَ قالُوا لَوْ لا نُزِّلَ هذَا الْقُرْآنُ عَلى‌ رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ‌ أَ هُمْ يَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّكَ نَحْنُ قَسَمْنا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضاً سُخْرِيًّا وَ رَحْمَتُ رَبِّكَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ.

••• منوط بودن نبوت به اراده الهی، پاسخ خداوند به توقع بيجاى مشركان منكر رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله در لزوم انتخاب پيامبر، از ميان اشراف مکّه:
وَ قالُوا لَوْ لا نُزِّلَ هذَا الْقُرْآنُ عَلى‌ رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ.

۱۷.۴.۵ - زندگی معمولی پیامبر

همانندى زندگى حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله با ديگر مردمان، در نيازمنديهاى مادى و خوردن و آشامیدن از دلايل انكار رسالت آن حضرت به‌وسيله مشركان:
وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعامَ وَ يَمْشُونَ فِي الْأَسْواقِ وَ جَعَلْنا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبِرُونَ وَ كانَ رَبُّكَ بَصِيراً.




۱۸.۱ - شناخت و آگاهی به پیامبر

••• شناخت دقيق عالمان اهل کتاب، از مشخصات پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمْ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ.
۲. الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ.

••• آگاهی اهل کتاب به مطابقت ويژگيهاى پيامبر موعود در کتابهای آسمانی پيشين بر پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِي كانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.

۱۸.۲ - در انتظار بعثت پیامبر

اهل كتاب، در انتظار بعثت پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ.

۱۸.۳ - پیروی از پیامبر

پيروى اهل کتاب از پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله نشانه ايمان آنها به آیات الهی:
وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنا إِلَيْكَ قالَ عَذابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشاءُ وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ الَّذِينَ هُمْ بِآياتِنا يُؤْمِنُونَ‌ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِي كانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ‌. بر اين اساس كه «الّذين يتبعون» عطف بيان براى «الّذين هم بآياتنا» در آيه قبل باشد.

۱۸.۴ - کتمان نبوت پیامبر

كتمان نبوّت و نشانه‌هاى پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى گروهى از اهل كتاب:
۱. الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمْ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ.
۲. إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَيِّناتِ وَ الْهُدى‌ مِنْ بَعْدِ ما بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتابِ أُولئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ.
۳. يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَ تَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ.
۴. وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَ لا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِيلًا فَبِئْسَ ما يَشْتَرُونَ.

۱۸.۵ - ایمان به پیامبر

••• ایمان و اعتراف گروهى از اهل كتاب به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمْ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ.
۲. أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى‌ ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَ كَفى‌ بِجَهَنَّمَ سَعِيراً.
۳. الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتِي كانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.

••• زیانکاری برخى از اهل كتاب، سبب ايمان نياوردن آنان به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فَهُمْ لا يُؤْمِنُونَ.

۱۸.۶ - جدال با پیامبر

جدال اهل کتاب با پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به رغم آگاهی آنان از حقيقت نبوت او:
إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ وَ مَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِآياتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ‌ فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ وَ الْأُمِّيِّينَ أَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ.

۱۸.۷ - حسادت به پیامبر

مقام پيامبرى و اعطاى قرآن، سبب حسادت اهل كتاب به پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى‌ ما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنا آلَ إِبْراهِيمَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ آتَيْناهُمْ مُلْكاً عَظِيماً.

۱۸.۸ - خواسته‌های بیهوده از پیامبر

••• درخواست بيهوده اهل كتاب از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مبنى بر نزول کتاب و نوشته‌اى از آسمان بر آنان:
يَسْئَلُكَ أَهْلُ الْكِتابِ أَنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتاباً مِنَ السَّماءِ فَقَدْ سَأَلُوا مُوسى‌ أَكْبَرَ مِنْ ذلِكَ فَقالُوا أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ فَعَفَوْنا عَنْ ذلِكَ وَ آتَيْنا مُوسى‌ سُلْطاناً مُبِيناً.

••• بهانه‌جویی و لجاجت اهل کتاب، ريشه درخواستهاى گزاف آنان از پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يَسْئَلُكَ أَهْلُ الْكِتابِ أَنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتاباً مِنَ السَّماءِ فَقَدْ سَأَلُوا مُوسى‌ أَكْبَرَ مِنْ ذلِكَ فَقالُوا أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ ما جاءَتْهُمُ الْبَيِّناتُ فَعَفَوْنا عَنْ ذلِكَ وَ آتَيْنا مُوسى‌ سُلْطاناً مُبِيناً.

۱۸.۹ - اتمام حجت بر اهل‌کتاب

اتمام حجت خدا بر اهل کتاب، با فرستادن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ.

۱۸.۱۰ - دشمنی با پیامبر

دشمنی اهل کتاب با پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله در مدينه:
هُوَ الَّذِي أَخْرَجَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ مِنْ دِيارِهِمْ لِأَوَّلِ الْحَشْرِ ما ظَنَنْتُمْ أَنْ يَخْرُجُوا وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ مانِعَتُهُمْ حُصُونُهُمْ مِنَ اللَّهِ فَأَتاهُمُ اللَّهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْتَسِبُوا وَ قَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ يُخْرِبُونَ بُيُوتَهُمْ بِأَيْدِيهِمْ وَ أَيْدِي الْمُؤْمِنِينَ فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصارِ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ شَاقُّوا اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ مَنْ يُشَاقِّ اللَّهَ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ.


[۳۳۱] رجوع شود به مقاله ایمان به محمد (قرآن).



بشارت به برخوردار بودن پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله از مقام رسالت، علاوه بر مقام نبوت در انجیل و تورات:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌ ....

بشارت عیسی علیه‌السلام به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، همراه با معرّفى نام آن حضرت:
وَ إِذْ قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَنِي إِسْرائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ ....

••• بشارت عیسی علیه‌السلام به ظهور پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، از دلايل حقانيت رسالت وى:
وَ إِذْ قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَنِي إِسْرائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جاءَهُمْ بِالْبَيِّناتِ قالُوا هذا سِحْرٌ مُبِينٌ.

••• بشارت و اخبار تورات و انجيل به ظهور پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، از دلايل حقّانيّت رسالت او:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌ ....

••• كتمان بشارتهاى كتابهاى آسمانى تورات وانجيل به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله به وسيله عالمان یهود و نصارا:
۱. الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَعْرِفُونَهُ كَما يَعْرِفُونَ أَبْناءَهُمْ وَ إِنَّ فَرِيقاً مِنْهُمْ لَيَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ.
۲. إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَيِّناتِ وَ الْهُدى‌ مِنْ بَعْدِ ما بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتابِ أُولئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ.
۳. يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَ تَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ.
۴. وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَ لا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِيلًا فَبِئْسَ ما يَشْتَرُونَ.

••• عالمان یهود كتمان كننده بشارت‌های تورات به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتابِ وَ يَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِيلًا أُولئِكَ ما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ.


[۳۴۱] رجوع شود به مقاله تکذیب محمد (قرآن).



رسالت و نبوّت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، جاودانه و هميشگى:
۱. وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ‌ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى‌ أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى‌ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ.
۲. قُلْ أَيُّ شَيْ‌ءٍ أَكْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى‌ قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّنِي بَرِي‌ءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ.
۳. ما كانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِكُمْ وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيماً.
۴. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.
۵. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ‌ وَ آخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.


••• رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، عمومى و جهانى:
۱. ... وَ أَرْسَلْناكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا ....
۲. قُلْ أَيُّ شَيْ‌ءٍ أَكْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى‌ قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّنِي بَرِي‌ءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ.
۳. قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً ...ا آيه به مكان و زمان و قوم خاصى اختصاص ندارد.
۴. أَ كانَ لِلنَّاسِ عَجَباً أَنْ أَوْحَيْنا إِلى‌ رَجُلٍ مِنْهُمْ أَنْ أَنْذِرِ النَّاسَ وَ بَشِّرِ الَّذِينَ آمَنُوا أَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْ قالَ الْكافِرُونَ إِنَّ هذا لَساحِرٌ مُبِينٌ.
۵. وَ ما تَسْئَلُهُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ.
۶. الر كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلى‌ صِراطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ.
۷. وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ.
۸. تَبارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‌ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعالَمِينَ نَذِيراً.
۹. وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ‌ ....
۱۰. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً.
۱۱. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.
۱۲. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ‌ وَ آخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.
۳. پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، وظيفه دار اعلام فراگير بودن رسالتش براى همگان:
قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً ....
۵۴. جنّيان، همانند انسانها، مخاطبان رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ إِذْ صَرَفْنا إِلَيْكَ نَفَراً مِنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلى‌ قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ‌ قالُوا يا قَوْمَنا إِنَّا سَمِعْنا كِتاباً أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسى‌ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَ إِلى‌ طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ‌ يا قَوْمَنا أَجِيبُوا داعِيَ اللَّهِ وَ آمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَ يُجِرْكُمْ مِنْ عَذابٍ أَلِيمٍ.
قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقالُوا إِنَّا سَمِعْنا قُرْآناً عَجَباً يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَ لَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنا أَحَداً وَ أَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدى‌ آمَنَّا بِهِ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلا يَخافُ بَخْساً وَ لا رَهَقاً وَ أَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَ مِنَّا الْقاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولئِكَ تَحَرَّوْا رَشَداً.

••• رسالت جهان‌شمول حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، پرتوى از فرمانروایی خدا بر هستی و نبود خدايى جز او:
قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ يُحيِي وَ يُمِيتُ‌ ....

••• اعتقاد به حاکمیّت خداوند بر جهان هستی، از بين برنده هرگونه شک و ناباورى، نسبت به حقّانيّت جهان شمولى رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ يُحيِي وَ يُمِيتُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ‌ وَ كَلِماتِهِ‌ ... بيان اوصاف الهی بعد از تعميم رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بيانگرعلت امكان رسالت و جهانشمولى حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله است. بااين توضيح كه خداوند براى او سلطنت عامّه بر آسمان و زمین قرار داده است. به هرگونه كه بخواهد حكم مى‌كند. گاه رسالت خويش را براى بعضى از بندگانش قرار مى‌دهد و گاه براى تمامى مردم.


جهل اكثر مردم عصر بعثت، به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ.


[۳۷۲] رجوع شود به مقاله حقانیت محمد (قرآن).



[۳۷۳] رجوع شود به مقاله خاتمیت محمد (قرآن).



[۳۷۴] رجوع شود به مقاله دوران محمد (قرآن).



تغییر قبله از بیت‌المقدّس به کعبه، نعمتى الهى در راستاى تكميل رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ مِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِي وَ لِأُتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ‌ كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا ....


بعثت و رسالت پيامبر خاتم صلی‌الله‌علیه‌وآله از نشانه‌هاى تحقق قیامت:
فَهَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها فَأَنَّى لَهُمْ إِذا جاءَتْهُمْ ذِكْراهُمْ‌. در احتمالى، مقصود از «جاء اشراطها» نشانه‌های قیامت‌ است كه يكى از آنها پيامبرى حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله است، چنانكه آيات پيشين و به ميان آمدن نام پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مى‌تواند قرينه بر آن باشد.




۳۰.۱ - ابلاغ پيام خدا

ابلاغ پيامهاى الهى به مردم، فلسفه رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ وَ الْأُمِّيِّينَ أَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ.
۲. ... وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ... فَاعْلَمُوا أَنَّما عَلى‌ رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۳. ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ‌ ....
۴. وَ إِنْ ما نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ وَ عَلَيْنَا الْحِسابُ.
۵. وَ قالَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شاءَ اللَّهُ ما عَبَدْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‌ءٍ نَحْنُ وَ لا آباؤُنا وَ لا حَرَّمْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‌ءٍ كَذلِكَ فَعَلَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَهَلْ عَلَى الرُّسُلِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۶. فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۷. قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ... وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۸. وَ لَوْ لا أَنْ تُصِيبَهُمْ مُصِيبَةٌ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ‌ فَيَقُولُوا رَبَّنا لَوْ لا أَرْسَلْتَ إِلَيْنا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آياتِكَ وَ نَكُونَ‌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
۹. وَ إِنْ تُكَذِّبُوا فَقَدْ كَذَّبَ أُمَمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۱۰. ... إِنْ عَلَيْكَ إِلَّا الْبَلاغُ‌ ....
۱۱. ... فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّما عَلى‌ رَسُولِنَا الْبَلاغُ الْمُبِينُ.

۳۰.۲ - اتمام‌حجّت‌

اتمام‌حجّت بر همگان، از فلسفه‌هاى رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ وَ الْأُمِّيِّينَ أَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ.
۲. إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى‌ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ وَ أَوْحَيْنا إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ عِيسى‌ وَ أَيُّوبَ وَ يُونُسَ وَ هارُونَ وَ سُلَيْمانَ وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً رُسُلًا مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَ كانَ اللَّهُ عَزِيزاً حَكِيماً.
۳. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ ....
۴. فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ الْمُبِينُ.
۵. وَ لَوْ أَنَّا أَهْلَكْناهُمْ بِعَذابٍ مِنْ قَبْلِهِ لَقالُوا رَبَّنا لَوْ لا أَرْسَلْتَ إِلَيْنا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آياتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَ نَخْزى‌.
۶. وَ لَوْ لا أَنْ تُصِيبَهُمْ مُصِيبَةٌ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ فَيَقُولُوا رَبَّنا لَوْ لا أَرْسَلْتَ إِلَيْنا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آياتِكَ وَ نَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
۷. فَإِنْ أَعْرَضُوا فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظاً إِنْ عَلَيْكَ إِلَّا الْبَلاغُ‌ ....

۳۰.۳ - اطاعت مردم‌

اطاعت و پيروى مردم از محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، از اهداف رسالت الهى آن حضرت:
وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ‌ ....

۳۰.۴ - امر به معروف‌

امر به معروف و فرمان به انجام دادن كارهاى شايسته، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ‌ ....

۳۰.۵ - انذار

انذار و هشداردهى، از فلسفه‌هاى رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله است.
[۴۰۰] رجوع شود به مقاله انذارهای محمد (قرآن).


۳۰.۶ - ايمان مردم‌

ایمان به خدا و پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، از فلسفه‌هاى رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ‌ ....

۳۰.۷ - بشارت‌

بشارت‌دهی، از اهداف رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله است.
[۴۰۳] رجوع شود به مقاله بشارت‌های محمد (قرآن).


۳۰.۸ - پيروزى بر اديان‌

پیروزی بر همه ادیان، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ‌ ....

۳۰.۹ - تبيين احكام‌

تبيين حکم حلّیّت همه پاكيزه‌ها و تبيين حکم حرمت همه ناپاكيها براى مردم، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌ ... وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ‌ ....

۳۰.۱۰ - تبيين حقايق‌

تبيين حقايق و معارف كتمان شده به دست اهل‌كتاب، از فلسفه‌هاى رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ‌ يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ ....

۳۰.۱۱ - تزكيه‌

تزکیه و خودسازی مردم، از اهداف رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِكَ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُزَكِّيهِمْ‌ ....
۲. كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ‌ ...وَ يُزَكِّيكُمْ‌ ....
۳. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ‌ ....

۳۰.۱۲ - تسبيح‌

تسبیح خداوند در همه اوقات، از فلسفه‌هاى رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ وَ تُسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَ أَصِيلًا.

۳۰.۱۳ - تضرّع‌

تضرّع و توجّه به درگاه خداوند، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلى‌ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْناهُمْ بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ‌. از آيه مى‌توان استفاده كرد كه از اهداف ارسال انبياتضرع و توجه به درگاه خداوند است، اما اين هدف به‌وسيله ابتلاى مردم به بلايا محقق مى‌شود.

۳۰.۱۴ - تعليم حكمت‌

آموزش حکمتهای الهی به مردم، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ ....
۲. كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ ....
۳. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ ....

۳۰.۱۵ - تعليم كتاب‌

تعليم آموزه‌هاى كتاب آسمانى، از فلسفه‌هاى رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ‌ ....
۲. كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ‌ ....
۳. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ‌ ....

۳۰.۱۶ - تعليم معارف‌

تعليم معارف دست‌نايافتنى به مردم، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ‌ ... وَ يُعَلِّمُكُمْ ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ.

۳۰.۱۷ - تكريم خدا

تعظیم و تکریم خداوند متعال، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تُعَزِّرُوهُ وَ تُوَقِّرُوهُ‌ ....

۳۰.۱۸ - تلاوت آيات خدا

تلاوت آیات خداوند (قرآن) بر مؤمنان، از اهداف رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِكَ‌ ....
۲. كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ‌ آياتِنا ....
۳. كَذلِكَ أَرْسَلْناكَ فِي أُمَّةٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِها أُمَمٌ لِتَتْلُوَا عَلَيْهِمُ الَّذِي أَوْحَيْنا إِلَيْكَ‌ ....
۴. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ‌ ....

۳۰.۱۹ - دعوت به خدا

دعوت به سوی خداوند، از فلسفه‌هاى رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً وَ داعِياً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ‌ ....

۳۰.۲۰ - قضاوت‌

قضاوت و داوری در منازعات مؤمنان، از فلسفه‌هاى رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ‌ ... فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيما شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَيْتَ وَ يُسَلِّمُوا تَسْلِيماً.
۲. إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِما أَراكَ اللَّهُ وَ لا تَكُنْ لِلْخائِنِينَ خَصِيماً.

۳۰.۲۱ - گواهى بر امّت اسلام‌

گواه بودن براى امّت اسلام، از فلسفه‌هاى بعثت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيداً ....
۲. يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً ....
۳. إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً.
۴. إِنَّا أَرْسَلْنا إِلَيْكُمْ رَسُولًا شاهِداً ....

۳۰.۲۲ - نهى از منكر

نهی از منکر و برحذر داشتن مردم از كارهاى ناروا، از فلسفه‌هاى رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌ ... وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ ....

۳۰.۲۳ - هدايت‌

••• خارج ساختن مؤمنان صالح از ظلمتها و هدايت‌شان به سوى نور، از فلسفه‌هاى رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
رَسُولًا يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِ اللَّهِ مُبَيِّناتٍ لِيُخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ ....

••• هدایت مردم به نور ايمان و خارج ساختن آنها از ظلمت كفر و گمراهی، از اهداف نزول قرآن بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
الر كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلى‌ صِراطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ.
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً وَ داعِياً إِلَى اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنِيراً. «سراجاً منيراً» استعاره از هدايت مردم به سوى سعادتمندى و نجات آنها از شقاوت و ضلالت است.


••• كتمان شواهد و نشانه‌هاى حقانيّت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به‌وسيله عالمان يهود و نصارا:
۱. إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا مِنَ الْبَيِّناتِ وَ الْهُدى‌ مِنْ بَعْدِ ما بَيَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِي الْكِتابِ أُولئِكَ يَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ يَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ‌ . در احتمالى، مقصود از «بيّنات» دلايل و نشانه‌هاى نبوّت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله است.
۲. يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَ تَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ.

••• عالمان يهود، كتمان كننده نشانه‌هاى ذكر شده در تورات بر رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتابِ وَ يَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِيلًا أُولئِكَ ما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ‌. مقصود از «الّذين يكتمون» بر اساس نظر بسيارى از مفسران، عالمان يهود است.

••• كتمان كنندگان رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله افرادى ضلالت پيشه:
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتابِ وَ يَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِيلًا أُولئِكَ ما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ‌ أُولئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةَ بِالْهُدى‌ وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ.

••• محروميّت از لطف الهی، پاك نشدن از گناهان و آتش دوزخ، كيفر كتمان كنندگان رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْكِتابِ وَ يَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِيلًا أُولئِكَ ما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ إِلَّا النَّارَ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ‌ أُولئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلالَةَ بِالْهُدى‌ وَ الْعَذابَ بِالْمَغْفِرَةِ فَما أَصْبَرَهُمْ عَلَى النَّارِ.


••• کفر اهل‌کتاب به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ‌ بِما لا تَهْوى‌ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ.

کفر به رسالت و تعاليم حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى اهل كتاب، نشئت گرفته از حسادت آنان:
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى‌ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ‌ بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْياً أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ فَباؤُ بِغَضَبٍ عَلى‌ غَضَبٍ‌ ... «بغياً» يعنى از روى حسادت به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله- به جهت اينكه او از نسل اسماعیل بوده است- كفر ورزيدند.

۳۲.۱ - آثار كفر به رسالت پیامبر



۳۲.۱.۱ - عذاب ذلت‌بار

كفر به رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله از سوى اهل كتاب، موجب گرفتار شدن آنان به عذابى ذلت بار:
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى‌ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ‌ بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْياً أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ فَباؤُ بِغَضَبٍ عَلى‌ غَضَبٍ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ مُهِينٌ.

۳۲.۱.۲ - لعن خداوند

كفرورزى اهل كتاب به رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب لعن خداوند:
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى‌ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ.

۳۲.۱.۳ - غضب خداوند

كفر اهل كتاب به رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، موجب گرفتار شدن به غضب الهی:
وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى‌ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ وَ لَمَّا جاءَهُمْ كِتابٌ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُمْ وَ كانُوا مِنْ قَبْلُ يَسْتَفْتِحُونَ عَلَى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جاءَهُمْ ما عَرَفُوا كَفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الْكافِرِينَ‌ بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْياً أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ فَباؤُ بِغَضَبٍ عَلى‌ غَضَبٍ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ مُهِينٌ.

۳۲.۱.۴ - عذاب دردناک

كفر به رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله موجب عذاب دردناك:
فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيامُ شَهْرَيْنِ مُتَتابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَإِطْعامُ سِتِّينَ مِسْكِيناً ذلِكَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ أَلِيمٌ‌ . جمله «وللكافرين عذاب اليم» تتمه و تكميل كننده‌جمله «ذلك لتؤمنوا بالله و رسوله» است.

۳۲.۲ - بی‌تأثیری کفر به رسالت پيامبر

كفر به رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، بى تأثير در مالکیت خداوند نسبت به آسمان و زمين:
يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِنْ رَبِّكُمْ فَآمِنُوا خَيْراً لَكُمْ وَ إِنْ تَكْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌ ....




۳۳.۱ - گواهی خداوند

خداوند، گواه بر رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. ... وَ أَرْسَلْناكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً . معناى گواهی خداوند بر رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله يا جمله «محمّد رسول اللّه»، است كه در کلام الهی آمده و اعجاز آن ثابت شده است، و يا جارى ساختن معجزات دلالت كننده بر رسالت حضرت است.
۲. قُلْ أَيُّ شَيْ‌ءٍ أَكْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ أَ إِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرى‌ قُلْ لا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّما هُوَ إِلهٌ واحِدٌ وَ إِنَّنِي بَرِي‌ءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ.
۳. وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ.
۴. قُلْ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ إِنَّهُ كانَ بِعِبادِهِ‌ خَبِيراً بَصِيراً.
۵. أَ وَ لَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ يُتْلى‌ عَلَيْهِمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَرَحْمَةً وَ ذِكْرى‌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۶. أَمْ يَقُولُونَ افْتَراهُ قُلْ إِنِ افْتَرَيْتُهُ فَلا تَمْلِكُونَ لِي مِنَ اللَّهِ شَيْئاً هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفِيضُونَ فِيهِ كَفى‌ بِهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.
۷. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِ‌ ... وَ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً.

۳۳.۲ - گواهی تورات و انجیل

رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مورد تأييد انديشمندان و آگاهان به تورات و انجیل:
وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ.

۳۳.۳ - گواهی امام علی علیه‌السلام

علی علیه‌السلام گواه بر رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ‌ . بر اساس روايات مختلفى كه از طريق شیعه و سنّی‌ رسيده است، مقصود از «عنده علم الكتاب» امام على عليه‌السلام است.
[۴۸۳] قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحكام القرآن، ج ۹، ص ۲۲۰.



[۴۸۴] رجوع شود به مقاله مبارزه با محمد (قرآن).





۳۵.۱ - اهل کتاب

اهل‌كتاب، مشمول رسالت پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ.
۲. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ.

۳۵.۲ - مردم مکه

مردم مکّه و اطراف آن، مشمول رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ مُصَدِّقُ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى‌ وَ مَنْ حَوْلَها وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ.
۲. وَ كَذلِكَ أَوْحَيْنا إِلَيْكَ قُرْآناً عَرَبِيًّا لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى‌ وَ مَنْ حَوْلَها وَ تُنْذِرَ يَوْمَ الْجَمْعِ لا رَيْبَ فِيهِ فَرِيقٌ فِي الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِي السَّعِيرِ.

۳۵.۳ - کافران

پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، موظّف به بيان محدوده رسالت و مسئوليت خويش، در برابر درخواستهاى بيجاى كافران:
وَ قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى تَفْجُرَ لَنا مِنَ الْأَرْضِ يَنْبُوعاً أَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ عِنَبٍ فَتُفَجِّرَ الْأَنْهارَ خِلالَها تَفْجِيراً أَوْ تُسْقِطَ السَّماءَ كَما زَعَمْتَ عَلَيْنا كِسَفاً أَوْ تَأْتِيَ بِاللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ قَبِيلًا أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقى‌ فِي السَّماءِ وَ لَنْ نُؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنا كِتاباً نَقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحانَ رَبِّي هَلْ كُنْتُ إِلَّا بَشَراً رَسُولًا.


••• توحید و یگانگی خداوند، محور رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ.

••• توحید در عبادت، از پيامها و محورهاى اصلى رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى‌ كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ.
۲. قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي شَكٍّ مِنْ دِينِي فَلا أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ أَعْبُدُ اللَّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ.
۳. أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ.
۴. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ.


[۴۹۵] رجوع شود به مقاله مبارزه با محمد (قرآن).



شهادت دروغین منافقان به رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
إِذا جاءَكَ الْمُنافِقُونَ قالُوا نَشْهَدُ إِنَّكَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّكَ لَرَسُولُهُ وَ اللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّ الْمُنافِقِينَ لَكاذِبُونَ.




۳۹.۱ - حاكميّت خدا

توجه به حاكميت مطلق خداوند بر آسمانها و زمين، از ميان برنده تردید نسبت به رسالت جهان‌شمول پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله:
قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ يُحيِي وَ يُمِيتُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ كَلِماتِهِ وَ اتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ‌ .آيه به مكان و زمان و قوم خاصى اختصاص ندارد.

۳۹.۲ - حكمت خدا

رسالت پيامبراكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، برخاسته از حکمت خداوند:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.
۲. إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى‌ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ‌ ... رُسُلًا مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَ كانَ اللَّهُ عَزِيزاً حَكِيماً.
۳. كَذلِكَ يُوحِي إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.

۳۹.۳ - ربوبيّت خدا

ربوبیّت خداوند، منشأ رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِنْ رَبِّكُمْ‌ ....

۳۹.۴ - عزّت خدا

رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، نشئت گرفته از عزّت خداوند:
۱. رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.
۲. إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى‌ نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ‌ ... رُسُلًا مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَ كانَ اللَّهُ عَزِيزاً حَكِيماً.
۳. أَ أُنْزِلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ مِنْ بَيْنِنا بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِنْ ذِكْرِي بَلْ لَمَّا يَذُوقُوا عَذابِ‌ أَمْ عِنْدَهُمْ خَزائِنُ رَحْمَةِ رَبِّكَ الْعَزِيزِ الْوَهَّابِ.
۴. كَذلِكَ يُوحِي إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ.

۳۹.۵ - فضل خدا

رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، برخاسته از فضل خداوند:
۱. وَ لَقَدْ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ قَفَّيْنا مِنْ بَعْدِهِ بِالرُّسُلِ وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ أَ فَكُلَّما جاءَكُمْ رَسُولٌ بِما لا تَهْوى‌ أَنْفُسُكُمُ اسْتَكْبَرْتُمْ فَفَرِيقاً كَذَّبْتُمْ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌ بِئْسَمَا اشْتَرَوْا بِهِ أَنْفُسَهُمْ أَنْ يَكْفُرُوا بِما أَنْزَلَ اللَّهُ بَغْياً أَنْ يُنَزِّلَ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ عَلى‌ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ فَباؤُ بِغَضَبٍ عَلى‌ غَضَبٍ وَ لِلْكافِرِينَ عَذابٌ مُهِينٌ‌. مقصود از «يكفروا بما أنزل اللّه» قرآن و دین اسلام است‌كه بر حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شده و منظور از «أن ينزل اللّه من فضله ...» وحی و نبوّت است.
۲. هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ.

۳۹.۶ - قدرت خدا

رسالت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، پرتوى از قدرت مطلق خداوند:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلى‌ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ أَنْ تَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِيرٍ وَ لا نَذِيرٍ فَقَدْ جاءَكُمْ بَشِيرٌ وَ نَذِيرٌ وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ.

۳۹.۷ - مشيّت خدا

رسالت حضرت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، نشئت گرفته از مشیّت خداوند:
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ‌ ... ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ.


[۵۱۸] رجوع شود به مقاله محمد و انبیاء (قرآن).



ناخشنودى مشركان، از رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله:
هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.


••• رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله از نعمتهاى بزرگ الهى:
لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ‌.«منّ» به معناى نعمت سنگين و گرانقدر است.

••• رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله از ميان مردم با هدف تلاوت آيات الهى، تزکیه و تعليم كتاب و حکمت از نعمتهاى الهى:
وَ مِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ حَيْثُ ما كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِي وَ لِأُتِمَّ نِعْمَتِي عَلَيْكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ‌ كَما أَرْسَلْنا فِيكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا وَ يُزَكِّيكُمْ وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُعَلِّمُكُمْ ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ‌ . عامل «كما ارسلنا» در احتمالى فعل «لأتمّ نعمتى» است.

••• پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، مأمور اعلام نعمت نبوت و رسالت خويش به مردم:
وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ‌. در احتمالى، مقصود از «بنعمة ربك» مقام نبوت است.


رسالت محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله، آميخته به هدایت:
۱. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.
۲. وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ.
۳. وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى‌ إِلَّا أَنْ قالُوا أَ بَعَثَ اللَّهُ بَشَراً رَسُولًا قُلْ لَوْ كانَ فِي الْأَرْضِ مَلائِكَةٌ يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ لَنَزَّلْنا عَلَيْهِمْ مِنَ السَّماءِ مَلَكاً رَسُولًا.
۴. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً.
۵. هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى‌ وَ دِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ.


نبوت محمد (قرآن)، وحی به محمد (قرآن)، وظایف محمد (قرآن)، تبلیغ محمد (قرآن).


۱. بقره/سوره۲، آیه۱۰۱.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۱۰۸.    
۳. بقره/سوره۲، آیه۱۱۹.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۵. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۶۶.    
۶. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدّرّ المنثور، ج ۱، ص ۳۳۴.
۷. بقره/سوره۲، آیه۱۴۳.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۲۵۲.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۲۷۹.    
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۲۸۵.    
۱۱. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۱۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۲.    
۱۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۵۳.    
۱۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۸۱.    
۱۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۸۶.    
۱۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۰۱.    
۱۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۱۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    
۱۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵۳.    
۲۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۴.    
۲۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷۲.    
۲۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۳.    
۲۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۴.    
۲۴. نساء/سوره۴، آیه۱۳.    
۲۵. نساء/سوره۴، آیه۱۴.    
۲۶. نساء/سوره۴، آیه۴۲.    
۲۷. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۲۸. نساء/سوره۴، آیه۶۱.    
۲۹. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۳۰. نساء/سوره۴، آیه۶۹.    
۳۱. نساء/سوره۴، آیه۷۹.    
۳۲. نساء/سوره۴، آیه۸۰.    
۳۳. نساء/سوره۴، آیه۸۳.    
۳۴. نساء/سوره۴، آیه۱۰۰.    
۳۵. نساء/سوره۴، آیه۱۱۵.    
۳۶. نساء/سوره۴، آیه۱۳۶.    
۳۷. نساء/سوره۴، آیه۱۷۰.    
۳۸. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۳۹. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۴۰. مائده/سوره۵، آیه۳۳.    
۴۱. مائده/سوره۵، آیه۴۱.    
۴۲. مائده/سوره۵، آیه۵۵.    
۴۳. مائده/سوره۵، آیه۵۶.    
۴۴. مائده/سوره۵، آیه۶۷.    
۴۵. مائده/سوره۵، آیه۷۰.    
۴۶. مائده/سوره۵، آیه۸۳.    
۴۷. مائده/سوره۵، آیه۹۲.    
۴۸. مائده/سوره۵، آیه۹۹.    
۴۹. مائده/سوره۵، آیه۱۰۴.    
۵۰. انعام/سوره۶، آیه۹.    
۵۱. انعام/سوره۶، آیه۱۰.    
۵۲. انعام/سوره۶، آیه۳۴.    
۵۳. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۵۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۵۵. انفال/سوره۸، آیه۱.    
۵۶. انفال/سوره۸، آیه۱۳.    
۵۷. انفال/سوره۸، آیه۲۰.    
۵۸. انفال/سوره۸، آیه۲۴.    
۵۹. انفال/سوره۸، آیه۲۷.    
۶۰. انفال/سوره۸، آیه۴۱.    
۶۱. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۶۲. توبه/سوره۹، آیه۱.    
۶۳. توبه/سوره۹، آیه۳.    
۶۴. توبه/سوره۹، آیه۷.    
۶۵. توبه/سوره۹، آیه۱۳.    
۶۶. توبه/سوره۹، آیه۱۶.    
۶۷. توبه/سوره۹، آیه۲۴.    
۶۸. توبه/سوره۹، آیه۲۶.    
۶۹. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۷۰. توبه/سوره۹، آیه۳۳.    
۷۱. توبه/سوره۹، آیه۵۴.    
۷۲. توبه/سوره۹، آیه۵۹.    
۷۳. توبه/سوره۹، آیه۶۲.    
۷۴. توبه/سوره۹، آیه۶۳.    
۷۵. توبه/سوره۹، آیه۶۷.    
۷۶. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۷۷. توبه/سوره۹، آیه۷۴.    
۷۸. توبه/سوره۹، آیه۸۰.    
۷۹. توبه/سوره۹، آیه۸۱.    
۸۰. توبه/سوره۹، آیه۸۴.    
۸۱. توبه/سوره۹، آیه۸۶.    
۸۲. توبه/سوره۹، آیه۸۸.    
۸۳. توبه/سوره۹، آیه۹۱.    
۸۴. توبه/سوره۹، آیه۹۴.    
۸۵. توبه/سوره۹، آیه۹۷.    
۸۶. توبه/سوره۹، آیه۹۹.    
۸۷. توبه/سوره۹، آیه۱۰۵.    
۸۸. توبه/سوره۹، آیه۱۰۷.    
۸۹. توبه/سوره۹، آیه۱۲۰.    
۹۰. توبه/سوره۹، آیه۱۲۸.    
۹۱. رعد/سوره۱۳، آیه۳۰.    
۹۲. رعد/سوره۱۳، آیه۳۲.    
۹۳. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۳.    
۹۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۴.    
۹۵. اسراء/سوره۱۷، آیه۱۰۵.    
۹۶. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۵.    
۹۷. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۷.    
۹۸. حج/سوره۲۲، آیه۵۲.    
۹۹. حج/سوره۲۲، آیه۷۸.    
۱۰۰. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۹.    
۱۰۱. نور/سوره۲۴، آیه۴۷.    
۱۰۲. نور/سوره۲۴، آیه۴۸.    
۱۰۳. نور/سوره۲۴، آیه۵۰.    
۱۰۴. نور/سوره۲۴، آیه۵۱.    
۱۰۵. نور/سوره۲۴، آیه۵۲.    
۱۰۶. نور/سوره۲۴، آیه۵۴.    
۱۰۷. نور/سوره۲۴، آیه۵۶.    
۱۰۸. نور/سوره۲۴، آیه۶۲.    
۱۰۹. نور/سوره۲۴، آیه۶۳.    
۱۱۰. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۷.    
۱۱۱. فرقان/سوره۲۵، آیه۳۰.    
۱۱۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۴۱.    
۱۱۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۶.    
۱۱۴. شعراء/سوره۲۶، آیه۲۷.    
۱۱۵. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۸.    
۱۱۶. روم/سوره۳۰، آیه۴۷.    
۱۱۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۱۲.    
۱۱۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۱.    
۱۱۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۲.    
۱۲۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۹.    
۱۲۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۱.    
۱۲۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۱.    
۱۲۳. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۶.    
۱۲۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۱۲۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۵.    
۱۲۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۳.    
۱۲۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۷.    
۱۲۸. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۶.    
۱۲۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۷۱.    
۱۳۰. سبأ/سوره۳۴، آیه۲۸.    
۱۳۱. فاطر/سوره۳۵، آیه۴.    
۱۳۲. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۴.    
۱۳۳. یس/سوره۳۶، آیه۳.    
۱۳۴. غافر/سوره۴۰، آیه۷۸.    
۱۳۵. فصّلت/سوره۴۱، آیه۴۳.    
۱۳۶. شوری/سوره۴۲، آیه۴۸.    
۱۳۷. دخان/سوره۴۴، آیه۱۳.    
۱۳۸. احقاف/سوره۴۶، آیه۹.    
۱۳۹. احقاف/سوره۴۶، آیه۳۵.    
۱۴۰. محمّد/سوره۴۷، آیه۳۲.    
۱۴۱. محمّد/سوره۴۷، آیه۳۳.    
۱۴۲. فتح/سوره۴۸، آیه۸.    
۱۴۳. فتح/سوره۴۸، آیه۹.    
۱۴۴. فتح/سوره۴۸، آیه۱۲.    
۱۴۵. فتح/سوره۴۸، آیه۱۳.    
۱۴۶. فتح/سوره۴۸، آیه۱۷.    
۱۴۷. فتح/سوره۴۸، آیه۲۶.    
۱۴۸. فتح/سوره۴۸، آیه۲۸.    
۱۴۹. فتح/سوره۴۸، آیه۲۹.    
۱۵۰. حجرات/سوره۴۹، آیه۱.    
۱۵۱. حجرات/سوره۴۹، آیه۳.    
۱۵۲. حجرات/سوره۴۹، آیه۷.    
۱۵۳. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۴.    
۱۵۴. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۵.    
۱۵۵. حدید/سوره۵۷، آیه۷.    
۱۵۶. حدید/سوره۵۷، آیه۸.    
۱۵۷. حدید/سوره۵۷، آیه۲۸.    
۱۵۸. مجادله/سوره۵۸، آیه۴.    
۱۵۹. مجادله/سوره۵۸، آیه۵.    
۱۶۰. مجادله/سوره۵۸، آیه۸.    
۱۶۱. مجادله/سوره۵۸، آیه۹.    
۱۶۲. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۲.    
۱۶۳. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۳.    
۱۶۴. مجادله/سوره۵۸، آیه۲۰.    
۱۶۵. مجادله/سوره۵۸، آیه۲۲.    
۱۶۶. حشر/سوره۵۹، آیه۴.    
۱۶۷. حشر/سوره۵۹، آیه۶.    
۱۶۸. حشر/سوره۵۹، آیه۷.    
۱۶۹. حشر/سوره۵۹، آیه۸.    
۱۷۰. ممتحنه/سوره۶۰، آیه۱.    
۱۷۱. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۱۷۲. صفّ/سوره۶۱، آیه۹.    
۱۷۳. صفّ/سوره۶۱، آیه۱۱.    
۱۷۴. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۱۷۵. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۱۷۶. منافقون/سوره۶۳، آیه۵.    
۱۷۷. منافقون/سوره۶۳، آیه۷.    
۱۷۸. منافقون/سوره۶۳، آیه۸.    
۱۷۹. تغابن/سوره۶۴، آیه۸.    
۱۸۰. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۲.    
۱۸۱. طلاق/سوره۶۵، آیه۱۱.    
۱۸۲. حاقّه/سوره۶۹، آیه۴۰.    
۱۸۳. جنّ/سوره۷۲، آیه۲۳.    
۱۸۴. مزمّل/سوره۷۳، آیه۱۵.    
۱۸۵. تکویر/سوره۸۱، آیه۱۹.    
۱۸۶. بیّنه/سوره۹۸، آیه۲.    
۱۸۷. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۱۸۸. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۱۸۹. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۱۹۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۴.    
۱۹۱. توبه/سوره۹، آیه۱۲۸.    
۱۹۲. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۹.    
۱۹۳. نحل/سوره۱۶، آیه۴۳.    
۱۹۴. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۲.    
۱۹۵. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۳.    
۱۹۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص ۶۰۰-۶۰۱.    
۱۹۷. بغوی، عبدالله بن احمد، معالم التنزیل، ج ۴، ص ۵۱۶.    
۱۹۸. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۳.    
۱۹۹. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۴.    
۲۰۰. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳.    
۲۰۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷.    
۲۰۲. فرقان/سوره۲۵، آیات۷-۹.    
۲۰۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۰.    
۲۰۴. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۲۰۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۲.    
۲۰۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۳۲.    
۲۰۷. نساء/سوره۴، آیه۵۹.    
۲۰۸. نساء/سوره۴، آیه۶۰.    
۲۰۹. نساء/سوره۴، آیه۶۱.    
۲۱۰. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۲۱۱. نساء/سوره۴، آیه۶۵.    
۲۱۲. نساء/سوره۴، آیه۶۹.    
۲۱۳. نساء/سوره۴، آیه۸۰.    
۲۱۴. مائده/سوره۵، آیه۹۲.    
۲۱۵. انفال/سوره۸، آیه۲۰.    
۲۱۶. انفال/سوره۸، آیه۴۶.    
۲۱۷. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۲۱۸. توبه/سوره۹، آیه۱۲۰.    
۲۱۹. نور/سوره۲۴، آیه۵۲.    
۲۲۰. نور/سوره۲۴، آیه۵۴.    
۲۲۱. نور/سوره۲۴، آیه۵۶.    
۲۲۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۶.    
۲۲۳. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۳.    
۲۲۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۳۶.    
۲۲۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۶.    
۲۲۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۷۱.    
۲۲۷. محمّد/سوره۴۷، آیه۳۳.    
۲۲۸. فتح/سوره۴۸، آیه۱۷.    
۲۲۹. حجرات/سوره۴۹، آیه۱۴.    
۲۳۰. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۳.    
۲۳۱. حشر/سوره۵۹، آیه۷.    
۲۳۲. ممتحنه/سوره۶۰، آیه۱۲.    
۲۳۳. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۲.    
۲۳۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۴.    
۲۳۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    
۲۳۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۳.    
۲۳۷. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۲۳۸. نساء/سوره۴، آیه۱۶۴.    
۲۳۹. انعام/سوره۶، آیه۴۲.    
۲۴۰. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۹.    
۲۴۱. رعد/سوره۱۳، آیه۳۸.    
۲۴۲. حجر/سوره۱۵، آیه۱۰.    
۲۴۳. نحل/سوره۱۶، آیه۴۳.    
۲۴۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۷.    
۲۴۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷.    
۲۴۶. فاطر/سوره۳۵، آیه۴.    
۲۴۷. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۴.    
۲۴۸. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۵.    
۲۴۹. زخرف/سوره۴۳، آیه۲۳.    
۲۵۰. زخرف/سوره۴۳، آیه۴۵.    
۲۵۱. احقاف/سوره۴۶، آیه۹.    
۲۵۲. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۲۵۳. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۲۵۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۲۷۴.    
۲۵۵. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۲۵۶. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۲۵۷. نساء/سوره۴، آیه۱۶۶.    
۲۵۸. مائده/سوره۵، آیه۶۷.    
۲۵۹. حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ج ۱، ص ۲۳۹.    
۲۶۰. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، ص ۲۰۴.    
۲۶۱. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدّر المنثور، ج ۳، ص ۱۱۷.    
۲۶۲. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر عیّاشی، ج ۱، ص ۳۲۸، ح ۱۴۰.    
۲۶۳. مائده/سوره۵، آیه۶۷.    
۲۶۴. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۳.    
۲۶۵. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۴.    
۲۶۶. یس/سوره۳۶، آیه۶.    
۲۶۷. بقره/سوره۲، آیه۱۲۷.    
۲۶۸. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۲۶۹. انعام/سوره۶، آیه۹۰.    
۲۷۰. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۴.    
۲۷۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۲.    
۲۷۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۷.    
۲۷۳. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۷.    
۲۷۴. ص/سوره۳۸، آیه۸۶.    
۲۷۵. شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
۲۷۶. طور/سوره۵۲، آیه۴۰.    
۲۷۷. قلم/سوره۶۸، آیه۴۶.    
۲۷۸. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۷.    
۲۷۹. شوری/سوره۴۲، آیه۲۳.    
۲۸۰. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۷.    
۲۸۱. سبأ/سوره۳۴، آیه۴۷.    
۲۸۲. رجوع شود به مقاله اعراض از محمد (قرآن).
۲۸۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۸۱.    
۲۸۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۷۸۴.    
۲۸۵. آل‌عمران/سوره۳، آیه۸۱.    
۲۸۶. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۲۸۷. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۲۸۸. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج ۱، ص ۱۶۴.    
۲۸۹. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۲۹۰. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۴.    
۲۹۱. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۹.    
۲۹۲. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۰.    
۲۹۳. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۶۹.    
۲۹۴. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۷۰.    
۲۹۵. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۲۹۶. بقره/سوره۲، آیه۹۰.    
۲۹۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۱۴.    
۲۹۸. ماوردی، النکت و العیون، ج ۱، ص ۱۵۸.    
۲۹۹. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۳۰۰. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۳.    
۳۰۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۴.    
۳۰۲. ص/سوره۳۸، آیه۴.    
۳۰۳. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۱.    
۳۰۴. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۲.    
۳۰۵. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۱.    
۳۰۶. فرقان/سوره۲۵، آیه۲۰.    
۳۰۷. بقره/سوره۲، آیه۱۴۶.    
۳۰۸. انعام/سوره۶، آیه۲۰.    
۳۰۹. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۱۰. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۳۱۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۶.    
۳۱۲. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۱۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۲۷۸.    
۳۱۴. بقره/سوره۲، آیه۱۴۶.    
۳۱۵. بقره/سوره۲، آیه۱۵۹.    
۳۱۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۷۱.    
۳۱۷. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۷.    
۳۱۸. بقره/سوره۲، آیه۱۴۶.    
۳۱۹. نساء/سوره۴، آیه۵۴.    
۳۲۰. نساء/سوره۴، آیه۵۵.    
۳۲۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۲۲. انعام/سوره۶، آیه۲۰.    
۳۲۳. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۹.    
۳۲۴. آل‌عمران/سوره۳، آیه۲۰.    
۳۲۵. نساء/سوره۴، آیه۵۴.    
۳۲۶. نساء/سوره۴، آیه۱۵۳.    
۳۲۷. نساء/سوره۴، آیه۱۵۳.    
۳۲۸. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۳۲۹. حشر/سوره۵۹، آیه۲.    
۳۳۰. حشر/سوره۵۹، آیه۴.    
۳۳۱. رجوع شود به مقاله ایمان به محمد (قرآن).
۳۳۲. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۳۳. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۳۳۴. صفّ/سوره۶۱، آیه۶.    
۳۳۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۳۳۶. بقره/سوره۲، آیه۱۴۶.    
۳۳۷. بقره/سوره۲، آیه۱۵۹.    
۳۳۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۷۱.    
۳۳۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۸۷.    
۳۴۰. بقره/سوره۲، آیه۱۷۴.    
۳۴۱. رجوع شود به مقاله تکذیب محمد (قرآن).
۳۴۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۴۴.    
۳۴۳. انعام/سوره۶، آیه۱۹.    
۳۴۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۰.    
۳۴۵. صفّ/سوره۶۱، آیه۹.    
۳۴۶. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۳۴۷. جمعه/سوره۶۲، آیه۳.    
۳۴۸. نساء/سوره۴، آیه۷۹.    
۳۴۹. انعام/سوره۶، آیه۱۹.    
۳۵۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۳۵۱. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۲۸۳.    
۳۵۲. یونس/سوره۱۰، آیه۲.    
۳۵۳. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۴.    
۳۵۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱.    
۳۵۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۷.    
۳۵۶. فرقان/سوره۲۵، آیه۱.    
۳۵۷. سبأ/سوره۳۴، آیه۲۸.    
۳۵۸. فتح/سوره۴۸، آیه۲۸.    
۳۵۹. صفّ/سوره۶۱، آیه۹.    
۳۶۰. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۳۶۱. جمعه/سوره۶۲، آیه۳.    
۳۶۲. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۳۶۳. احقاف/سوره۴۶، آیات۲۹-۳۱.    
۳۶۴. جنّ/سوره۷۲، آیه۱.    
۳۶۵. جنّ/سوره۷۲، آیه۲.    
۳۶۶. جنّ/سوره۷۲، آیه۱۳.    
۳۶۷. جنّ/سوره۷۲، آیه۱۴.    
۳۶۸. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۳۶۹. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۳۷۰. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۲۸۳.    
۳۷۱. سبأ/سوره۳۴، آیه۲۸.    
۳۷۲. رجوع شود به مقاله حقانیت محمد (قرآن).
۳۷۳. رجوع شود به مقاله خاتمیت محمد (قرآن).
۳۷۴. رجوع شود به مقاله دوران محمد (قرآن).
۳۷۵. بقره/سوره۲، آیه۱۵۰.    
۳۷۶. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۳۷۷. محمّد/سوره۴۷، آیه۱۸.    
۳۷۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۱۵۴.    
۳۷۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۲۰.    
۳۸۰. مائده/سوره۵، آیه۹۲.    
۳۸۱. مائده/سوره۵، آیه۹۹.    
۳۸۲. رعد/سوره۱۳، آیه۴۰.    
۳۸۳. نحل/سوره۱۶، آیه۳۵.    
۳۸۴. نحل/سوره۱۶، آیه۸۲.    
۳۸۵. نور/سوره۲۴، آیه۵۴.    
۳۸۶. قصص/سوره۲۸، آیه۴۷.    
۳۸۷. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۱۸.    
۳۸۸. شوری/سوره۴۲، آیه۴۸.    
۳۸۹. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۲.    
۳۹۰. آل‌عمران/سوره۳، آیه۲۰.    
۳۹۱. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۳۹۲. نساء/سوره۴، آیه۱۶۵.    
۳۹۳. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۳۹۴. نحل/سوره۱۶، آیه۸۲.    
۳۹۵. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۴.    
۳۹۶. قصص/سوره۲۸، آیه۴۷.    
۳۹۷. شوری/سوره۴۲، آیه۴۸.    
۳۹۸. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۳۹۹. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۴۰۰. رجوع شود به مقاله انذارهای محمد (قرآن).
۴۰۱. فتح/سوره۴۸، آیه۸.    
۴۰۲. فتح/سوره۴۸، آیه۹.    
۴۰۳. رجوع شود به مقاله بشارت‌های محمد (قرآن).
۴۰۴. توبه/سوره۹، آیه۳۳.    
۴۰۵. فتح/سوره۴۸، آیه۲۸.    
۴۰۶. صفّ/سوره۶۱، آیه۹.    
۴۰۷. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۴۰۸. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۴۰۹. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۴۱۰. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۴۱۱. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۴۱۲. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۴۱۳. فتح/سوره۴۸، آیه۸.    
۴۱۴. فتح/سوره۴۸، آیه۹.    
۴۱۵. انعام/سوره۶، آیه۴۲.    
۴۱۶. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۴۱۷. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۴۱۸. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۴۱۹. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۴۲۰. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۴۲۱. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۴۲۲. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۴۲۳. فتح/سوره۴۸، آیه۸.    
۴۲۴. فتح/سوره۴۸، آیه۹.    
۴۲۵. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۴۲۶. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۴۲۷. رعد/سوره۱۳، آیه۳۰.    
۴۲۸. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۴۲۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۵.    
۴۳۰. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۶.    
۴۳۱. نساء/سوره۴، آیه۶۴.    
۴۳۲. نساء/سوره۴، آیه۶۵.    
۴۳۳. نساء/سوره۴، آیه۱۰۵.    
۴۳۴. بقره/سوره۲، آیه۱۴۳.    
۴۳۵. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۵.    
۴۳۶. فتح/سوره۴۸، آیه۸.    
۴۳۷. مزمّل/سوره۷۳، آیه۱۵.    
۴۳۸. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۴۳۹. طلاق/سوره۶۵، آیه۱۱.    
۴۴۰. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱.    
۴۴۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۵.    
۴۴۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۴۶.    
۴۴۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۶، ص ۳۳۰.    
۴۴۴. بقره/سوره۲، آیه۱۵۹.    
۴۴۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص ۴۴۱.    
۴۴۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۷۱.    
۴۴۷. بقره/سوره۲، آیه۱۷۴.    
۴۴۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۶۸.    
۴۴۹. ماوردی، النکت و العیون، ج ۱، ص ۲۱۴.    
۴۵۰. بقره/سوره۲، آیه۱۷۴.    
۴۵۱. بقره/سوره۲، آیه۱۷۵.    
۴۵۲. بقره/سوره۲، آیه۱۷۴.    
۴۵۳. بقره/سوره۲، آیه۱۷۵.    
۴۵۴. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴۵۵. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۴۵۶. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴۵۷. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۴۵۸. بقره/سوره۲، آیه۹۰.    
۴۵۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۱۴.    
۴۶۰. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴۶۱. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۴۶۲. بقره/سوره۲، آیه۹۰.    
۴۶۳. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴۶۴. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۴۶۵. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴۶۶. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۴۶۷. بقره/سوره۲، آیه۹۰.    
۴۶۸. مجادله/سوره۵۸، آیه۴.    
۴۶۹. ابن عاشور، طاهر بن محمد، تفسیر التحریر و التنویر، ج ۲۸، ص ۲۳.    
۴۷۰. نساء/سوره۴، آیه۱۷۰.    
۴۷۱. نساء/سوره۴، آیه۷۹.    
۴۷۲. فتح/سوره۴۸، آیه۲۹.    
۴۷۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۴۵۳.    
۴۷۴. انعام/سوره۶، آیه۱۹.    
۴۷۵. رعد/سوره۱۳، آیه۴۳.    
۴۷۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۶.    
۴۷۷. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۵۱.    
۴۷۸. احقاف/سوره۴۶، آیه۸.    
۴۷۹. فتح/سوره۴۸، آیه۲۸.    
۴۸۰. رعد/سوره۱۳، آیه۴۳.    
۴۸۱. رعد/سوره۱۳، آیه۴۳.    
۴۸۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص ۴۶۲.    
۴۸۳. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحكام القرآن، ج ۹، ص ۲۲۰.
۴۸۴. رجوع شود به مقاله مبارزه با محمد (قرآن).
۴۸۵. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۴۸۶. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۴۸۷. انعام/سوره۶، آیه۹۲.    
۴۸۸. شوری/سوره۴۲، آیه۷.    
۴۸۹. اسراء/سوره۱۷، آیات۹۰-۹۳.    
۴۹۰. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۵.    
۴۹۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۶۴.    
۴۹۲. یونس/سوره۱۰، آیه۱۰۴.    
۴۹۳. هود/سوره۱۱، آیه۲.    
۴۹۴. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۵.    
۴۹۵. رجوع شود به مقاله مبارزه با محمد (قرآن).
۴۹۶. منافقون/سوره۶۳، آیه۱.    
۴۹۷. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۸.    
۴۹۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۸، ص ۲۸۳.    
۴۹۹. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۵۰۰. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۵۰۱. نساء/سوره۴، آیه۱۶۵.    
۵۰۲. شوری/سوره۴۲، آیه۳.    
۵۰۳. نساء/سوره۴، آیه۱۷۰.    
۵۰۴. بقره/سوره۲، آیه۱۲۹.    
۵۰۵. نساء/سوره۴، آیه۱۶۳.    
۵۰۶. نساء/سوره۴، آیه۱۶۵.    
۵۰۷. ص/سوره۳۸، آیه۸.    
۵۰۸. ص/سوره۳۸، آیه۹.    
۵۰۹. شوری/سوره۴۲، آیه۳.    
۵۱۰. بقره/سوره۲، آیه۸۹.    
۵۱۱. بقره/سوره۲، آیه۹۰.    
۵۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۳۱۴.    
۵۱۳. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۵۱۴. جمعه/سوره۶۲، آیه۴.    
۵۱۵. مائده/سوره۵، آیه۱۹.    
۵۱۶. جمعه/سوره۶۲، آیه۲.    
۵۱۷. جمعه/سوره۶۲، آیه۴.    
۵۱۸. رجوع شود به مقاله محمد و انبیاء (قرآن).
۵۱۹. توبه/سوره۹، آیه۳۳.    
۵۲۰. صفّ/سوره۶۱، آیه۹.    
۵۲۱. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۴.    
۵۲۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۴۷۴، «مَنَنَ».    
۵۲۳. بقره/سوره۲، آیه۱۵۰.    
۵۲۴. بقره/سوره۲، آیه۱۵۱.    
۵۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۲۹.    
۵۲۶. ضحی/سوره۹۳، آیه۱۱.    
۵۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۷۶۸.    
۵۲۸. توبه/سوره۹، آیه۳۳.    
۵۲۹. رعد/سوره۱۳، آیه۷.    
۵۳۰. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۴.    
۵۳۱. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۵.    
۵۳۲. فتح/سوره۴۸، آیه۲۸.    
۵۳۳. صفّ/سوره۶۱، آیه۹.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۷، ص۲۳، برگرفته از مقاله «رسالت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    






جعبه ابزار