حسد یهود (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسد به معنای آرزو کردن زوال
نعمت از کسی است که استحقاق آن را دارد. برخی از
یهودیان بر
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و
مؤمنان حسادت می‌کردند.
یهود به جهت مقام
رسالت و نزول
قرآن به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، بر او حسادت می‌کردند.
بئسما اشتروا به انفسهم ان یکفروا بما انزل الله بغیـا ان ینزل الله من فضله علی من یشاء من عباده..
«ولی آنها در مقابل بهای بدی، خود را فروختند که به ناروا، به آیاتی که
خدا فرستاده بود،
کافر شدند. و معترض بودند، چرا
خداوند به فضل خویش، بر هر کس از بندگانش بخواهد،
آیات خود را نازل می کند؟! از این رو به خشمی بعد از خشمی (از سوی خدا) گرفتار شدند. و برای
کافران مجازاتی خوارکننده است.»
الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا• ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله..
«آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنان داده شده، (با این حال)، به (جبت) و (طاغوت) (
بت و
بت پرستان)
ایمان می آورند، و درباره کافران می گویند: آنها، از کسانی که ایمان آورده اند، هدایت یافته ترند. • ..... • یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده،
حسد می ورزند؟ ما به
آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و
حکمت دادیم و
حکومت عظیمی در اختیار آنها (
پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
(طبق قولی، «الم تر الی الذین...» درباره گروهی از
یهودیان است.)
(منظور از «ءاتیـهم الله من فضله» مقام
نبوت و کتاب است و مقصود از «الناس»
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و
اهل بیت اویند.)
برخی از یهود، به
مؤمنان حسادت می‌کردند.
ان تمسسکم حسنة تسؤهم وان تصبکم سیئة یفرحوا بها..
«اگر نیکی به شما برسد، آنها را ناراحت می کند و اگر حادثه ناگواری برای شما رخ دهد، خوشحال می شوند. (اما) اگر (در برابرشان)
استقامت و
پرهیزگاری پیشه کنید، نقشه های (خائنانه) آنان، به شما زیانی نمی رساند خداوند به آنچه انجام می دهند، احاطه دارد.»
(آیه یاد شده در ادامه و ارتباط با دو آیه قبل
است و آیه ۱۱۸
طبق نقلی درباره برخی یهودیان نازل شده است.)
حسادت یهود به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ، موجب همسویی آنان با کافران و تصدیق
عقاید آنان بود.
الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا• ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله..
«آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنان داده شده، (با این حال)، به (جبت) و (طاغوت) (بت و بت پرستان) ایمان می آورند، و درباره کافران می گویند: آنها، از کسانی که ایمان آورده اند، هدایت یافته ترند. • ..... • یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
در
تفسیر دو آیه گذشته گفته شد که یهود به خاطر جلب توجه بت پرستان
مکه گواهی دادند که
بت پرستی قریش از
خداپرستی مسلمانان بهتر است! و حتی خود آنان در مقابل بتها
سجده کردند!، در این آیات این نکته یادآوری شده که
قضاوت آنان به دو دلیل فاقد ارزش و اعتبار است:
۲- این گونه قضاوتهای نادرست از حسادت آنها نسبت به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و خاندانش سرچشمه می گیرد و به همین دلیل بی ارزش است، آنها بر اثر
ظلم و
ستم و
کفران نعمت، مقام نبوت و حکومت را از دست دادند، و به همین جهت مایل نیستند این موقعیت الهی به دست هیچکس سپرده شود، و لذا نسبت به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و خاندانش که مشمول این موهبت الهی شده اند حسد می ورزند، و با آن گونه قضاوتهای بی اساس می خواهند آبی بر شعله های آتش حسد خویش بپاشند.
حسادت یهود، نسبت به تفضلات الهی بر پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بی نتیجه بود.
ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله فقد ءاتینا ءال ابرهیم الکتـب والحکمة وءاتینـهم ملکـا عظیمـا.
«یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
(خدای متعال در جمله «فقد آتینا...» اهل کتاب را در حسد ورزیدن شان مایوس نمود.)
"فقد آتینا آل ابراهیم الکتاب و الحکمة" خدای تعالی در این جمله اهل کتاب را در حسد ورزیدنشان مایوس نموده، امیدشان به این که نعمت از دست آل ابراهیم برود را قطع می کند، و می فرماید این فضل خدا از آنان قطع شدنی نیست، و اینها که نمی توانند ببینند
کور شوند، و از غیظ بمیرند، که حسد سودی به حالشان ندارد.
حسادت گروهی از یهودیان، زمینه
آرزو و تلاش آنان برای بازگشتن و
ارتداد مسلمانان، از ایمان خویش بود.
ود کثیر من اهل الکتـب لو یردونکم من بعد‌ایمـنکم کفارا حسدا من عند انفسهم..
«بسیاری از اهل کتاب، از روی حسد- که در وجود آنها ریشه دوانده- آرزو می کردند شما را بعد از
اسلام و ایمان، به حال
کفر باز گردانند با اینکه حق برای آنها کاملا روشن شده است. شما آنها را
عفو کنید و گذشت نمایید تا خداوند فرمان خودش (فرمان
جهاد) را بفرستد خداوند بر هر چیزی تواناست.»
(نقل شده که این عده، حی بن اخطب یهودی و گروهی از یهودیان متعصب همراه وی بودند.)
بسیاری از اهل کتاب مخصوصا یهود بودند که تنها به این
قناعت نمی کردند که خود
آئین اسلام را نپذیرند بلکه اصرار داشتند که مؤمنان نیز از ایمانشان باز گردند، و انگیزه آنان در این امر چیزی جز حسد نبود.
مقامات الهی عطا شده به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ، موجب حسادت یهود به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و آل او بود.
ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله فقد ءاتینا ءال ابرهیم الکتـب والحکمة وءاتینـهم ملکـا عظیمـا.
«یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
یهود، به جهت حسادت آنان به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و خاندان او مورد سرزنش خداوند بودند.
الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا• ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله فقد ءاتینا ءال ابرهیم الکتـب والحکمة وءاتینـهم ملکـا عظیمـا.
«آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنان داده شده، (با این حال)، به (
جبت) و (
طاغوت) (بت و بت پرستان) ایمان می آورند، و درباره کافران می گویند: آنها، از کسانی که ایمان آورده اند، هدایت یافته ترند. • .... . • یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
در این آیه از اهل کتاب تعبیر کرده به (کسانی که بهره ای از کتاب دارند)، تا مذمت و سرزنش از آنها دل نشین تر باشد، چون ایمان
علمای اهل کتاب به جبت و طاغوت با این که
عالم به کتاب خدا هستند، رسواییش بیشتر از طاغوت پرستی یک یهودی و یا نصارای
جاهل به کتاب خدا است.
حسودان یهود، مورد
لعنت خدا و محروم از هر نوع امداد و کمک کار هستند.
الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا• اولـئک الذین لعنهم الله ومن یلعن الله فلن تجد له نصیرا• ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله..
«آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنان داده شده، (با این حال)، به (جبت) و (طاغوت) (بت و بت پرستان) ایمان می آورند، و درباره کافران می گویند: آنها، از کسانی که ایمان آورده اند، هدایت یافته ترند. • آنها کسانی هستند که خداوند، ایشان را از رحمت خود، دور ساخته است و هر کس را خدا از رحمتش دور سازد، یاوری برای او نخواهی یافت. • ..... • یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
این آیه شریفه از وقوع حادثه ای خبر می دهد، که در آن واقعه، بعضی از اهل کتاب به نفع
مشرکین و علیه
مؤمنین قضاوت کرده و گفته اند: مشرکین هدایت یافته تر از مؤمنین و راهشان هدایت گرتر از راه مؤمنین است، با این که نزد مؤمنین چیزی به جز
دین توحید نبود، دینی که در قرآن نازل شد، و قرآنی که مصدق کتب ایشان بود، و نزد مشرکین چیزی به جز ایمان به جبت و طاغوت نبود، جبت و طاغوتی که خدای تعالی آن را به ایشان نسبت داده و سپس به همین جرم لعنتشان کرده، و فرمود: "اولئک الذین لعنهم الله... ".
بخل یهودیان، نشات گرفته از حسادت آنان است.
الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا• ام لهم نصیب من الملک فاذا لا یؤتون الناس نقیرا• ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله..
«آیا ندیدی کسانی را که بهره ای از کتاب (خدا) به آنان داده شده، (با این حال)، به (جبت) و (طاغوت) (بت و بت پرستان) ایمان می آورند، و درباره کافران می گویند: آنها، از کسانی که ایمان آورده اند، هدایت یافته ترند. • آیا آنها (یهود) سهمی در حکومت دارند (که بخواهند چنین داوری کنند)؟ در حالی که اگر چنین بود، (همه چیز را در انحصار خود می گرفتند،) و کمترین حق را به مردم نمی دادند. • ..... • یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم.»
گروهی از یهود به پیامبر صلی الله علیه وآله، به رغم حسادت گروهی از آنان، به آن حضرت ایمان آوردند.
ام یحسدون الناس علی ما ءاتـهم الله من فضله فقد ءاتینا ءال ابرهیم الکتـب والحکمة وءاتینـهم ملکـا عظیمـا• فمنهم من ءامن به ومنهم من صد عنه وکفی بجهنم سعیرا.
«یا اینکه نسبت به مردم (پیامبر و خاندانش)، و بر آنچه خدا از فضلش به آنان بخشیده، حسد می ورزند؟ ما به آل ابراهیم، (که یهود از خاندان او هستند نیز،) کتاب و حکمت دادیم و حکومت عظیمی در اختیار آنها (پیامبران بنی اسرائیل) قرار دادیم. • ولی جمعی از آنها به آن ایمان آوردند و جمعی راه (مردم را) بر آن بستند. و شعله فروزان
آتش دوزخ، برای آنها کافی است.»
(طبق یک قول، ضمیر «منهم» به
اهل کتاب (یهود) برمی گردد و معنای آیه چنین می‌شود آنها با وجود حسد و سایر کارهای زشتشان برخی از ایشان به پیامبر (صلی الله علیه وآله) ایمان آورده‌اند.)
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۵۶۳، برگرفته از مقاله «حسد یهود».
