رحلات فی فارس (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب (رحلات فی فارس)، نوشته (سر
جان شاردان) به
زبان انگلیسی که دربردارنده سفرنامه نویسنده، به
ایران است و توسط آقای (صلاح صلاح) به
زبان عربی ترجمه شده است.
کتاب حاضر از نوزده فصل مختلف تشکیل شده است که نویسنده در آن موارد مختلفی را از آداب و رسوم و نحوه زندگی ایرانیان را به رشته تحریر درآورده است.
در فصل اول، نویسنده گزارشی اجمالی از وضعیت جغرافیایی ایران بیان می‌دارد و آن را بزرگترین امپراتوری دنیا برمی شمارد، چرا که مرزهای جغراقیایی آن تا
دریای سیاه ،
دریای سرخ ، دریای قزوین (خزر) و
خلیج فارس امتداد پیدا کرده است و درباره خاک این مملکت می‌نویسد:
از بهترین خاک‌های عالم به شمار می‌رود، و با اندکی آبیاری آنچه که در آن کاشته می‌شود، به بار می‌نشیند. این منطقه از بیست و چهار اقلیم تشکیل شده است که دوازده اقلیم آن در مناطق گرم و خشک قرار دارد.
نویسنده در فصل دوم به توصیف آب و هوا پرداخته و در این باره می‌نویسد: به درستی، می‌توان ادعا کرد که زمستان و تابستان را با هم در یک زمان و در دو منطقه مختلف از بلاد
فارس می‌توان تجربه نمود. هوای گرم و خشک در طول خلیج فارس به گونه‌ای جریان دارد که در بعضی از مناطق آن، حتی خود ساکنین آن منطقه احساس خفگی کرده و طاقت تحمل آن هوای گرم را ندارند.
و در مورد خاک ایران در فصل سوم این چنین می‌نویسد:
باید اعتراف کرد که گوناگونی آب و هوا به خاک (فارس) این امتیاز را داده است که در هر قسمت از این سرزمین، ثمرات مخصوص به آن منطقه به بار می‌نشیند. و با اینکه بیشتر مناطق، کوهستانی هستند؛ اما در بین
کوه‌ها نیز مناطق قابل کشت زیادی نیز وجود دارد.
فصل چهارم کتاب به بررسی انواع درختان و گیاهان دارویی اختصاص پیدا کرده است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کنار، فندق، گز، کندر، سبزیجات مختلف، گردو،
خشخاش ،
تنباکو ، نیشکر،
زعفران ، حنا، و...
میوه جاتی؛ همانند خربزه،
خرما ، بادام و گردو،
انار ،
انجیر و
انگور و سایر مرکبات مواردی می‌باشند که در فصل پنجم، این سفرنامه به آن‌ها پرداخته شده است.
نویسنده در فصل ششم کتاب به گل‌هایی که در ایران می‌روید، اشاره کرده و در این باره می‌نویسد:
در بلاد فارس همه گل‌هایی که در
فرانسه و سایر کشورهای اروپایی یافت می‌شوند، وجود داشته و از لحاظ زیبایی ظاهری نیز بر آن‌ها برتری دارد. گل‌هایی؛ همانند زنبق، شقایق، نرگس، سوسن و بنفشه؛ از جمله گل‌هایی است که در دشت‌ها به صورت خودرو می‌رویند.
در فصل هفتم کتاب نویسنده به ذکر معادن مختلفی؛ همچون روی، فولاد،
آهن ،
مس ،
طلا و نفره، گوگرد،
نمک ،
فیروزه ،
مروارید ،
زمرد ،
یاقوت و. . می‌پردازد.
بررسی حیوانات خانگی و صحرایی فصل هشتم کتاب را تشکیل می‌دهند، که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
اسب،
گاو نر، الآغ،
شتر ، گوزن، انواع حشرات و...
سپس نویسنده در فصل هشتم به ذکر انواع پرندگان اهلی و وحشی و همچنین پرندگان شکاری می‌پردازد.
در فصل‌های بعدی نویسنده به ذکر موارد زیر می‌پردازد:
انواع
ماهیان ، آداب و رسوم، ورزش و بازی‌های مختلف، نوع پوشش و اثاثیه منازل، تن پروری و عافیت طلبی، خوراک، نوشیدنی‌های سبک و مغذی، صنعت، ابزارها و پول رایج.
نرم افزار جغرافیای جهان اسلام،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
