• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رِجْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: رِجْس (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: رِجْس (مفردات‌قرآن)، رِجْس (لغات‌قرآن)، رجس.


رِجْس (به کسر راء و سکون جیم) از واژگان نهج البلاغه به معنای پلید و قذر است.
جمع آن أَرْجاس (به همزه مفتوح و سکون راء) می‌باشد.
این واژه تنها یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.



رِجْس
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۳۴.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۷۳.    
به معنای پلید و قذر است و جمع آن أَرْجاس می‌باشد.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - الاَرْجاس - خطبه ۱۵۱ (درباره فتنه‌ها)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره پاره‌ای از فتنه‌های بعد از خود فرموده:
«تَرِدُ بِمُرِّ الْقَضاءِ وَ تَحْلُبُ عَبیطَ الدِّماءِ وَ تَثْلِمُ مَنارَ الدّینَ وَ تَنْقُضُ عَقْدَ الْیَقینِ یَهْرُبُ مِنْها الاَْکْیاسُ وَ یُدَبِّرُها الاَْرْجاسُ»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۴-۳۲۵، خطبه۱۵۱.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۵۱-۵۲، خطبه۱۴۷.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۱۱، خطبه۱۵۱.    

یعنی «روی می‌آورد با حکم تلخ، می‌دوشد (می‌ریزد) خون‌های تازه را، می‌شکند ستون دین را، باز می‌کند گره یقین را. اشخاص زیرک از آن می‌گریزند و پلیدها آن را تدبیر می‌کنند.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۱، خطبه۱۵۱.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۰۶.    

(شرح‌های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۱۴.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۳-۳۴.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۶۷.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۳۸.    
)


این واژه تنها یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۵، خطبه۱۵۱.    



۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۳۴.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۷۳.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۴-۳۲۵، خطبه۱۵۱.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۵۱-۵۲، خطبه۱۴۷.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۱۱، خطبه۱۵۱.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۱، خطبه۱۵۱.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۰۶.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۱۴.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۳-۳۴.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۶۷.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۳۸.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۵، خطبه۱۵۱.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رِجْس»، ج۱، ص۴۳۴.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 151 نهج البلاغه
جعبه ابزار