راعِنا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
راعِنا: (لا تَقُولُواْ راعِنَا) «راعِنا» اگر از مادّه «
رَعْی» به معناى مهلت دادن گرفته شده،
يعنى مراعات كن و مهلت بده مى‌باشد، و اگر از مادّه
«رعونت» گرفته شود، به معناى ما را تحميق كن، مى‌باشد؛ و بايد توجّه داشت كه در صورت اول، نون
«راعِنَا» بدون تشديد و در صورت دوم با تشديد خواهد بود. و از پاره‌اى از روايات استفاده مى‌شود گويا يهود مخصوصاً نون را تشديد داده و آخر آن را مى‌كشيدند.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با راعنا:
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقُولُواْ رَاعِنَا وَ قُولُواْ انظُرْنَا وَ اسْمَعُوا ْوَ لِلكَافِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٌ) (اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! هنگامى كه از پيامبر تقاضاى مهلت براى درک آيات قرآن مى‌كنيد نگوييد: «راعنا»؛ بلكه بگوييد: «انظرنا». زيرا كلمه اوّل، هم به معناى «ما را مهلت بده»، و هم به معناى «ما را تحميق كن» مى‌باشد؛ و دستاويزى براى دشمن است و به دستورات الهى گوش فرا دهيد! و براى
کافران عذاب دردناكى است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: جاى (راعنا) بگوئيد: (
انظرنا)، كه اگر چنين نكنيد همين خود كفرى است از شما، و كافران عذابى دردناک دارند، پس در اين آيه نهى شديدى شده از گفتن كلمه (
راعنا)، .... اين كلمه در بين يهوديان يک قسم
نفرین و
فحش بوده، و معنايش (بشنو خدا تو را كر كند) بوده است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(مِّنَ الَّذِينَ هَادُواْ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ وَيَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَاسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِي الدِّينِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَكِن لَّعَنَهُمُ اللّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُونَ إِلاَّ قَلِيلًا) (بعضى از
یهود، سخنان را از موردش،
تحریف مى‌كنند؛ (و به جاى اين‌كه بگويند: «شنيديم و اطاعت كرديم»)، مى‌گويند: «شنيديم و مخالفت كرديم.» و نيز مى‌گويند: «بشنو كه هرگز نشنوى! و از روى
تمسخر مى‌گويند: راعنا
[ما را تحميق كن.
]» تا با زبان خود، حقايق را تحريف كنند و به آيين خدا، طعنه زنند. ولى اگر آنها به جاى اين همه لجاجت مى‌گفتند: «شنيديم و اطاعت كرديم؛ و سخنان ما را بشنو و به ما مهلت ده (تا حقايق را درک كنيم)»، براى آنان بهتر، و استوارتر بود. ولى خداوند، آنها را به سبب كفرشان، از رحمت خود دور ساخته است؛ از اين رو جز عدّه كمى ايمان نمى‌آورند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: (
راعنا) يعنى اجازه بده، ما مطلب خود را تا به آخر بگوييم، و اين كلمه در زبان يهود معناى زشتى داشت، معنايى كه لايق به ساحت مقدس
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نبود، به همين جهت فرصت را غنيمت شمردند، هر گاه مى‌خواستند با آن جناب سخن بگويند به قصد مذمت و بى‌احترامى اين كلمه را استعمال مى‌كردند، و خداى تعالى در اين آيه شريفه ايشان را مذمت كرد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «راعِنَا»، ص۲۴۲.
