خُضْرَة (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خُضْرَة (به ضم خاء و سکون ضاد، بر وزن قدرت) از
واژگان نهج البلاغه به معنای رنگ سبز، تره و خیار است.
خُضْرَة به معنای رنگ سبز، تره و خیار (رنگ سبزی که با روئیدن حاصل شده است) آمده است.
اِخْضِرار (به کسر الف و ضاد و سکون خاء) به معنای سبز شدن (روئیدن) میباشد.
امام علی (علیهالسلام) فرموده:
«والطِّيبُ نُشْرَةٌ، وَالْعَسَلُ نُشْرَةٌ، وَالرُّكُوبُ نُشْرَةٌ، وَالنَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ نُشْرَةٌ» (بوى خوش و
عسل و سوارى و نگاه به سبزه، حرز و نگهبان (و مايه قوّت و نشاط است).)
(شرحهای حکمت:
) «نُشْرَه» (بر وزن عقده) افسونی است که با آن
مریض و مجنون را معالجه کنند. ظاهرا منظور امام (صلواتاللهعلیه) آن است که:
عطر، عسل، رکوب اسب و نگاه به سبزی نظیر افسونند در زدودن غمها و اندوهها و اثر گذاشتن در حالات انسان، و تعبیر با نشره اشاره به سرعت یا کمال آنهاست.
در رابطه با
کون فرموده:
«وَأَرْسَى أَرْضاً يَحْمِلُهَا الاَْخْضَرُ المُثْعَنْجِرُ، وَالْقَمْقَامُ الْمُسَخَّرُ» منظور از «
الاخضر» مرکز مذاب زمین است، «مثعنجر» (به کسر جیم) به معنی جاری و قمقام به معنی دریاست، یعنی «
خداوند زمین را ثابت کرد که اقیانوسی جاری و دریائی رام شده آنرا حمل میکند.»
(شرحهای خطبه:
)
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خضرة»، ج۱، ص۳۴۶.