• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خُضْرَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خُضْرَة (به ضم خاء و سکون ضاد، بر وزن قدرت) از واژگان نهج البلاغه به معنای رنگ سبز، تره و خیار است.



خُضْرَة به معنای رنگ سبز، تره و خیار (رنگ سبزی که با روئیدن حاصل شده است) آمده است. اِخْضِرار (به کسر الف و ضاد و سکون خاء) به معنای سبز شدن (روئیدن) می‌باشد.


امام علی (علیه‌السلام) فرموده: «والطِّيبُ نُشْرَةٌ، وَالْعَسَلُ نُشْرَةٌ، وَالرُّكُوبُ نُشْرَةٌ، وَالنَّظَرُ إِلَى الْخُضْرَةِ نُشْرَةٌ» (بوى خوش و عسل و سوارى و نگاه به سبزه، حرز و نگهبان (و مايه قوّت و نشاط است).) (شرح‌های حکمت: ) «نُشْرَه» (بر وزن عقده) افسونی است که با آن مریض و مجنون را معالجه کنند. ظاهرا منظور امام (صلوات‌الله‌علیه) آن است که: عطر، عسل، رکوب اسب و نگاه به سبزی نظیر افسونند در زدودن غم‌ها و‌ اندوه‌ها و اثر گذاشتن در حالات انسان، و تعبیر با نشره اشاره به سرعت یا کمال آنهاست.
در رابطه با کون فرموده: «وَأَرْسَى أَرْضاً يَحْمِلُهَا الاَْخْضَرُ المُثْعَنْجِرُ، وَالْقَمْقَامُ الْمُسَخَّرُ» منظور از «الاخضر» مرکز مذاب زمین است، «مثعنجر» (به کسر جیم) به معنی جاری و قمقام به معنی دریاست، یعنی «خداوند زمین را ثابت کرد که اقیانوسی جاری و دریائی رام شده آنرا حمل می‌کند.» (شرح‌های خطبه: )


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۴۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۲۸۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۷، حکمت ۳۹۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۴۹، حکمت ۴۰۰.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۵۴۶، حکمت ۴۰۰.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۷، حکمت ۴۰۰.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۲۶۱.    
۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۷۲.    
۹. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۹، خطبه ۲۱۱.    
۱۰. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۱۷، خطبه ۲۰۶.    
۱۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۸، خطبه ۲۱۱.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۱، خطبه ۲۱۱.    
۱۳. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۶.    
۱۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۷.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۷۵.    
۱۶. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۶۹.    
۱۷. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۵۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خضرة»، ج۱، ص۳۴۶.    






جعبه ابزار