خَذْل (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خَذْل ( به فتح خاء و سکون ذال) از
واژگان قرآن کریم به معنی رها كردن و يارى نكردن است.
اين كلمه تنها سه بار در
قرآن آمده است.
خَذْل به معنی رها كردن و يارى نكردن است.
«خَذَلَهُ خَذْلًا و خِذْلَاناً: تَرَكَ نُصْرَتَهُ و إِعَانَتَهُ» به نظر
راغب خِذْلان (به کسر خاء و سکون ذال) آن است كه به يارى دوستى اميدوار باشى و او تو را رها كند.
به مواردی از
خَذْل که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ إِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ) «اگر
خدا شما را رها كند و يارى ندهد پس كيست كه بعد از او شما را نصرت دهد؟»
(وَ كانَ الشَّيْطانُ لِلْإِنْسانِ خَذُولًا) «
شیطان بسيار رها كننده و خوار كننده
انسان است.»
خَذول (به فتح خاء) صيغه مبالغه است يعنى شيطان بسيار رها كننده و خوار كننده انسان است. اميدوار می‌كند و خوار می‌گرداند.
(فَتَقْعُدَ مَذْمُوماً مَخْذُولًا) «كه نكوهيده و بى‌يار و ياور خواهى ماند.»
به موردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می باشد:
امام علی (علیه‌السّلام) درباره آنان‌كه در جنگ امام را يارى نكردند و در خانه‌هاى خود نشستند فرموده:
«خَذَلوا الْحَقَّ، وَ لَمْ يَنْصُروا الْباطِلَ.» «حق را رها كردند و باطل را نيز يارى ننمودند.»
اين كلمه تنها سه بار در
قرآن آمده است.
•
قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «خذل»، ج۲، ص۲۳۳.
