خشونت با متکدی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خشونت حالتی از رفتار است که با استفاده از زور فیزیکی و یا غیر فیزیکی فرد
خشن خواسته خود را به دیگران تحمیل می‌کند.
خداوند متعال از برخورد خشونت آمیز با متکدی
نهی فرموده‌اند، همانطور که در
قرآن می‌فرماید:
«قول معروف ومغفرة خیر من صدقة یتبعها اذی...؛
گفتارى پسنديده (در برابر نيازمندان) و گذشت (از اصرار و تندىِ آنان) بهتر از صدقه‌اى است كه آزارى به دنبال آن باشد، و خداوند بى‌نياز بردبار است.»
«واما السائل فلا تنهر؛
و
گدا را مران.»(«نهر» و «انتهار»، یعنی راندن با خشونت.)
(لا تنهر) از ماده (نهر) به معنى راندن توأم با خشونت است، و بعید نیست ریشه آن با نهر به معنى نهر
آب جاری یکى باشد چرا که آن هم آب را با شدت مى‌راند!
در اینکه منظور از سائل در اینجا چه کسى است؟ چند تفسیر وجود دارد: نخست اینکه منظور کسانى است که سؤالاتى در مسائل علمى و اعتقادى و دینى دارند، به
قرینه اینکه این دستور نفریعى است بر آنچه در
آیات قبل آمده (و وجدک ضالا فهدى) خداوند تو را گمشده یافت و هدایت کرد پس به شکرانه این هدایت الهى تو نیز در هدایت نیازمندان کوشا باش، و هیچ تقاضا کننده هدایتى را از خود مران.
دیگر اینکه منظور کسانى است که داراى
فقر مادى هستند، و به سراغ تو مى‌آیند، باید آنچه در توان دارى به کارگیرى، و آنها را مأیوس نکنى، و از خود نرانى.
سوم اینکه هم ناظر به فقر علمى است و هم فقر مادى، دستور مى‌دهد که به تقاضاى سائلان در هر قسمت پاسخ مثبت ده، این معنى هم تناسب با هدایت الهى نسبت به
پیامبر(صلی اللّه علیه و آله و سلّم) دارد و هم سرپرستى از او در زمانى که
یتیم بود.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۲، ص۵۶۷، برگرفته از مقاله «خشونت با متکدی».
