• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکمت ۴۵۶ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.



منزلة العين

وَ قَالَ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ):
و آن حضرت فرمود:

«الْعَیْنُ وِکَاءُ السَّهِ
دیده سربند نشمینگاه است.

وَ هذِهِ مِنْ الاِْستِعاراتِ الْعَجيبَةِ، كَاَنَّهُ شَبَّهَ السَّهَ بِالْوِعاءِ وَ الْعَيْنَ بِالْوِكاءِ، فَاِذا اُطْلِقَ الْوِكاءُ لَمْ يَنْضَبِطِ الْوِعاءُ.
این سخن از کنایات شگفت آور است، انگار امام نشمینگاه را به مَشک و چشم را به بند تشبیه نموده، چون بند را رها کنند مشک نمی‌ تواند آنچه را در آن است نگاه دارد.

وَ هذَا الْقَوْلُ فِى الأَشْهَرِ الْأَظْهَرِ مِنْ كَلامِ النَّبِىِّ (صَلَّى‌اللّهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ)، وَ قَدْ رَواهُ قَوْمٌ لِأَميرِالْمُؤْمِنينَ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ). وَ ذَكَرَ ذلِكَ الْمُبَرَّدُ فى كِتابِ «الْمُقْتَضَبِ» فى بابِ اللَّفْظِ بِالْحُرُوفِ، وَ قَدْ تَكَلَّمْنا عَلى هذِهِ الْإِسْتِعارَةِ فى كِتابِنَا الْمَوْسُومِ بِمَجازاتِ الْآثارِ النَّبَوِيَّةِ.
مشهورتر و ظاهرتر این است که این قطعه از سخنان رسول خدا (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله) است، و عده ای‌ آن را از امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) روایت کرده اند. و این سخن را مبرّد در کتاب «المُقْتَضَب» در باب لفظ به حروف ذکر نموده، و ما در رابطه با این کنایه در کتاب خود که به مجازات آثار نبویه نامیده شده سخن گفته ایم.





جعبه ابزار