• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَفَف (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حَفَف (قاموس قرآن (جلد ۲))
مقالات مرتبط: حففنا (لغات‌قرآن)، حَفَف (مفردات‌نهج‌البلاغه)، احاطه.


حَفَف (به فتح حاء و فاء) و حَفّ (به فتح حاء و تشدید فاء) از واژگان قرآن کریم به معنای احاطه کردن است.


حَفَف و حَفّ
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۵۶.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۴۳.    
[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۸.    
به معنای احاطه کردن است.
در مجمع البیان گوید: «حَفَ‌ الْقَوْمُ بِالشَّیْ‌ءِ: اطافوا به» و دو جانب شی‌ء را دو حفاف آن گویند گویی که آن شی‌ء را احاطه کرده‌اند.
[۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۴۲.    
[۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۵۹.    


به مواردی از حَفَف که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - حَفَفْناهُما (آیه ۳۲ سوره کهف)

(جَعَلْنا لِاَحَدِهِما جَنَّتَیْنِ مِنْ اَعْنابٍ وَ حَفَفْناهُما بِنَخْلٍ‌)
[۶] کهف/سوره۱۸، آیه۳۲.    

«برای یکی از آن دو دو باغ از تاک دادیم و آن دو را به نخل احاطه کردیم.»
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۴۲۸.    
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۰۸.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۶۰.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۲۳.    



۲.۲ - حَافِّین (آیه ۷۵ سوره زمر)

(وَتَرَی الْمَلائِکَةَ حَافِّینَ‌ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ...)
[۱۱] زمر/سوره۳۹، آیه۷۵.    

«ملائکه را در حالی که عرش را احاطه کرده‌اند می‌بینی.»
[۱۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۵۳.    
[۱۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۹۸.    
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۲۲.    
[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۹۶.    

در المیزان گوید: عرش مقامی است که اوامر الهی از آن صادر می‌شود ملائکه در روز قیامت‌ عرش را احاطه کرده است و به آن چشم می‌دوزند و منتظر دستور می‌مانند و در آن حال تسبیح می‌گویند.
(ببینید: عرش (مفردات‌قرآن))

بیضاوی گوید «من» زاید یا برای ابتدا است ولی بهتر است برای بیان باشد.
[۱۶] بیضاوی، عبدالله بن عمر، تفسیر البیضاوی، ج۵، ص۸۰.    


به موردی که در نهج البلاغه به کار رفته است، اشاره می شود:

۳.۱ - حُفَّتِ‌- خطبه ۱۷۶

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل می‌کند:
«حُفَّتِ‌ الْجَنَّةُ بِالْمَکَارِهِ وَ حُفَّتِ‌ النَّارُ بِالشَّهَوَاتِ»
[۱۷] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۸۸، خطبه ۱۷۶.    
[۱۸] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۱۰، خطبه ۱۷۱.    
[۱۹] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۵۱، خطبه ۱۷۶.    

«بهشت با مکاره و آتش با شهوات احاطه شده است‌.»
[۲۰] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۷.    
[۲۱] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۳.    

(شرح‌های خطبه:
[۲۲] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۷.    
[۲۳] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۵۴۴.    
[۲۴] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۹۳.    
[۲۵] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷.    
)


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۵۶.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۴۳.    
۳. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۸.    
۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۴۲.    
۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۵۹.    
۶. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۳۲.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۴۲۸.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۰۸.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۶۰.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۲۳.    
۱۱. ↑ زمر/سوره۳۹، آیه۷۵.    
۱۲. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۵۳.    
۱۳. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۹۸.    
۱۴. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۲۲.    
۱۵. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۹۶.    
۱۶. ↑ بیضاوی، عبدالله بن عمر، تفسیر البیضاوی، ج۵، ص۸۰.    
۱۷. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۸۸، خطبه ۱۷۶.    
۱۸. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۱۰، خطبه ۱۷۱.    
۱۹. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۵۱، خطبه ۱۷۶.    
۲۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۷.    
۲۱. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۳.    
۲۲. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۴۷.    
۲۳. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۵۴۴.    
۲۴. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۹۳.    
۲۵. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حفف»، ج۲، ص۱۵۶-۱۵۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان خطبه 176 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان سوره زمر | واژه شناسی واژگان سوره کهف
جعبه ابزار