حَسَنَة (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَسَنَة (به فتح حاء، سین و نون) از
واژگان قرآن کریم به معنای هر نعمت خوش آیند و شاد کننده که به انسان می‌رسد.
شامل نعمت دنیا و آخرت هر دو است.
حسنه مجموعا ۲۸ بار،
حسنات ۳ بار در
قرآن مجید آمده است.
مشتقات
حَسَنَة که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
حَسَنَة (به فتح حاء، سین و نون) به معنای نعمت دنیا و آخرت، نیکو؛
بِالْحَسَنَة (به کسر باء، فتح حاء، سین و نون) به معنای طاعت، شفاعت و پیروی؛
حَسَنات (به فتح حاء و سین) جمع حَسَنَة، به معنای نیکی‌ها است.
حَسَنَة به معنای هر نعمت خوش آیند و شاد کننده است که به انسان می‌رسد و سیّئه ضدّ آن است.
شامل نعمت دنیا و آخرت هر دو است.
به مواردی از
حَسَنَة که در
قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ) «
پروردگارا به ما در دنیا نعمتی نیکو بخش و در
آخرت نعمتی نیک بخش و ما را از
عذاب آتش نگاه دار.»
(مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ اَمْثالِها) (هر كس كار نيكى به جا آورد، ده برابر آن پاداش دارد.)
حسنه حتی در
طاعت و
شفاعت و پیروی نیز به کار رفته است.
(مَنْ یَشْفَعْ شَفاعَةً حَسَنَةً یَکُنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْها) (كسى كه شفاعت (تشويق و كمک) براى كار نيكى كند، سهمى از آن براى او خواهد بود.)
(لَقَدْ کانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ) (به
یقین براى شما در زندگى پيامبر خدا سرمشق نيكويى بود.)
(وَ بَلَوْناهُمْ بِالْحَسَناتِ وَ السَّیِّئاتِ) (و آن‌ها را با نيكى‌ها و بدى‌ها آزموديم، شايد بازگردند.)
حسنات جمع حسنة است و شامل نعمت‌های دنیا و آخرت هر دو می‌باشد و جمعا سه بار در قرآن یافت می‌شود.
(وَ أَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَ زُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ) (در دو طرف روز و اوايل شب،
نماز را برپا دار؛ چرا كه
حسنات، سيّئات و آثار آن‌ها را از بين مى‌برند.)
(إِلَّا مَن تَابَ وَ آمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ.) (مگر كسانى كه
توبه كنند و
ایمان آورند و
عمل صالح انجام دهند، كه
خداوند سيئات آنان را به
حسنات مبدّل مى‌كند.)
حسنه مجموعا ۲۸ بار،
حسنات ۳ بار در
قرآن مجید آمده‌اند.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حسنة»، ج۲، ص۱۳۵-۱۳۶.
