• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَرْث (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَرْث (به فتح حاء و سکون راء) از واژگان قرآن کریم به معنای کاشتن و کشت است.
مشتقات حَرْث که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
تَحْرُثُون (به فتح تاء، سکون حاء و ضم راء) به معنای می‌کارید؛
الْحَرْث (به فتح حاء و سکون راء) به معنای کشت؛
حَرْث (به فتح حاء و سکون راء) به معنای زنان کشت‌زار مردانند؛
حَرْث (به فتح حاء و سکون راء) به معنای دنیا کشت‌زار آخرت است.


حَرْث به معنای کاشتن و کشت است.


به مواردی از حَرْث که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - تَحْرُثُون (آیه ۶۳-۶۴ سوره واقعه)

(اَفَرَاَیْتُمْ ما تَحْرُثُونَ‌ • أَ اَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ اَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ)
«به من بگویید دانه‌ای که می‌کارید آیا شما آن را می‌رویانید یا ما رویاننده‌ایم؟»


۲.۲ - الْحَرْث (آیه ۲۰۵ سوره بقره)

(سَعی‌ فِی الْاَرْضِ لِیُفْسِدَ فِیها وَ یُهْلِکَ‌ الْحَرْثَ‌ وَ النَّسْلَ)
«در زمین تلاش می‌کند تا در آن فساد کند و نسل و کشت را تباه سازد.»
«الحرث» در آیه شریفه اسم است نه مصدر.


۲.۳ - حَرْث (آیه ۲۲۳ سوره بقره)

(نِساؤُکُمْ‌ حَرْثٌ‌ لَکُمْ فَاْتُوا حَرْثَکُمْ‌ اَنَّی شِئْتُمْ وَ قَدِّمُوا لِاَنْفُسِکُمْ‌)
«زنان شما کشت شمایند هر کجا یا در هر زمان که خواستید به کشت خود درآیید و برای خود پیش‌اندیشی کنید.»
تفصیل بحث این آیه را در کلمه «انّی» مطالعه کنید.


۲.۴ - حَرْث (آیه ۲۰ سوره شوری)

(مَنْ کانَ یُرِیدُ حَرْثَ‌ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِی‌ حَرْثِهِ‌ وَ مَنْ کانَ یُرِیدُ حَرْثَ‌ الدُّنْیا نُؤْتِهِ مِنْها.)
«هر که کشت آخرت را بخواهد کشت او را زیاد می‌کنیم و هر که کشت دنیا را بخواهد از آن به او می‌دهیم.»
تعبیر این آیه بالاترین تعبیرها است. اعمالی که برای دنیا و آخرت انجام داده می‌شود همه کشتند و در دنیا و آخرت نتیجه دارند. از رسول اکرم (صلّی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) روایت شده است: «الدُّنْیَا مَزْرَعَةُ الْآخِرَةِ» دنیا کشت‌زار آخرت است.
(تجسّم عمل از مجموعه ورّام)
[۲۶] مالکی اشتری، ورام بن ابی‌فراس، مجموعه ورّام، ص۱۸۳، تجسم عمل.
آری دنیا مزرعه است اعمال آدمی به شکل تخم‌ها در آن کاشته می‌شود، روییدن و بار دادن در آخرت است.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ۱۱۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۲۶.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۴۷.    
۴. واقعه/سوره۵۶، آیه۶۳-۶۴.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۳۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۳۵.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۷۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۷.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۲۰۵.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۴۴.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۹۶.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۶۶.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۳۴.    
۱۴. بقره/سوره۲، آیه۲۲۳.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۳۱۸.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۲۱۲.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۳۱۰.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۶۴.    
۱۹. شوری/سوره۴۲، آیه۲۰.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۷.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۴۰.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۱۲۲.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۴۱.    
۲۴. محمدی ری‌شهری، محمد، منتخب میزان الحکمه، ص۲۰۲.    
۲۵. محمدی ری‌شهری، محمد، دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث، ج۱، ص۱۰۸.    
۲۶. مالکی اشتری، ورام بن ابی‌فراس، مجموعه ورّام، ص۱۸۳، تجسم عمل.



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حرث»، ج۲، ص۱۱۶.    






جعبه ابزار