• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسوم (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حُسوم : (ثَمانِيَةَ أَيّامٍ حُسُومًا)
از مادّه «حسم» (بر وزن رسم) به معنى «از بين بردن آثار چيزى» است و اگر به شمشير «حسام» (بر وزن غلام) گفته مى‌شود به همين مناسبت است و گاه به داغ نهادن بر زخم براى سوزاندن ريشه آن (و ريشه كن ساختن درد) نيز «حسم» گفته شده است.
آیه مورد بحث درباره هلاكت قوم سركش عاد به‌وسيله تند بادى مسموم و بنيانكن است و واژه «حسوم» در اين جا به معنى «از بين بردن و درهم كوبيدن و متلاشى و ريشه كن كردن» به‌كاررفته‌است.



به موردی از کاربرد حُسوم در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - حُسوم (آیه سوره )

(سَخَّرَها عَلَيْهِمْ سَبْعَ لَيالٍ وَ ثَمانِيَةَ أَيّامٍ حُسُومًا فَتَرَى الْقَوْمَ فيها صَرْعى كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ خاوِيَةٍ) «خداوند اين تند باد بنيان كن را هفت شب و هشت روز پى در پى بر آنها مسلّط ساخت، و اگر آن جا بودى مى‌ديدى كه آن قوم مانند تنه‌هاى پوسيده نخل در ميان اين تندباد روى زمين افتاده‌اند.»

۱.۲ - حُسوم در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: تسخير باد صرصر بر قوم عاد به معناى مسلط كردن آن بر آنان است، و كلمه حسوم جمع حاسم است، هم چنان كه كلمه شهود جمع شاهد است، و حاسم از ماده حسم است، كه به معناى داغ كردن مكرر چند بار پشت سر هم است، و اين كلمه صفت است براى كلمه سبع ، و جمله را چنين معنا مى‌دهد: باد صرصر را در هفت شب و هشت روز پشت سر هم بر آنان مسلط كرد ... .

۱. حاقة/سوره ۶۹، آیه ۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۲۳۵.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۵۷.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌ ط-دار الکتب الاسلامیه، ج۲۴، ص۴۳۹.    
۵. حاقة/سوره ۶۹، آیه ۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۶.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۶۵۵.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۹۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۲۶۱.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۱۷.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « حسوم »، ص۵۱۳.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره حاقه | لغات قرآن




جعبه ابزار