حتم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

حَتْم (به فتح حاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای واجب و قطعی که حضرت علی (علیه‌السلام) نسبت به باطل بودن جبر از این واژه استفاده نموده است.

فهرست مندرجات

۱ - معنای حَتْم
۲ - کاربردها
۳ - تعداد کاربرد
۴ - پانویس
۵ - منبع

۱ - معنای حَتْم

[ویرایش]

حَتْم (به فتح حاء) به معنای باطل بودن جبر آمده است.

امام (صلوات‌الله‌علیه) در پاسخ به مردی که از امام (علیه‌السلام) پرسید: آیا رفتن ما به طرف شام از روی قضا و قدر الهی بود؟ آن حضرت در پاسخ مفصلی که به او داد فرمود: ««ویحک لعلّک ظننت قضاء و قدرا حاتما و لو کان ذلک کذلک لبطل الثّواب و العقاب و سقط الوعد و الوعید»؛ قضاء و قدر حتمی و الزامی نبود که ما را مجبور کند، و اگر کارها و از جمله رفتن به شام حتمی و جبری باشد دیگر ثواب و عقاب باطل شده و وعد و وعید ساقط می‌گردد.»